هدف از انجام این آزمایش، کمک به ارزیابی عملکرد غده تیروئید، تشخیص اختلالات غده تیروئید، پایش درمان بیماران مبتلا به کم کاری و یا پرکاری تیروئید است.
T3 یکی از دو هورمون اصلی است که توسط غده تیروئید تولید می شود. تیروئید اندام کوچک پروانه ای شکل است که در جلوی گلو بین مهره پنجم گردنی و مهره اول سینه ای، زیرAdam’s apple یا سیب آدم (برجستگی حلقی غضروف تیروئید) قرار دارد. هورمون اصلی دیگر تیروئید، تیروکسین (T4) نامیده می شود. هورمون های T3 و T4 با هم در کنترل و تنظیم میزان استفاده بدن از انرژی نقش دارند. تقریباً تمام T3 (و T4) موجود در خون به پروتئین متصل می باشد. بقیه آن بصورت آزاد (غیر متصل به پروتئین) است و از نظر بیولوژیکی، فرم فعال هورمون می باشد.
بیشتر هورمون تولید شده توسط تیروئید، T4 است. این هورمون نسبتاً غیرفعال است ، اما در کبد و سایر بافت ها به T3 (فرم فعال تر) تبدیل می شود.

هنگامی که شخصی نتیجه آزمایش غیر طبیعی TSH داشته باشد ، ممکن است یک تست T3 آزاد یا تست T3 تام سفارش داده شود. آزمایش T3 ممکن است به عنوان بخشی از کارآزمایی بالینی بررسی شود که فرد دارای علائمی از پرکاری تیروئید باشد ، خصوصاً اگر سطح T4 آزاد بالا نرود ، از این آزمایش استفاده می گردد.
علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
– ضربان قلب افزایش یافته
– اضطراب
– کاهش وزن
– داشتن مشکل در خوابیدن
– لرزش در دست
– ضعف
– اسهال (گاهی)
– حساسیت به نور ، اختلال در بینایی
ممکن است چشم ها تحت تأثیر قرار بگیرند: پف دور چشم ، خشکی ، سوزش و در بعضی موارد ، بیرون زدگی چشم.
گاهی اوقات آزمایش T3 ممکن است در فواصل زمانی انجام شود تا وضعیت تیروئید فرد در طی روند درمان مشخص شود و به نظارت بر اثربخشی درمان کم کاری یا پرکاری تیروئید کمک کند.

نمونه خون

بهتر است قبل از انجام این تست شرایط ناشتایی رعایت شده و آزمایش در صبح انجام شود. اگر فرد تحت درمان با داروی تیروئید است بهتر است صبح ابتدا آزمایش انجام شده سپس داروی تجویز شده توسط پزشک معالج مصرف گردد.

محدوده مرجع در جواب آزمایش T3 Uptake، رنج نرمال برای هر فرد سالم را نمایش می‌دهد. مقادیر خارج از این محدوده می‌تواند نشان دهنده مشکلات احتمالی و یا بیماری در فرد باشد. لازم به ذکر است محدوده مرجع در برگه جواب آزمایش آزمایشگاه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. این تفاوت ناشی از تجهیزات آزمایشگاهی و یا روش‌های مختلف انجام تست است. لذا حتماً برای تفسیر جواب آزمایش T3 Uptake خود با پزشک معالج مشورت کنید.
محدوده مرجع ذکر شده در این سایت بر اساس یک روش آزمایشگاهی بوده و صرفاً جهت اطلاع می‌باشد.
نتیجه آزمایش T3Up بر حسب درصد (٪) گزارش می‌شود.
محدوده مرجع یا نرمال : 22-35%
مقادیر بالاتر از حد نرمال T3Up ممکن است نشانه ابتلای فرد به هر یک از موارد زیر باشد:
• نارسایی کلیه
• پرکاری تیروئید
• سندرم نفروتیک
• سوء تغذیه پروتئینی
سطح پایین‌تر از حد نرمال T3Up می‌تواند نشان‌دهنده موارد زیر باشد:
• هپاتیت حاد (بیماری کبدی)
• بارداری
• کم کاری تیروئید
• استفاده از استروژن
نتایج غیرعادی تست T3Up ممکن است در نتیجه وجود یک اختلال ژنتیکی و بالا بودن ارثی مقدار پروتئین‌های متصل‌شونده به T3 یا TBG باشد. عملکرد تیروئید در افراد مبتلا به این بیماری معمولاً طبیعی است.

1 – T3 در آزمایش خون چیست؟
در آزمایش تیروئید، میزان ترشح هورمون‌های T3 مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر علائم کم‌کار بودن یا پر‌کار بودن تیروئید را داشته باشید؛ پزشک انجام آزمایش T3 را تجویز می‌کند. در آزمایش تیروکسین، میزان هورمون T3 که در خون آزاد می‌شود مورد بررسی قرار می‌گیرد. وجود هورمون T3 کارایی‌های زیر را برای بدن به همراه دارد:
• بالا رفتن میزان میتوکندری و افزایش آنزیم‌هایی که در سوخت وساز بدن نقش ایفا می‌کنند.
• بالا رفتن جذب گلوکز از طریق دستگاه گوارش
• افزایش قدرت ماهیچه‌های قلب
• رشد طبیعی دستگاه عصبی مرکزی بدن، ایجاد میلین در رشته‌های عصبی و در نتیجه بالا رفتن توانایی‌های ذهنی

