افزایش وزن و چاقی ناگهانی چیست؟
افزایش وزن و چاقی ناگهانی
افزایش وزن و چاقی ناگهانی زمانی اتفاق می‌افتد که بدون اضافه کردن مقدار غذایی که می‌خوردید و کاهش فعالیت فیزیکی، وزنتان بالا برود. در افزایش وزن ناگهانی شما قصد بالا بردن وزنتان را ندارید، اما این اتفاق در هر صورت می‌افتد. چاقی ناگهانی اغلب به دلیل احتباس مایعات در بدن، رشد غیرطبیعی، یبوست و یا بارداری به وجود می آید. اضافه وزن ناگهانی می‌تواند موقتی، دائمی و یا سریع باشد. افزایش وزن ناگهانی سریع ممکن است به دلیل عوارض دارویی نیز باشد. در اکثر کسانی که اضافه وزن ناگهانی را تجربه می‌کنند، خطری آنها را تهدید نمی‌کند اما بعضی از افراد با مشکلاتی مواجه می‌شوند.
نشانه‌ها و علائم افزایش وزن و چاقی ناگهانی چیست؟
بسته به علت اضافه وزن ناگهانی، نشانه‌ها و علائم آن متفاوت است. ناراحتی، درد و نفخ معده می‌تواند از علائم چاقی ناگهانی باشد. ممکن است در ناحیه شکم، بازوها، پاها و دست‌ها احساس تورم کنید. اگر علائم زیر را داشتید، هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید. زمانی که این نشانه‌ها با افزایش وزن و چاقی سریع همراه شوند، ممکن است هشدار دهنده‌ی موقعیتی خطرناک باشند:
-تب
-حساسیت پوستی
بسته به علت اضافه وزن ناگهانی، نشانه‌ها و علائم آن متفاوت است.
-سختی در تنفس
-تپش قلب
-عرق کردن
– تغییر در دید
-افزایش وزن سریع
اگر اضافه وزن ناگهانی با علائم زیر همراه شود، خطر سلامتی شما را تهدید می‌کند. اما اگر اضافه وزن با نشانه‌های زیر باشد، خطری شما را تهدید نمی‌کند:
-بیشتر غذا خورن
-چرخه قاعدگی
-یائسگی
– کند شدن متابولیسم بدن با بالا رفتن سن
– کم شدن فعالیت فیزیکی
-احتباس آب به دلیل کمبود آب در بدن و یا وجود نمک اضافی
– استرس، افسردگی و نگرانی
-کمبود خواب
اگر وزنتان به صورت ناگهانی بالا رفت اما با هیچ کدام از علائم بالا همراه نبود، باید با پزشک مشورت کنید.
بی تحرکی و نشستن طولانی مدت، عوامل افزایش سریع وزن هستند.
چه عواملی باعث افزایش سریع وزن میشود؟
۱- بی خوابی یا پرخوابی
خوابیدن بیشتر از ۹ ساعت یا کمتر از ۵ ساعت در شبانه روز علت افزایش وزن و چاقی است. بسیاری از هورمون ها بر اساس سیکل شبانه روزی بدن تنظیم می شوند. بنابراین خوابیدن نامناسب، تنظیمات هورمونی بدن را بهم می زند و می تواند باعث تغییر متابولیسم و افزایش اشتها شود.
۲- عدم مصرف کافی آب
مصرف منظم ۶ لیوان آب روزانه (یا بیشتر!) می تواند مانع افزایش وزن شود. آب کالری ندارد و تشنگی شما را بدون افزایش وزن رفع می کند. بنابراین جایگزینی آب بجای نوشیدنی های شیرین نظیر نوشابه، به کاهش وزن کمک زیادی می کند. همچنین مصرف آب قبل از غذا می تواند اشتها را تا حدودی کاهش دهد و میزان کالری مصرفی شما را کم کند و باعث لاغری شود. بنابراین نوشیدنی های قندی علت افزایش وزن و چاقی هستند.
