به روزرسانی شده

۱۴۰۳-۰۲-۰۶ ۱۲:۳۵ بعد از ظهر

saba-logo-lab.png

این محتوا در دسته بندی / قرار گرفته است.

آزمایش بیلی‌ روبین مستقیم/Direct Bilirubin

آزمایش بیلی‌ روبین مستقیم بعنوان بخشی از پنل بهمراه سایر آزمایشات غربالگری پنل کبد و گوارش،در جهت ارزیابی سلامت کبد درخواست داده می‌شود.
اگر میزان بیلی روبین در بدن بیشتر از میزان طبیعی باشد، رنگ پوست و سفیدی چشم به زردی می‌گراید. به این وضعیت یرقان (زردی) می‌گویند.

تست بیلی روبین به تشخیص هرگونه اختلالی که تا اینجا گفتیم کمک می‌کند. زمانی که پروتئین هموگلوبین در گلبول‌های قرمز کهنه تجزیه می‌شود، بیلی روبین در بدن تشکیل می‌شود. تجزیه‌ی گلبول‌های قدیمی یک فرایند طبیعی و سالم است.بیلی روبین بعد از گردش در خون به کبد می‌رسد. بیلی روبین در کبد تجزیه، با صفرا ترکیب و بعد در مجرای صفرا دفع و در کیسه صفرا ذخیره می‌شود. درنهایت، صفرا در روده‌ی کوچک ترشح می‌شود تا به هضم چربی کمک شود. سرانجام بیلی روبین توسط مدفوع و ادرار دفع می‌شود.

همچنین آزمایش بیلی‌ روبین مستقیم بتنهایی یا به عنوان بخشی از پنل کبد برای تشخیص میزان افزایش بیلی روبین در خون و کمک به تعیین علت زردی یا کمک به تشخیص شرایطی مانند بیماری کبد، کم خونی همولیتیک و انسداد مجاری صفراوی استفاده شود.
آزمایش بیلی روبین در گروه سنی ‌های مختلف و با اهداف متفاوتی انجام می‌شود.

صفحه ی اینستاگرام ما را دنبال کنید.

نام آزمایش

آزمایش بیلی روبین مستقیم

اسامی مترادف

بیلی روبین نوزاد، بیلی روبین کونژوگه
Neonatal Bilirubin, Conjugated Bilirubin, DBIL

هدف از انجام این آزمایش، غربالگری و پایش اختلالات کبدی، کم خونی همولیتیک و یرقان (زردی) نوزادی است.
بیلی روبین یک رنگدانه نارنجی-زرد است. این ماده در حقیقت یک محصول زائد است که عمدتا با تجزیه طبیعی هِم (heme) تولید می شود. Heme یک جزء از هموگلوبین است که در گلبولهای قرمز وجود دارد. بیلی روبین در نهایت توسط کبد متابولیزه شده تا از بدن خارج گردد. آزمایش بیلی روبین، میزان بیلی روبین موجود در خون را به منظور ارزیابی عملکرد کبد یا کمک به تشخیص کم خونی ناشی از تخریب RBC (کم خونی همولیتیک) اندازه گیری می کند.
گلبولهای قرمز به طور معمول پس از حدود 120 روز در گردش خون تخریب می شوند. با تجزیه شدن و بازیافت مجدد گلبول های قرمز خون (پس از 120 روز) توسط کبد، بیلی روبین تولید می شود.
دو نوع بیلی روبین وجود دارد: بیلی روبین غیر کونژوگه (غیر مستقیم یا Indirect) و بیلی روبین کونژوگه (مستقیم یا Direct)
بیلی روبین غیر کونژوگه زمانی که heme از هموگلوبین آزاد می شود، تشکیل می گردد. سپس این بیلی روبین توسط پروتئین ها به کبد منتقل می شود. در کبد، مولکول های قند به بیلی روبین غیر کونژوگه متصل می شوند (کونژوگه شدن) تا بیلی روبین کونژوگه تشکیل گردد.
سپس بیلی روبین کونژوگه وارد صفرا شده و از کبد به روده کوچک منتقل می شود، جایی که توسط باکتری ها تجزیه می شود و سرانجام در مدفوع حذف می شود. بنابراین، محصولات تجزیه بیلی روبین سبب رنگ قهوه ای مدفوع می شوند. به طور طبیعی، میزان بیلی روبین کونژوگه در خون بسیار پایین است.