2 – T3 uptake در آزمایش خون چیست؟
پزشک در کنار شرح حال بیمار، برای تشخیص کم کاری یا پر کاری تیروئید آزمایش خون تجویز خواهد کرد. غده‌‌ی تیروئید دو هورمون اصلی به نام‌های T3 و T4 تولید می‌کند، این دو هورمون در کنترل دمای بدن،‌ کنترل ضربان قلب و تنظیم متابولیسم نقش مهمی را به عهده دارند. البته باید بدانید عملکرد غده تیروئید از جانب هیپوفیز در مغز کنترل می‌شود. برای این منظور هیپوفیز هورمونی به نام TSH تولید خواهد کرد. بروز اختلال در ترشح این هورمون، عملکرد غده تیروئید را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
T3 uptake، عاملی است که سبب می‌شود هورمون T3 در مکان صحیح خود در بدن قرار گیرد. اگر این فاکتور عملکرد درستی نداشته باشد، هورمون T3 به گیرنده های اصلی خود متصل نخواهد شد. به همین دلیل فرد با اختلالات تیروئیدی مواجه می‌شود.

3 – Free T3 در آزمایش خون چیست؟
برای ارزیابی عملکرد غده تیروئید و تشخیص بیماری‌های غده تیروئید از آزمایش t3 به دو صورت t3 آزاد یا t3 توتال یا ft3 است، استفاده می‌شود. زمانی که ترشح هورمون تحریک‌کننده تولید تیروئید در بدن ما غیر طبیعی باشد ولی نتیجه آزمایش تیروکسین آزاد طبیعی باشد یا فرد علائم پرکاری تیروئید را نشان دهد،.

4 – فرق آزمایش T3 با T3 uptake چیست؟
T3 هورمونی است که از تیروئید ترشح می‌شود و در جریان خون وجود دارد، اما T3 uptake میزان برداشت هورمون تیروئید در بدن را نشان می‌دهد. ممکن است بپرسید چرا آزمایش T3 uptake انجام می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، ممکن است در بدن هورمون T3 وجود داشته باشد، اما گیرنده یا حامل مناسبی برای انتقال آن وجود نداشته باشد. در این حالت هورمون وجود دارد اما به دلیل اینکه حامل مناسبی ندارد، عملا وجود آن در بدن بی‌تاثیر است.
تمام موادی که در بدن تولید می‌شوند به یک ناقل ( انتقال دهنده) نیاز دارند تا در محل مناسب خود قرار گیرند. وظیفه T3 uptake این است که گیرنده T3 را شناسایی می‌کند. آزمایش T3 uptake به تنهایی تجویز نمی‌شود.

5 – علائم بالا یا پایین بودن فاکتور آزمایش T3 چیست ؟
علائم بالا بودن مقدار فاکتور T3
• اختلال در قاعدگی و بی‌نظم شدن آن
• عدم تحمل گرما و تعریق زیاد
• اختلال در باروری
• لرزش اندام‌ها
• احساس ضعف عضلانی
• احساس اضطراب و آشفتگی
• احساس خستگی زیاد
علائم پایین بودن مقدار فاکتور T3
• ورود آسیب به سیستم عصبی
• ضعیف شدن دستگاه تنفسی
• ناباروری. اگر میزان ترشح هورمون تیروئید در بدن خانم‌ها کاهش پیدا کند، تخمک‌گذاری با مشکل مواجه می‌شود و در نتیجه احتمال باروری کاهش می‌یابد.

6 – تست های مرتبط با آزمایش T3 کدامند ؟
تست‌های مرتبط با آزمایش T3 می‌تواند با توجه به وضعیت بیمار، متفاوت باشند. ما از رایج‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• آزمایش TSH. در این آزمایش ظرفیت اتصال هورمونی به نام گلوبولین متصل به تیروکسین اندازه گیری خواهد شد.
• آزمایش FREE T4 . هورمون 4 Free T، هورمونی است که در صورت نیاز وارد بافت‌های بدن می‌شود. T4 کل که به پروتئین‌ها متصل می‌شود و مانع از ورود آن به بافت‌های بدن می‌شود.

7 – فاکتورهایی که بر نتیجه آزمایش T3 تاثیر می گذارند. کدامند ؟
علت بر هم خوردن تنظیم هورمون‌های تیروئید می‌تواند هورمون “استروژن” باشد. سلول‌های تیروئید تمرکز زیادی بر روی گیرنده‌های استروژن دارند و همین امر باعث می‌شود تا این سلول‌ها نسبت به تاثیرات هورمون‌های زنانه حساس بشوند.
بعضی از محققین احتمال می‌دهند که بسیاری از دلایل کم‌کاری و یا پرکاری تیروئید با بیماری‌های خودایمنی ارتباط داشته باشند و در این زمینه زنان برای ابتلا مستعدتر هستند.
همچنین مهم‌ترین دلیل کم‌کار شدن تیروئید، بیماری “هاشیموتو” است که ریسک شیوع آن در بین زنان ۷ برابر بیشتر از مردان است. در این بیماری با حمله سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید، آسیب‌هایی به آن وارد می‌شود. این آسیب‌ها می‌توانند منجر به کاهش فعالیت غده تیروئید ‌شوند.

8 – چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
عوامل مداخله کننده زیادی وجود دارد که باعث نوسان سطح T3 خون می شوند که در ذیل به آنها اشاره می گردد:
o T3 ممکن است در بارداری و همچنین با مصرف داروهایی نظیر استروژن ها، متادون و هروئین افزایش یابد.
o مصرف داروهایی نظیر استروئیدهای آنابولیک، آندروژن ها، دوز بالای سالیسیلات ها، فنی توئین و نیکوتینیک اسید ممکن است سطح T3 را کاهش دهند​