امیکرون را چقدر میشناسید؟
ویروس امیکرون چگونه بوجود آمد؟
منشاء امیکرون کرونا که شکل تغییر یافته ویروس کوید-۱۹ است نامشخص میباشد زیرا محتوی یک تعداد زیادی جهش است که در سایر اشکال کوید-۱۹ نادر است. معروفترین فرض این است که به دنبال یک عفونت ادامه دار در یک فردی که سیستم ایمنی او دچار اختلال بود و مبتلا به HIV/Aids بود، ویروس امیکرون تولید شد.
دانشمندان در آکادمی علوم چین فعلاً گزارش کردند که شکلی از جهش را در امیکرون پیدا کردند،که شبیه ویروسی است که موش آزمایشگاهی را آلوده کرد.
این دانشمندان بر این باور هستند که در سال ۲۰۲۰ کوید-۱۹ از یک انسان به یک موش رسید، سپس در اواخر سال ۲۰۲۱ ویروس موش انسان را مبتلا کرد.
در ۲۴ نوامبر سال ۲۰۲۱ دانشمندان در آفریقای جنوبی آشکار ساختند که یک نوع جدید ویروس کوید-۱۹ تغییر شکل یافته را کشف کردند. آنها گزارش کردند که این نوع ویروس بسرعت در آفریقای جنوبی منتشر شدست و محتوی جهش های بسیار غیرعادی بود که ویروس را بشدت عفونت زا تر از انواع قبلی ویروس می نماید.
امیکرون چه تفاوتی با سایر ویروس کرونا دارد؟
در مقایسه با ویروس اصلی SARS-CoV-2 که اولین بار در سال ۲۰۱۹ در چین شناسایی شد؛ نزدیک به ۵۰ جهش در ویروس امیکرون رخ داد. این تغییرات به چندین روش کلیدی مشخص می‌شوند. یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در ساختار ویروس‌ها، پروتئین اسپایک آنهاست. این بخش از ویروس در واقع همان قسمتی است که با سلول‌های انسانی در تماس است و سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند. آنتی‌بادی‌ها به پروتئین اسپایک متصل میشود و از ایجاد عفونت جلوگیری می‌کنند. بنابراین پروتئین اسپایک نقش مهمی در نحوه عملکرد ویروس و نحوه توقف آن توسط سیستم ایمنی بازی می‌کند.
ویروس امیکرون ۳۶ جهش در پروتئین اسپایک خود دارد. این عدد در مقایسه با ۱۰ جهش در آلفا، ۱۲ جهش در گاما و ۹ جهش در دلتا واقعا قابل توجه است. این سویه در پروتئین اسپایک خود دارای جهش‌هایی است که مستقیما به گیرنده‌ای به نام ACE2 در سلول‌های انسانی متصل میشود. به نظر می‌رسد جهش‌های ویروس امیکرون، میل آن را برای ACE2 افزایش داد و به آن اجازه می‌دهند تا سلول‌های انسانی را به طور موثرتری آلوده و در نتیجه سرعت تولید مثل و قابلیت انتقال خود را افزایش دهد.
عفونت مجدد حتی در افراد واکسینه
جهش‌هایی در بخش‌های دیگر پروتئین اسپایک سویه امیکرون نیز وجود دارد. به دلیل وجود این تغییرات، تشخیص آنتی‌بادی‌ها و چسبیدن به اسپایک امیکرون دشوارتر است. این ممکن است توضیح دهد که چرا این گونه جدید، در مقایسه با سایر گونه‌های کرونا ویروس، باعث ایجاد عفونت مجدد حتی در افراد واکسینه میشود. وجود این تغییرات در پروتئین اسپایک همچنین باعث میشود درمان‌هایی که مبتنی بر آنتی‌بادی‌ها هستند نیز کمتر مؤثر باشند. تاکنون به نظر می‌رسد که تنها سوتروویماب، درمان آنتی بادی مونوکلونال، در برابر اومیکرون موثر باشد.
معروفترین فرض این است که به دنبال یک عفونت ادامه دار در یک فردی که سیستم ایمنی او دچار اختلال بود و مبتلا به HIV/Aids بود، ویروس امیکرون تولید شد.
چرا ویروس کرونا دائما در حال ایجاد سویه های جدید است؟
ویروس کرونا یک ویروس حیوانی است که در حیوانات به ۴۰ گونه یافت می شود. ۷ مورد از آنها به انسان ها سرایت می کند. بنابراین می توان گفت که بیماری کرونا یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است.که اولین بار از راه تماس با حیوان، به انسان ها منتقل شد. ویروس ها موجودات هوشمندی هستند که برای ادامه حیات خود به دنبال راه هایی برای سازگاری بیشتر با محیط هستند. تا بتوانند به راحتی به بدن میزبان خود یعنی بدن انسان ها منتقل شوند.با آن در تعامل باشند تا بتوانند به حیات بیماری زای خود ادامه دهند.