در صورت بروز مشکلات زیر این تست تجویز خواهد شد:
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم
• مدفوع به رنگ خاکستری روشن
• داشتن ادرار به رنگ زرد تیره
• خستگی شدید بدون دلیل خاصی
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس درد یا تورم شکم
همچنین احتمال بروز بیماری‌های زیر می‌تواند دلیلی بر انجام این تست باشد:
• هپاتیت
• سنگ‌های صفراوی
• التهاب مجاری صفراوی

بهتر است قبل از انجام این تست شرایط ناشتایی رعایت شود.

مقادیر نرمال برای کودکان / بالغین / افراد مسن
• بیلی‌روبین توتال: ۰/۳-۱/۰ mg/dl
• بیلی‌روبین غیر مستقیم: ۰/۲-۰/۸ mg/dl
• بیلی‌روبین مستقیم: ۰/۱-۰/۳ mg/dl
• بیلی‌روبین توتال نوزاد: ۰/۱-۱۲/۰ mg/dl
• ادرار: ۰-۰/۰۲ mg/dl
مقادیر بحرانی
• نوزادان: > ۱۵ mg/dl (برای جلوگیری از کرن ایکتروس باید فورا درمان شود)
• بالغین: > ۱۳ mg/dl
یادآوری ۱: اگر بعد تست بیلی‌روبین، میزان بیلی‌روبین کلی را از میزان بیلی‌روبین مستقیم در خون کم کنیم، میزان بیلی‌روبین غیر مستقیم در خون به دست می‌آید. این نکته را نیز نباید فراموش کنیم که مرجع رنج نرمال در هر آزمایشگاه متغیر است و به شدت به دو فاکتور سن و جنس بستگی دارد.
یادآوری ۲: بالا بودن میزان بیلی‌روبین در نوزادان به دلیل استرس تولد طبیعی است. میزان طبیعی بیلی‌روبین غیر مستقیم ظرف ۲۴ ساعت اول تولد کمتر از ۵.۲ (mg/dL) است؛ اما بعضی از نوزادان دچار نوعی یرقان هستند و میزان بیلی‌روبین ظرف چند روز اول بعد از تولد به بیشتر از ۵ (mg/dL) می‌رسد. در این شرایط باید رسیدگی‌های پزشکی به موقع انجام شود تا وضعیت نوزاد بحرانی نشود.
معمولا در ۱۰ روز اول تولد میزان بیلی‌روبین در نوزادان نوسان بسیار زیادی دارد. لذا انجام آزمایش بیلی روبین در روز اول و سوم تولد ضرورت دارد؛ چنانچه آزمایش روز سوم روند صعودی میزان بیلی‌روبین در خون را نشان دهد، حتما باید پیگیری‌های پزشکی لازم انجام شود تا مشکلات نوزاد حاد نشود و عواقب خطرناک و بد حاصل نشود.

1 – Total Bilirubin در آزمایش خون چیست؟
وقتی پروتئین هموگلوبین در گلبول‌های قرمز کهنه تجزیه می‌شود، بیلی‌روبین در بدن تشکیل می‌شود. تجزیه‌ گلبول‌های قدیمی یک فرایند طبیعی و سالم است. بیلی‌روبین بعد از گردش در خون به کبد می‌رسد؛ سپس در کبد تجزیه، با صفرا ترکیب و بعد در مجرای صفرا دفع و در کیسه صفرا ذخیره می‌شود. درنهایت صفرا در روده‌ کوچک ترشح می‌شود تا به هضم چربی کمک شود. سرانجام بیلی‌روبین توسط مدفوع و ادرار دفع می‌شود.
آزمایش بیلی‌روبین به معنی بررسی میزان بیلی‌روبین موجود در خون است. زیاد بودن بیلی‌روبین در خون منجر به زردی پوست و سفیدی چشم شده که به عنوان زردی یا یرقان شناخته می‌شود.

2 – آزمایش Total Bilirubin چیست؟
به مجموع بیلی‌روبین در خون بیلی‌روبین کلی (بیلی‌روبین تام ) گفته می‌شود. آزمایش Total Bilirubin در واقع تست جامع بیلی‌روبین است که میزان بیلی‌روبین کلی بدن (مستقیم، غیر مستقیم و کلی) را در خون اندازه گیری می‌کند.
آزمایش‌ بیلی روبین اغلب برای بررسی مشکلات کبدی مانند هپاتیت یا انسداد مانند سنگ کیسه صفرا انجام می‌شود.

