ویتامین ب۱۲ را بشناسید.
ویتامین ب۱۲
ویتامین ب۱۲ یکی از مهمترین ویتامینهای گروه B است. این ویتامین که نام دیگر آن کوبالامین است، برای سلامت بافت عصبی، عملکرد مغز و تولید گلبولهای قرمز مورد نیاز است.
کمبود ویتامین ب۱۲ یا B12 زمانی رخ میدهد که سطح آن در بدن بسیار کم شود. این امر میتواند منجر به بروز علائم عصبی جبران ناپذیری در شما شود. در ایالت متحده آمریکا در حال حاضر بین ۱.۵ تا ۱۵ درصد از جمعیت، دچار کمبود این ویتامین هستند.
اسامی مترادف: کوبالامین ، اسید فولیک ، فولات RBC ، فولاسین ، ویتامین B9
نام رسمی: ویتامین B12، فولات
چرا آزمایش انجام می شود؟
ویتامین ب۱۲ یا کوبالامین یک ویتامین حساس و مهم برای بدن است که در تولید یاخته های بدن نقش دارد و وظیفهٔ آن همانند اسیدفولیک، شرکت در همانند سازی ژن های هستهٔ سلول می باشد. تکثیر سلول ها در بافت عصبی (تولید رشته های عصبی این بافت) و دستگاه گوارش و مغز استخوان به خاطر حضور این ویتامین می باشد.
این ویتامین در تولید سلول های قرمز خون نقش داشته و برای ساخت و تثبیت DNA کمک کننده است.عملکرد بدن انسان میلیون ها سلول قرمز را در هر دقیقه تولید می کند. این سلول ها بدون ویتامین B12 تکثیر نمی شوند. تولید سلول های قرمز خون در صورت کمبود ویتامین B12 کاهش می یابد. آنمی یا همان کم خونی زمانی اتفاق می افتد که سلول های قرمز خون کاهش یابد.
برای کمک به تشخیص یکی از علتهای کم خونی یا نوروپاتی، برای بررسی وضعیت تغذیه در برخی افراد، برای پایش بر اثربخشی درمان برای کمبود ویتامین B12 یا فولات باید این آزمایش انجام شود .
چه زمانی باید آزمایش ب۱۲ انجام شود؟
هنگامی که در آزمایش شمارش کامل (CBC) و اسمیر خون، گلبولهای قرمز بزرگ (ماکروسیتوز) یا نوتروفیلهای غیرطبیعی (هایپرسگمنت) مشاهده میشود.
زمانیکه علائم کمخونی (ضعف، خستگی، رنگ پریدگی پوست) و یا نوروپاتی (احساس گزگز یا خارش، پرش چشم، از دست دادن حافظه، تغییر وضعیت ذهنی) را دارید.
هنگامی که تحت درمان کمبود ویتامین B12 یا فولات هستید.
خواص ویتامین ب۱۲ چیست و ویتامین B12 چه نقشی در سلامت بدن دارد؟
ویتامین ب۱۲ به پیشگیری و درمان کم خونی کمک می کند. به طور کلی ساخت و بازسازی سلول های قرمز خون نیاز حتمی به ویتامین ب۱۲ دارد.
این ویتامین به رشد کودکان کمک می کند و باعث افزایش نیروی بدن می شود.
تقویت قلب از مهمترین خواص ویتامین B12 در بدن انسان است.
درمان نازایی، آسم، سردردهای میگرنی و افسردگی.
ویتامین ب۱۲ به همراه اسید فولیک نقش بسزایی در تشکیل لوله عصبی جنین و پیشگیری از نقایص مادرزادی جنین دارد.
افزایش تراکم استخوانی و پیشگیری از شکستگی استخوان و پوکی استخوان
ویتامین ب۱۲ برای سلامت اعصاب موثر است و مصرف مقادیر کافی آن در تقویت حافظه، تعادل و تمرکز موثر می باشد.
کمک به جذب بهتر چربی ها، پروتئین و مواد نشاسته ای از خواص ویتامین ب۱۲ است. این ویتامین برای تولید DNA و RNA ضروری است و در عملکرد برخی آنزیم های خاص که موجب سوخت و ساز کربوهیدرات و کنترل چربی می شود، نقش دارد.
یکی از مهمترین فواید ویتامین ب۱۲ توانایی آن در تسریع فعالیت های متابولیک و بالا بردن سطح انرژی افراد است.
بهبود بیماریهای خونی و صدمات مغزی از فواید ویتامین B12 در درمان بیماری ها است.
علائمی که نشان میدهند کمبود ویتامین ب۱۲ دارید:
خستگی
احساس خستگی میکنید؟ ویتامین B12 برای انرژی هوازی در بدن مهم است. اگر سطح این ویتامین در بدن کافی نباشد، بدن ما اکسیژن و انرژی کافی و لازم را دریافت نخواهد کرد. احساس سبُکی در سر نیز علامتی است که نشان میدهد ویتامین B12 بدن کم است.