ویروس سارس
اولین بار ویروس سارس در سال ۲۰۰۹ شناسایی شد که با بروز ویروس کرونا در انسان در سال ۲۰۱۹، می توان به این نتیجه رسید که ۱۰ سال طول کشید تا ویروس سارس توانست با تغییرات خود و ایجاد سویه های جدید، با بدن انسان سازگار شود و راه انتقال به بدن انسان را فرابگیرد. از زمانی که این ویروس راه ورود به بدن انسان را یاد گرفت، تمام تلاش خود را معطوف به مقابله با راهکارهای جلوگیری از سرایت عفونت به کار گرفت.
روش هایی که انسان ها، آنها را راهکاری برای جلوگیری از ابتلا به کرونا می دانند مانند زدن ماسک، استفاده از محلول های ضدعفونی، استفاده از داروهای مناسب و تقویت سیستم ایمنی بدن، سدی در برابر انتقال بیشتر ویروس کروناست که این ویروس با ایجاد سویه های جدید سعی در بی اثر کردن آنها دارد.
یکی دیگر از دلایل ایجاد سویه های جدید در ویروس کرونا این است که ویروس تلاش می کند تا خود را با اندام های بیشتری در بدن انسان ها سازگار نماید. تا بتواند به آنها دسترسی داشته باشد و ایجاد بیماری کند. به طوری که در ابتدا، ویروس کرونا یک ویروس بیماری زا برای سیستم تنفسی انسان ها بود.اما به مرور به دستگاه گوارش، کلیه ها، کبد، مغز و قلب راه پیدا کرد. این روند پیشرفت و فرار از سدهای دفاعی تا به حال در هیچ میکرو ارگانیسم دیگری یافت نشد.ویروس کرونا پیشتاز این گونه از رفتار است.
ویروس کرونا یک ویروس حیوانی است که در حیوانات به ۴۰ گونه یافت می شود.۷ مورد از آنها به انسان ها سرایت می کند.
سرعت سرایت امیکرون چقدر است؟
پگاه لَرکی، متخصص ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: سازمان جهانی بهداشت، گروه مشاوران فنی سازمان بهداشت جهانی که تکامل ویروس کرونا را رصد می نمایند. و اثر جهش های جدید ویروس را بر روی عملکرد و رفتار آن بررسی می کنند؛ سویه جدیدی را که در تاریخ ۲۴ نوامبر امسال توسط آفریقای جنوبی معرفی شد را یک واریانت نگران کننده اعلام کردند.
این واریانت که اومیکرون Omicron نام دارد، علاوه بر جهش های جدید حامل جهش هایی مشابه واریانت های آلفا، بتا، گاما و دلتا نیز می باشد. و در مجموع بعنوان پنجمین واریانت نگران کننده شناخته می شود.وی با تاکید بر احتمال افزایش سرایت پذیری ویروس اومیکرون، بیان کرد: اطلاعات اولیه نشان احتمال بالای عفونت با این ویروس ،در مقایسه با دیگر انواع ویروس بیماری کووید۱۹ است. چرا که در فاصله ۱۰ روز تعداد مبتلایان با این واریانت جدید در تمام مناطق آفریقای جنوبی در حال افزایش می باشد. و تمام ۷۷ مبتلای به کووید۱۹ از منطقه ایی به نام گاتنگ در این کشور همگی به واریانت جدید مبتلا که تعدادی از آنان نیز قبلا واکسینه شده بودند.
حدود ۵۰۰ درصد (۵ برابر) قدرت سرایت بیشتر
متخصص ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: ظاهرا تخمین های اولیه حاکی است اومیکرون حدود ۵۰۰ درصد (۵ برابر) قدرت سرایت بیشتری نسبت به سویه ووهان دارد. این عدد برای سویه دلتا ۷۰ درصد (کمتر از ۲ برابر) بوده است. انگلستان نیز این واریانت را در لیست تحت بررسی جدی خود قرار داد. و کلیه پروازهای خود از و به افریقای جنوبی و کشورهای همسایه آن را تا اطلاع ثانوی متوقف کرد.
وی اظهار کرد: بنابر اعلام ویروس شناسان و ژنتیک دانان اومیکرون دارای ۳۰ جهش جدید در ناحیه پروتئین اسپایک است. لذا بیم آن می‌رود که اثر آنتی بادی های حاصل از عفونت قبلی با کرونا یا ناشی از واکسن بر اومیکرون کمتر باشد. از طرفی این واریانت بسیار شبیه به نوع لامبدا و بتاست که می‌توانند از سیستم ایمنی طبیعی افراد فرار کنند.