3 – آزمایشات مرتبط با تست Total Bilirubin کدامند ؟
• آزمایش ALT: در این آزمایش سطح آنزیمی به نام ALT انداره‌گیری می‌شود. این آنزیم‌ در تجزیه پروتئین‌ها به کبد کمک می کند.
• آزمایش AST: در این آزمایش اختلالات کبدی با اندازه‌گیری آنزیمی به نام AST مورد بررسی قرار می‌گیرد.
• آزمایش ALP: در این تست نیز آنزیمی به نام ALP بررسی می‌شود. با استفاده از نتایج این آزمایش تشخیص بیماری‌های کبد یا اختلالات استخوانی امکان‌پذیر می شود.
• آزمایش LDH: این تست در تشخیص سطح آسیب در بافت‌های بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• آزمایش CBC یا شمارش کامل سلول‌های خونی
• آزمایش هاپتوگلوبین. این تست در کنار سایر آزمایش‌ها برای تشخیص آنمی همولیتیک مورد استفاده قرار می گیرد.

4 – بیماری‌های تاثیر گذار بر نتیجه آزمایش Total Bilirubin کدامند ؟
• هپاتیت‌های ویروسی
• سیروز ( التهاب شدید کبد)
• مونونوکلئوز عفونی
• واکنش به برخی داروها مانند کلروپرومازین (این دارو در درمان اختلالات روانی کاربرد دارد.)
• یرقان
• آنمی همولیتیک
• سندروم کریگلر- نجار ( نوعی بیماری ژنتیکی نادر)
• سندروم گیلبرت (نوعی بیماری ژنتیکی کبدی)
• سندروم دوبین-جانسون ( نوعی اختلال مادرزادی نادر)‌

5 – نشانه‌های بالا بودن سطح بیلی روبین در آزمایش خون چیست ؟
علائم مربوط به افزایش بیلی‌روبین در کودکان و بزرگسالان شامل یرقان، زردی پوست یا چشم‌ها، خستگی مفرط، خارش پوست، تیره شدن ادرار و کم‌اشتهایی است. همچنین اختلالات زیر نیز ممکن است در نتیجه افزایش میزان بیلی روبین در خون ایجاد شوند:
• زردی پوست و چشم خصوصا در نوزادان تازه متولد شده
• وجود علائم یا نشانه‌های آسیب کبدی
• بیماری‌های کبد
• انسداد مجرای صفراوی
• آنمی همولیتیک
• مشکلات متابولیک مرتبط با کبد

6 – چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
• اگر نمونه حدود یک ساعت در معرض نور خورشید یا نور اتاق قرار بگیرد، بیلی روبین بطور کاذب کاهش پیدا می کند.
• 24 ساعت قبل از انجام این آزمایش نباید مواد حاجب رادیوگرافی برای بیمار تجویز شده باشد.
• خوردن وعده غذایی پرچرب قبل از آزمایش ممکن است باعث کاهش کاذب بیلی روبین شود.
• ناشتایی طولانی مدت و یا بی اشتهایی ممکن است بیلی روبین را بطور کاذب افزایش دهد.
• داروهایی که می توانند میزان بیلی روبین را افزایش دهند عبارتند از:
داروهای ضد مالاریا، استرپتومایسین، نووبیوسین، هیستیدین، فنازوپیریدین، ریفامپین، تئوفیلین، تیروزین، آمینوفنول، اپی نفرین، ایزوپروترنول، لوودوپا، متیل دوپا، فنلزین.
• باربیتورات ها می توانند میزان بیلی روبین را کاهش دهند.

7 – دلایل زردی نوزاد چیست ؟
زردی نوزاد می‌تواند در دو نوع فیزیولوژیک و همولیتیک اتفاق بیفتد. در هر دو نوع فقط بیلی روبین غیر کونژوگه (غیر مستقیم) افزایش می‌یابد.
در موارد نادر، در اثر آسیب کبدی ناشی از هپاتیت نوزادی یا آترزی صفراوی نوزاد، بیلی روبین کونژوگه (مستقیم) و بیلی روبین غیر کونژوگه (غیر مستقیم) افزایش می‌یابد.​

واتساپ
تلگرام
اینستاگرام
پشتیبانی آزمایشگاه صبا