• مقالات تخصصی آزمایشگاه, هماتولوژی و انعقاد, وبلاگ ها
• ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۱

برگه جامع آزمایش PT & INR

برگه جامع آزمایش PT & INR  و اطلاعات چامع تست

نام رایج آزمایش
(فارسی، لاتین، مخفف):

PT & INR

سایر نام ها

زمان پروترومبین و نسبت بین المللی نرمال شده، پرو تایم،

توضیح تست

در این آزمایش زمان تشکیل لخته در خون مورد بررسی قرار می‌گیرد.

لخته شدن خون در بدن طی فرایندی که از واکنش‌های مختلفی تشکیل شده صورت می‌گیرد.

هر کدام از این واکنش‌ها فاکتورهایی دارند که باید به میزان طبیعی وجود داشته باشند و

به درستی عمل کنند.

نتیجه آزمایش PT به صورت ثانیه گزارش می‌شود و با میزان استاندارد مقایسه می‌گردد.

دو مسیر معمول برای انعقاد خون وجود دارد؛ مسیر داخلی و مسیر خارجی.

جهت بررسی صحت عملکرد مسیر خارجی و مسیر داخلی به ترتیب از آزمایش PT و آزمایش PTT استفاده می‌شود.

زمانی که بیماری از داروهای ضد انعقاد استفاده می‌کند پزشک با

درخواست آزمایش PT و INR در فواصل زمانی مختلف از صحت عملکرد سیستم انعقاد و مصرف میزان صحیح دارو مطمئن می‌شود.

علت درخواست

۱.پایش درمان با ضد انعقادهای خوراکی که همراه با شاخص INR گزارش می گردد.

پزشک از INR برای تنظیم دارو استفاده می کند تا PT را در محدوده مناسب برای بیمار قرار دهد.

۲. سنجش های غربالگری برای شناسایی نقص یک یا تعداد بیشتری از

فاکتورهای انعقادی (factors I, II, V, VII, X) به دلایل:

. نقص های ارثی یا اکتسابی انعقادی

. نقص ویتامین K

. بیماری کبدی

. انعقاد منتشر داخل عروقی (DIC)

. مهار کننده های فاکتور انعقادی خاص

۳. سنجش غربالگری برای تشخیص مهار کننده های انعقاد خون، (“ضد انعقادهای در گردش”) مرتبط با:

. مهار کننده های فاکتور انعقادی خاص

. مهارکننده های ضد انعقادی شبه لوپوس (آنتی بادیهای ضد فسفولیپید)

. مهار کننده های زمان پروترومبین (PT) غیر اختصاصی ( برای مثال آنتی بادیهای مونوکلونال)

. افزایش محصولات ناشی از تخریب فیبرین (FDP)

علل اصلی افزایش

بیماری‌های کبدی و نقص عملکرد ویتامین K نیز موجب افزایش زمان لخته شدن خون می‌شوند

علل طولانی شدن :PT

۱. ارثی:

– در فقدان فاکتور ۷ PTT) طبیعی است .

فقدان فیبرینوژن یا فاکتورهای ۲، ۵ یا ۱۰ PTT هم ممکن است طولانی شود

۲. اکتسابی:

– اختلال عملکرد کبد PT زودتر متأثر می‏شود تا PTT

– فقدان ویتامین K pt.زودتر متأثر می‏شود تا( PTT )

– وارفارینPTزودتر متأثر می‏شود تا PTT

در DIC PTزودتر متأثر می‏شود تا PTT

– آنتی‏کواگولانت‏های لوپوس PTT ممکن است طولانی شود یا نشود؛ PT ندرتاً طولانی می‏شود

– هپارین (PT ممکن است طبیعی باشد،PT کمتر از PTT متأثر می‏شود

– هیرودین و آرگاتروبان PTT هم طولانی می‏شود

علل اصلی کاهش

پلی سایتمی ، بیماری cristmas (کمبود فاکتور ۹)، هموفیلی a (کمبود فاکتور۸)،

بیماری von willebrund ، بیماری های پلاکتی مانند ترومبوسایتوپنی پورپورا

روش انجام

روش ارجح:

(PT- based) Prothrombin Clot-Based Assay

کد بین المللی آزمایش/ کد پذیرش

۸۰۲۲۱۵

اطلاعات لازم از بیمار

گرفتن سابقه بیمار-داروهای مصرفی بیمار

مانند وارفارین یا اسپرین همراه با دوز مصرف

ایابیمار سابقه شیمی درمانی یا مشکل خونی خاصی دارد یانه……

مکان انجام آزمایش/شماره اتاق

بخش هماتولوژی

محدوده مرجع و واحد

زمان پروترومبین (PT) : 11-13 seconds

پایداری در شرایط استاندارد نگهداری نمونه

* نمونه در دمای اتاق تا ۲۴ ساعت قابل نگهداری می باشد. در غیر این صورت به صورت فریز نگهداری شود.