نشانه ها و علائم کرونا اومیکرون
پروفسور ایرنه پترسن، استاد اپیدمیولوژی و انفورماتیک سلامت در دانشگاه کالج لندن معتقد است،اگرچه آبریزش بینی و سردرد علائم بسیاری از عفونت‌ها هستند؛ اما ممکن است اولین و تنها علامت ابتلا به کووید نیز باشند. بنابراین اگر این علائم را دارید؛ توصیه می‌کنیم چند روز خود را قرنطینه کرده و سپس تست PCR بدهید. یک مطالعه معتبر که توسط دولت بریتانیا حمایت مالی میشود نیز علائم اصلی مرتبط با این سویه از کووید را شناسایی و اعلام کرد که بستگی به اینکه فرد بیمار قبلا واکسینه شدست یا خیر، ممکن است این علائم متفاوت باشند. اما عمده علائمی که از آنها به عنوان نشانه‌های ابتلا به ویروس امیکرون یاد می‌کنند عبارتند از:
سردرد
آبریزش بینی
عطسه
گلو درد
سرفه‌های مداوم
احتمال بالای عفونت با ویروس اومیکرون در مقایسه با دیگر انواع ویروس بیماری کووید۱۹ است
امیکرون یا دلتا؟ کدامیک خطرناک تر است؟
براساس تحقیقات اخیر، همچنان دلتا خطرناک ترین و مسری ترین سویه ویروس کرونا است.که می تواند افراد را به عفونت های بسیار فراگیرتری مبتلا سازد. و در مقایسه ای که سازمان بهداشت جهانی بین سویه دلتا و سویه امیکرون انجام داد، میزان بیماری زایی امیکرون و قدرت سرایت آن نسبت به دلتا کمتر است. و فعلا جای نگرانی وجود ندارد. اما WHO همچنان به لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی تاکید دارد و بازگشایی هایی سراسری مدارس، دانشگاه ها و سایر مکان های ممنوعه را به صلاح سلامت عمومی نمی داند.
آیا کسانی که واکسن زدند، به امیکرون مبتلا می شوند؟
به عقیده محققان در سراسر جهان، واکسیناسیون تنها راه نجات از بیماری کرونا و همچنین سویه امیکرون و سویه دلتاست. آنها در همه کشورها تاکید می کنند که مردم باید علیه کووید۱۹ واکسینه شوند. و همچنین دوز یادآور یا همان دوز بوستر در اسرع وقت به همه جمعیت جامعه بالای ۱۲ سال در همه کشورها تزریق شود.
یکی از پزشکان سازمان بهداشت جهانی در تایید این مساله می گوید: “همانگونه که برای جلوگیری از سوانح رانندگی، کمربند ایمنی را می بندید و فارغ از اینکه تصادف رخ می دهد یا خیر؟ در بستن آن اهتمام دارید. در زدن واکسن کرونا هم اهتمام ورزید تا در وقت مناسب بتوانید جان سالم بدر ببرید.”
از همین رو تمام سازندگان واکسن در سراسر دنیا در تکاپوی بررسی واکسن های خود در برابر امیکرون پرداختند. و شرکت های فایزر و مدرنا اعلام نمودند، می توانند واکسن های فعلی خود را ظرف ۶ تا ۸ هفته با سویه جدید، تطبیق دهند و اولین واکسن های ضد امیکرون را طی ۱۰۰ روز آینده در دسترس عموم قرار دهند.
پس، واکسیناسیون همچنان اولویت اول است و خط مقدم مبارزه با بیماری کرونا محسوب می شود. پس واکسن بزنید و اطرافیان خود را به زدن واکسن و دوزهای یادآور تشویق نمایید.
واکسیناسیون تنها راه نجات از بیماری کرونا و همچنین سویه امیکرون و سویه دلتاست.
کدامیک از واکسن های کرونا توانایی مقابله با امیکرون را دارند؟
شواهدی وجود ندارد که نشان دهد واکسن‌های معتبر و موجود برای کرونا بر روی این سویه مؤثر نیستند.تحقیقات مختلف نشان داد، برخی از جهش‌ها در ژن اسپایک این ویروس، ممکن است کارایی واکسن‌های موجود را کاهش دهد. با این حال، محافظت ناشی از واکسن، محافظتی است که توسط تولید آنتی‌بادی‌ها و همچنین ایمنی سلولی ایجاد میشود. انتظار می‌رود این نوع محافظت نسبتا پایدار‌تر از ایمنی طبیعی باشد.
امیکرون جدیدترین سویه کرونا، به سرعت در حال گسترش در سراسر جهان است. و محققان در حال رقابت برای درک این مسئله هستند که واکسن‌های موجود تا کنون در برابر این نوع جدید از ویروس کرونا چه مقدار مقاومت دارد؟ چندین مطالعه اولیه، اثربخشی واکسن‌های فعلی کووید-۱۹ را در برابر گونه امیکرون ارزیابی کردند.
نتایج حاصل از این تحقیقات تا کنون نشان دادند که واکسن‌های تک یا دو دوز محافظت بسیار کمتری نسبت به واکسن‌های دارای دوز بوستر دارند. اما به نظر می‌رسد تمام واکسن‌های مورد تایید سازمان جهانی بهداشت قادرند در برابر فرم شدید بیماری از بدن محافظت کنند. مطالعات در آزمایشگاه‌ها و روی جوامع مختلف تایید کرد:که واکسیناسیون کامل به همراه یک دوز بوستر، محافظت قوی‌تری در برابر عفونت با گونه امیکرون ایجاد می‌کند. مهم است به خاطر داشته باشید که اکثر این مطالعات، آزمایشگاهی هستند و ممکن است عملکرد واقعی واکسن‌ها را منعکس نکنند.
به روزرسانی : ۱۲ بهمن ۱۴۰۰
منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴
۵.منبع شماره ۵