۳- فاصله زیاد بین وعده های غذایی
وقتی که فاصله بین وعده های غذایی زیاد شود، متابولیسم بدن کند شده و بدن قادر نیست که همه ی کالری وعده ی غذایی بعدی را بسوزاند. کالری های اضافی بصورت چربی در بدن ذخیره می شوند. بنابراین برای کاهش وزن و لاغری بهتر است وعده های غذای کم حجم، کم کالری و متعدد داشته باشید و از مصرف وعده های غذایی حجیم در فواصل زیاد خودداری کنید.
۴- مصرف غذاهای رستورانی؛ علت افزایش وزن و چاقی !
هر چه وعده های غذایی بیشتری را در رستوران سرو کنید احتمال افزایش وزنتان هم بیشتر می شود. فست فود ها کالری فوق العاده بالایی دارند و می توانند باعث افزایش وزن و چاقی شکمی شوند. همچنین رستوران ها با ترفندهای تبلیغاتی و زیبا سازی ظاهری غذا و استفاده از رنگ های اشتها آور، باعث افزایش اشتهای شما می شوند. پس تا می توانید وقت بگذارید و خودتان در خانه غذا بپزید و میل کنید.
بهتر است حداقل ۳۰ دقیقه در روز فعالیت هوازی داشته باشید.
۵- بی تحرکی و نشستن طولانی مدت
اگر شغلتان پشت میز نشینی است یا زیاد تلویزیون تماشا می کنید، کاهش وزن برایتان سخت خواهد بود. وقتی که در طول روز زیاد می نشینید، کالری کمتری می سوزانید و مغزتان هم متوجه پرخوری شما نمی شود. بنابراین بهتر است حداقل ۳۰ دقیقه در روز فعالیت هوازی داشته باشید. علاوه بر این ها، بی تحرکی باعث افزایش ریسک ایجاد بیماری های قلبی عروقی می شود. پس حواستان به فعالیت روزانه تان باشد!
۶- مصرف غذا بعد از فعالیت ورزشی
بسیاری از افراد، پس از انجام یک فعالیت ورزشی سنگین، با ذوق فراوان مشغول خوردن غذاهای پر کالری می شوند! اگر شما هم جزو این دسته از مردم هستید باید بدانید که اگر بعد از یک ورزش سخت که کالری زیاد سوزانده اید یک غذای پر کالری مصرف کنید، وزنتان نه تنها کاهش نمی یابد بلکه بیشتر هم می شود. بنابراین هیچ وقت بعد از ورزش، غذاهای حاوی کالری بالا را مصرف نکنید.
هیچ وقت بعد از ورزش، غذاهای حاوی کالری بالا نخورید.
۷- استرس و اضطراب
استرس و اضطراب باعث افزایش اشتها و میل به خوردن غذاهای پر کالری نظیر فست فود ها می شود. همچنین باعث می شود زمانی که نیازی به مصرف غذا ندارید شروع به خوردن کنید! پس برای دوری از استرس، ریسک چاقی را کاهش می دهد. البته گاهی اضطراب باعث کاهش اشتها و لاغری می شود.
۸- کم کاری تیروئید یا هایپوتروئیدیسم
از آنجایی که هورمون های تیروییدی، وضعیت متابولیسم بدن را تنظیم می کنند. بنابراین کاهش هورمون های تیروئیدی می تواند باعث کاهش متابولیسم بدن و درنتیجه کاهش مصرف کالری و افزایش وزن می شود. بنابراین یک از علائم کم کاری تیرویید، افزایش وزن است. درست است که کم کاری تیروئید علت افزایش وزن و چاقی است امام باید بدانید که افزایش وزن و چاقی ناشی از کم کاری تیرویید حداکثر ۵ – ۶ کیلوگرم است. اگر شما علائم دیگری از کم کاری تیروئید دارید حتما با پزشکتان مشورت کنید. گاهی هییپرتیروییدی یا پرکاری تیروئید با افزایش متابولیسم بدن باعث کاهش وزن و لاغری می شود.