گزگز شدن و بیحسی دستها و پاها
از دست دادن احساس در دستها و پاها همراه با احساس گزگز و سوزن سوزن شدن میتواند علامت کمبود ویتامین B12 باشد. از پزشکتان بخواهید با آزمایش خون، علت این حالاتتان را بررسی نماید.
درد مفاصل
مفصل درد شدیدی که ناشی از آسیب یا التهاب مزمن نیست (مثلاً آرتریت) میتواند زنگ هشدار باشد. همچنین رفلکسهای کُند معمولاً در افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند دیده میشود.
ضربان قلب تند یا نفسنفس زدن
تنگی نفس، تپش قلب و بالا بودن ضربان قلب همگی میتوانند با کمبود ویتامین B12 مرتبط باشند. اگر شک دارید، آزمایش خون بدهید.
ضعف
در یک مطالعه که روی موارد شدید کمبود ویتامین B12 صورت گرفت معلوم شد کمبود ویتامین B12 میتواند سبب ضعف شده و مشکلات تعادلی و سرگیجه ایجاد نماید.
زردی
زردی یا یرقان به زرد شدن پوست یا سفید شدن چشمها گفته میشود که میتواند نشاندهندهی مشکلات جدی در سلامتی باشد.
تورم زبان
برخی از افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند دچار التهاب و تورم در زبان میشوند. دیگر علائم مرتبط با دهان میتواند شامل صاف شدن سطح زبان و کاهش حس چشایی باشد.
نمونه مورد نیاز
نمونه خون وریدی
راهکارهای درمان کمبود ویتامین ب۱۲
منابع ویتامین B12
ویتامین ب۱۲ به طور طبیعی در محصولات حیوانی مانند ماهی، گوشت، تخم مرغ و لبنیات وجود دارد و معمولا در غذاهای گیاهی یافت نمیشود. بهترین مواد غذایی حاوی ویتامین b12 شامل موارد زیر است:
گوشت مرغ و ماکیان، گاو و بره، ماهی، به ویژه روغن ماهی کوچک و ماهی تن، محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست، برخی از محصولات مخمرهای غذایی، تخم مرغ، برخی از انواع شیر سویا و غلات صبحانه نیز با ویتامین ب۱۲ غنی شدهاند. پیشگیری از کمبود ویتامینها آسان است: یک رژیم غذایی متعادل را دنبال کرده و به اندازه کافی مواد مغذی دریافت کنید.
میزان روزانه ی ویتامین ب۱۲ مورد نیاز بدن
موسسه ملی سلامت در ایالت متحده (NIH) توصیه میکند که نوجوانان و بزرگسالان بالای ۱۴ سال، باید روزانه ۲.۴ میکروگرم ویتامین b12 مصرف کنند. این میزان برای خانمهای باردار و شیرده به ترتیب ۲.۶ و ۲.۸ میکروگرم است.
مصرف زیاد ویتامین ب۱۲، مضر نبوده و تا امروز گزارشی مبنی بر مسمومیت بدن در اثر مصرف بیش از حد آن گزارش نشدهاست. با این حال، همیشه توصیه میشود قبل از مصرف مکملها، با پزشک مشورت کنید.
برخی داروها مانند مهارکنندههای پروتون پمپ (مثل امپرازول) و آمینوسالیسیلیک اسید که برای بیماری هایی مثل کرون و بیماری های التهابی روده استفاده می شود ، ممکن است با ویتامین ب۱۲ تداخل داشته باشند و روند جذب آن را با مشکل مواجه کنند.
آنتی بیوتیکهایی نظیر کلرامفنیکل نیز ممکن است روند تولید گلبولهای قرمز را در افرادی که مکملهای B12 مصرف میکنند، دچار اختلال کند.
تزریق آمپول ویتامین B12 با چه موادی تداخل می کند؟
برخی غذاها دارای اثر تداخلی با تزریق ویتامین B12 می باشند، از جمله :
الکل، آنتی بیوتیک ها، سایمتیدین، کلشیسین، اسید فولیک، متوتروکسایت، نئومایسین، پاراآمینوسالیسیلیک اسید ( Paser)، فنوباربیتال، فنی توئین، مکمل های پتاسیم، پیریمتادین (Daraprim) و برخی ترکیبات ویتامینی.
عموما برای تامین نیاز بدن به ویتامین B12 استفاده از منابع طبیعی بهتر است. اما پزشکان بعضی از اوقات خوراکی های غنی شده و مکمل های این ویتامین را برای افراد بالای ۵۰ سال تجویز می کنند. هرچه سن ما بیشتر می شود، جذب ویتامین B12 برای بدن ما سخت تر می شود.
اگر هر یک از علائم کمبود ویتامین B12 را داشتید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند با یک آزمایش خون ساده تشخیص دهد کمبودی در بدن دارید یا خیر. آگاه بودن نسبت به منابع ویتامین B12 نیز کمکتان میکند مطمئن شوید به اندازه کافی از این ویتامین دریافت میکنید تا جلوی مشکلات بالقوه سلامتی را بگیرید.
تاریخ به روز رسانی :۱۹ آبان ۱۴۰۰
منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴
۵.منبع شماره ۵
۶.منبع شماره ۶
۷.منبع شماره ۷