هورمون اریتروپوئیتین را می‌توان در خون شناسایی کرد و میزان آن را اندازه‌گیری نمود. میزان غیرطبیعی اریتروپوئیتین در خون می‌تواند نشان‌دهنده وجود اختلالاتی در مغز استخوان (نظیر پلی سیتمی و یا افزایش بیش‌ازحد تولید گلبول‌ قرمز خون)، بیماری‌های کلیوی و یا سوءاستفاده از اریتروپوئیتین باشد. آزمایش میزان اریتروپوئیتین موجود در خون مفید است، چراکه:
میزان بسیار کم اریتروپوئیتین ممکن است عامل تعداد پایین گلبول‌‌های قرمز خون (کم‌خونی)، به‌ویژه کم‌خونی‌های مرتبط با بیماری‌های کلیوی باشد.
میزان بسیار زیاد اریتروپوئیتین ممکن است سبب ایجاد تعداد بسیار زیاد گلبول‌های قرمز خون (پلی سیتمی) شود.
میزان بسیار زیاد اریتروپوئیتین ممکن است مدرکی دال بر وجود تومور در کلیه بیمار باشد.
میزان بسیار زیاد اریتروپوئیتین در یک ورزش‌کار ممکن است سوءمصرف اریتروپوئیتین را نشان دهد.

1 – کمک به تشخیص کم خونی و پلی سیتمی
2 – کمک به تشخیص پلی سیتمی اولیه از ثانویه
3 – ارزیابی بیماران تحت درمان جایگزین با اریتروپویتین که پاسخ خون سازی ناکافی نشان می دهند
4 – شناسایی سوء مصرف اریتروپویتین در ورزشکاران(دوپینگ)

نمونه خون وریدی به صورت لخته و انجام آزمایش با سرم

معمولاً به بیماران توصیه می‌شود که به مدت ۸ الی ۱۰ ساعت (از شب تا صبح) ناشتا باشند و گاهی اوقات به مریض‌ها پیشنهاد می‌شود که برای ۲۰ الی ۳۰ دقیقه قبل از آزمایش دراز بکشند و استراحت کنند. این آزمایش به یک نمونه معمولی خون نیاز دارد که برای آنالیز به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.

میزان اریتروپوئیتین نرمال در رنج ۴ تا ۲۴ میلی واحد بر میلی‌متر (mU/ml) است.

1 – تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
CBC, Ferritin, Fe, TIBC, Transferrin, Vitamin

2 – افزایش نسبی اریتروپویتین چه زمانی مشاهده می شود؟
o کم خونی همراه با مقادیر شدید کاهش هموگلوبین(آنمی آپلاستیک و آنمی همولیتیک)
o سرطان های خونی مثل لوکمی ها، لنفوم ها و مالتیپل میلوما
o کم خونی فقر آهن
o میلودیسپلازی ها
o شیمی درمانی
o ایدز
o پلی سیتمی ورا ثانویه ناشی از هیپوکسی بافتی
o بیماری های مزمن انسدادی ریه (COPD) شامل آمفیزم و برونشیت مزمن
o بارداری

3 – افزایش شدید اریتروپویتین در چه مواردی مشاهده می شود؟
o تومور های ترشح کننده اریتروپویتین
o کیست های کلیوی
o رد پیوند کلیه
o فئوکروموسیتوما
o همانژیوبلاستوم مخچه
o بیماری پلی کیستیک کلیه
o کارسینوم های کبد،ریه،تخمدان،بیضه و آدرنال
o کاهش نسبی در موارد زیر مشاهده می شود:
o آرتریت روماتوئید
o مالتیپل میلوما
o کاهش شدید در موارد زیر مشاهده می شود:
o پلی سیتمی ورا اولیه
o پس از پیوند مغز استخوان(هفته های سوم و چهارم)
o قبل از درمان اولیه ایدز
o نوروپاتی اتونوم
o اختلالات کلیوی
o سندروم نفروتیک در بالغین

4 – آیا عضوی اریتروپوئیتین تولید می‌کند؟
نه. اریتروپوئیتین به مقدار کمتری در کبد تولید می‌شود. تنها در حدود ۱۰ درصد از اریتروپوئیتین در کبد تولید می‌شود. ژن اریتروپوئیتین بر روی کروموزوم ۷ انسان (در باند 7q21) یافت شده ‌است. توالی‌های مختلف DNA در کنار ژن اریتروپوئیتین وارد عمل می‌شوند تا میزان تولید اریتروپوئیتین در کبد را در برابر میزان تولید آن در کلیه کنترل کنند.

5 – غیرطبیعی بودن میزان اریتروپوئیتین چه مفهومی دارد؟
میزان اریتروپوئیتین غیر نرمال، می‌تواند نشانگر وجود انواع نارسایی‌ها و بیماری‌ها در مغز استخوان و یا کلیه‌ها باشد. یکی دیگر از علل این افزایش می‌تواند سوءمصرف آن توسط یک ورزش‌کار به‌منظور افزایش تعداد گلبول‌‌های قرمز خون برای بهبود عملکرد ورزشی باشد. تفسیر صحیح میزان اریتروپوئیتین غیرطبیعی به وضعیت خاص هر بیمار بستگی دارد. گاهی اوقات، ممکن است میزان اریتروپوئیتین نرمال باشد درحالی‌که انتظار داریم این میزان بالا باشد (مثلاً فردی دچار کم‌خونی شده باشد)، که این موضوع نشان‌دهنده وجود نارسایی در کلیه‌ها است.

6 – آیا یک فرد بدون بیماری یا شرایط خاص پزشکی می‌تواند میزان اریتروپوئیتین بالایی داشته باشد؟
بله. به‌عنوان‌مثال، اریتروپوئیتین به‌عنوان یک داروی افزایش‌دهنده عملکرد در ورزشکارانی از قبیل دوچرخه‌سواران (در تور دوفرانس)، دوندگان دوهای استقامت، اسکیت‌بازان سرعتی و اسکی صحرانوردی مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد. هنگامی‌که در برخی از موقعیت‌ها مورد سو استفاده قرار گیرد، بسیار خطرناک خواهد بود. ممکن است به علت کم‌آبی ناشی از ورزش شدید که می‌تواند غلظت (ویسکوزیته-گرانروی) خون را افزایش دهد، خطر لخته شدن خون افزایش پیدا کند، و حملات قلبی و سکته زیاد شود. مصرف اریتروپوئیتین در مسابقات تور دوفرانس، المپیک و دیگر سازمان‌های ورزشی ممنوع شده ‌است.