۹- داروها
بعضی از داروها می توانند از جمله علت افزایش وزن باشند. برای مثال استروئید ها (استروییدها) می توانند متابولیسم بدن را تغییر داده و اشتهای شما را افزایش دهند. و در نتیجه باعث پرخوری و چاقی شوند. حتی بعضی آنتی هیستامین ها هم به دلیل خواب آور بودن، می توانند باعث چاقی شوند، همچنین افزایش وزن یکی از عوارض جانبی سدیم والپروات یا همان دپاکین است.
۱۰- یائسگی یا منوپوز
در دوران منوپاز یا یائسگی به دلیل کاهش هورمون ها و کاهش متابولیسم بدن، اختلال مود و گرگرفتگی ها که با کاهش خواب همراه هستند، وزن افزایش می یابد. همچنین به دلیل خستگی ناشی از یائسگی ممکن است غذای بیشتری مصرف کنید. بنابراین یائسگی علت افزایش وزن است و نباید از آن بترسید. بهتر است در این دوره ورزش های هوازی و کالری سوز را شروع کنید.
کم شدن فعالیت فیزیکی باعث کند شدن متابولیسم بدن میشود.
گزینه‌های درمانی برای افزایش وزن و چاقی ناگهانی
روش‌های مختلفی برای درمان افزایش وزن و چاقی غیر عمد وجود دارد. بهترین روش درمانی بستگی به علت افزایش وزن و چاقی دارد.
اگر علت عدم تعادل هورمونی باشد، پزشک ممکن است داروهایی برای ایجاد تعادل در سطح هورمون شما تجویز کند. این داروها بستگی به این دارد که چه هورمون‌هایی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این داروها اغلب در طولانی مدت استفاده می‌شوند.
اگر دارویی که مصرف می‌کنید دلیل این مشکل باشد، پزشک معالج درمان‌های جایگزین را توصیه می‌کند.
همهٔ اشخاص با مصرف دارویی یکسان عوارض جانبی مشابهی را تجربه نمی‌کنند.
اگر وزن اضافه می‌کنید چه کنید؟
قانون اول
هیچ درمان و دارویی را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید. اهمیت دارویی را که مصرف می‌کنید بدانید. زیرا برای سلامتی شما حیاتی است. همچنین ممکن است عامل دیگری دلیل افزایش وزن و چاقی شما باشد. پزشک شما می‌تواند دلیل افزایش وزنتان را تشخیص دهد.
قانون دوم
خودتان را با افراد دیگری که داروی مشابه استفاده می‌کنند مقایسه نکنید. همهٔ اشخاص با مصرف دارویی یکسان عوارض جانبی مشابهی را تجربه نمی‌کنند. حتی اگر یک دارو باعث شود که فردی دچار کاهش وزن شود، این ممکن است برای شما صدق نکند.
قانون سوم
به یاد داشته باشید که اگر افزایش وزن و چاقی شما فقط به دلیل احتباس آب باشد، افزایش وزن دائمی یا چربی نیست. هنگامی که استفاده از دارویی را متوفق کرده یا بیماری شما تحت کنترل باشد، پف‌کردگی ناشی از احتباس آب ممکن است از بین برود. همچنین باید در این مواقع رژیم کم‌نمک داشته باشید.
قانون چهارم
با پزشک خود در مورد داروی دیگری که می‌توانید مصرف کنید مشورت نمایید. در بسیاری از موارد پزشک شما می‌تواند داروی دیگری را تجویز نماید که همان عوارض جانبی را نداشته باشد.
قانون پنجم
دربارهٔ اینکه آیا افزایش وزن و چاقی به علت کاهش متابولیسم (به‌خاطر شرایط بیماری یا دارو) است یا خیر آگاهی یابید. اگر این‌طور است حتماً برای شرکت در فعالیت‌هایی که متابولیسم را بالا می‌برد زمان اختصاص داده و تحرک داشته باشید.
برای شرکت در فعالیت‌هایی که متابولیسم را بالا می‌برد زمان اختصاص داده و تحرک داشته باشید.
تاریخ به روز رسانی : ۱۱ آبان ۱۴۰۰
منابع:
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴
۵.منبع شماره ۵
۶.منبع شماره ۶