* پایداری نمونه در -۲۰ حداکثر ۱۴روز می باشد.

* نمونه را در دمای یخچال (۲ تا ۸ درجه سانتیگراد) نگاه ندارید. زیرا در یخچال فاکتور هفت انعقادی فعال شده و PT کاهش می یابد.

شرایط ناشتایی

نیازی به ناشتا بودن نیست.

شرایط رژیم غذایی

• رژیم پر چرب یا سرشار از سبزیجات پر برگ موجب کوتاه شدن PT می گردد

شرایط رژیم دارویی

• داروهای افزایش دهنده PT: استامینوفن،

آلوپورینول، آمینوسالی سیلیک اسید، باربیتورات‏ها، آنتی‏بیوتیک‏های بتالاکتام،

کلرال هیدرات، سفالوتین‏ها، کلرامفنیکل، کلرپرومازین، کلستیرامین، سایمتدین،

نباید مصرف کندیا پزشک را مطلع کند

• داروهای کاهش دهنده PT: آسپرین(دوز کم)، منادیون، مرکاپتوپورین،

استروئیدهای آنابولیک، باربیتورات‏ها، کلرال هیدرات، دیژیتال‏ها، دیفن‏هیدرامین،

استروژن­ها، گریزوفولوین، ضد بارداری خوراکی (OCP) و ویتامین K نباید مصرف کندیا پزشک را مطلع کند

زمان بندی یا بهترین زمان نمونه گیری

مطرح نیست

رعایت موارد خاص

مطرح نیست

نحوه نمونه گیری

. خونگیری وریدی معمول است. در صورت اجبار از خون مویرگی می توان استفاده کرد.

نوع ضد انعقاد یا نگهدارنده

سیترات سدیم

ویژگی یا نوع ظرف

لوله های پلاستیکی با درب ابی حاوی ضدانعقاد سیترات سدیم

نوع نمونه

پلاسما سیتراته

حجم نمونه

Ml2( حجم نمونه مورد نیاز: ۲ mlنمونه حاوی ۱.۸ mlخون کامل+ ۰.۲ ml ضد انعقاد سدیم سیترات ۳.۲% در لوله های با درب آبی روشن. )

ملاحظات ایمنی

ملاحضات عمومی با فرض آلوده بودن تمامی نمونه (پوشیدن روپوش، دستکش وعینک)

معیار رد نمونه

نمونه فاقدبرچسب یا دارای برچسب اشتباه،

همولیزشدید نمونه. وجودلخته درنمونه.

ویال هایی که لبریز از خون می باشدیا کمتراز۰.۵ میلی لیتر.

نمونه گیری از دستی که همراه با تزریق .I.V می باشد.

نمونه فاقدضدانعقادیا رعایت نشدن نسبت ضدانعقاد

شرایط مکان و دمای نگهداری نمونه قبل از آزمایش

بلافاصله بعدنمونه گیری پلاسما جدا شده ودمای اتاق حداکثر۴ ساعت

فاصله قابل قبول از جمع آوری نمونه تا آزمایش

بلافاصله بعدنمونه گیری پلاسما جدا شده ودردمای اتاق حداکثر تا ۴ساعت پایداراست.

در غیر این صورت به صورت فریز نگهداری شود.

* پایداری نمونه در -۲۰ حداکثر ۱۴روز می باشد.

* نمونه را در دمای یخچال (۲ تا ۸ درجه سانتیگراد) نگاه ندارید. زیرا در یخچال فاکتور هفت انعقادی فعال شده و PT کاهش می یابد.

نحوه برخورد در صورت غیر طبیعی بودن نتیجه

گرفتن سابقه بیمار/ بررسی علایم بالینی بیمار / نمونه گیری مجدد

مدت زمان نگهداری نمونه بعد از آزمایش

دو هفته

شرایط مکان و دمایی نگهداری نمونه پس از آزمایش

پایداری نمونه در -۲۰ حداکثر ۱۴روز می باشد

تست های تکمیلی برای بررسی همخوانی

.سابقه وشرح حال بیمار

محدوده بحرانی

مقادیر بحرانی برای افراد سالم :PT بیش از۴۶ثانیه

الزامات و شرایط انتقال (دما، زمان، ظرف و …)

غیر ارجاعی

حداکثر زمان جوابدهی(زمان چرخه کاری)

روزانه

تهیه کننده

فاطمه پورعلی

تاییدکننده (مسئول فنی ):

دکتر صبا گیلکی بیشه