بیماری پره اکلامپسی را می شناسید ؟
بیماری پره اکلامپسی
پره اکلامپسی زمانی است که در دوران بارداری یا پس از زایمان دچار فشار خون بالا و حداقل یکی از علائم مرتبط با آن، مانند پروتئین در ادرار می شوید. همچنین ممکن است سطوح پایین پلاکت ها، که سلول های خونی هستند که به لخته شدن خون شما کمک می کنند، یا نشانه هایی از مشکلات کلیوی یا کبدی داشته باشید. پره اکلامپسی معمولا بعد از هفته ۲۰ بارداری اتفاق می افتد. اما در برخی موارد زودتر یا بعد از زایمان اتفاق می افتد. اکلامپسی یک پیشرفت شدید پره اکلامپسی است. در این شرایط، فشار خون بالا منجر به تشنج می شود. مانند پره اکلامپسی، اکلامپسی در دوران بارداری یا به ندرت پس از زایمان رخ می دهد.
علائم و نشانه‌های پره اکلامپسی
علائم پره اکلامپسی بارداری علاوه بر تورم (ادم نیز نامیده می‌شود)، وجود پروتئین در ادرار و فشار خون بالا، عبارتند از:
افزایش وزن طی ۱ یا ۲ روز به دلیل افزایش زیاد مایعات بدن
درد شکم به ویژه در سمت راست و بالا
سردردهای شدید
تغییر در رفلکس‌ها
کاهش ادرار یا قطع شدن آن
سرگیجه
استفراغ شدید و حالت تهوع
تغییر بینایی مانند هاله‌های نور، اجسام شناور یا تاری دید
پره اکلامپسی بارداری معمولاً نزیک به زایمان رخ می‌دهد و بعضاً تا بعد زایمان همراه مادر است. برخی از زنان مبتلا به پره اکلامپسی بارداری هیچ علائمی ندارند، بنابراین مهم است که برای بررسی منظم فشار خون و آزمایش ادرار به پزشک مراجعه کنید.
پره اکلامپسی بارداری معمولاً نزیک به زایمان رخ می‌دهد و بعضاً تا بعد زایمان همراه مادر است.
علائم چه زمانی ظاهر می‌شوند؟
پره اکلامپسی می‌تواند در اوایل هفته ۲۰ بارداری اتفاق بیفتد، اما نادر است. علائم اغلب پس از هفته ۳۴ شروع می‌شود. در چند مورد دیده شده علائم پره اکلامپسی بعد از زایمان و طی ۴۸ ساعت پس از آن ایجاد می‌شود. معمولا خود به خود از بین می‌روند اما می‌تواند تا ۱۲ هفته پس از زایمان نیز وجود داشته باشند.
علت ایجاد مسمومیت بارداری چیست؟
علل مختلفی می‌تواند در ایجاد این عارضه در بارداری نقش داشته باشد. متخصصین بر این باورند این مشکل از جفت شروع می‌شود، اندامی که جنین را تمام دوران بارداری تغذیه می‌کند.
در اوایل بارداری رگ‌های خونی جدید ایجاد می‌شود و تکامل پیدا می‌کند تا خون را به‌طور موثری به جفت منتقل کند.
در خانم‌های مبتلا به مسمومیت بارداری، رگ‌های خونی به درستی رشد نکرده‌اند و عملکرد قابل قبولی ندارند.آنها باریک‌تر از رگ‌های خونی هستند و واکنش متفاوتی به سیگنال هورمونی نشان می‌دهند.
علل پیشرفت غیر طبیعی این عارضه ممکن است به شرح زیر باشد:
عدم جریان خون کافی به رحم
وارد شدن آسیب به رگ‌های خونی
ایجاد مشکل در سیستم ایمنی
ژن‌های خاص
سایر اختلالات فشار خون در بارداری
اختلال فشار خون در بارداری
پره اکلامپسی به عنوان یکی از چهار اختلال فشار خون در بارداری شناخته می‌شود که احتمال ایجاد آن در بارداری وجود دارد. سه مورد دیگر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
پره اکلامپسی می‌تواند در اوایل هفته ۲۰ بارداری اتفاق بیفتد، اما نادر است. علائم اغلب پس از هفته ۳۴ شروع می‌شود.
– فشار خون بارداری
خانم‌های مبتلا به فشار خون در بارداری که پروتئین اضافی در ادرار ندارند یا علائم دیگری در آنها مشاهده نمی‌شود. گاهی برخی از خانم‌های مبتلا به فشار خون بارداری در نهایت ممکن است دچار مسمومیت بارداری شوند.
– فشار خون مزمن
این نوع فشار خون قبل از بارداری نیز در خانم‌ها وجود دارد یا قبل از هفته ۲۰ بارداری ایجاد می‌شود. از آنجایی که ممکن است علائمی نداشته باشند، تعیین زمان شروع این عارضه امری دشوار است.
– فشار خون مزمن همراه با پره اکلامپسی
این وضعیت در خانم‌هایی رخ می‌دهد که قبل از بارداری سابقه فشار خون بالا دارند و پس از آن در بارداری دچار فشار خون بالا همراه با پروتئین در ادرار یا سایر عوارض هستند.
آیا بالا بودن فشار خون قبل از حاملگی خطر ابتلا به پره اکلامپسی راافزایش می دهد؟
بلی. در صورتیکه بیمار قبل از حاملگی یا در طی نیمه اول حالگی فشار خون بالا داشته باشد مبتلا به فشار خون مزمن تلقی شده و باید از نظر فشار خون و همچنین علائم پره اکلامپسی و نیز عوارض دیگر تحت نظر باشد. زنان مبتلا به فشار خون مزمن که دچار پره اکلامپسی می شوند نسبت به زنانی که یکی از این دو عارضه را به تنهایی دارند در معرض خطرات بیشتری قرار دارند.
چه مشکلات دیگری خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش می دهند؟
بروز پره اکلامپسی برای بار اول، در حاملگی اول شایع تر است. ابتلا به پره اکلامپسی نیز احتمال بروز آن را در حاملگی های بعدی تشدید می کند. هر چه پره اکلامپسی شدیدتر باشد و زودتر اتفاق بیفتد، خطر آن بیشتر است. در واقع، شروع پره اکلامپسی قبل از هفته ۳۰ حاملگی، خطر ابتلا مجدد را تا ۴۰% افزایش می دهد.
عوامل خطر دیگر عبارتند از:
فشار خون مزمن (همانطور که در بالا گفته شد)
بعضی از اختلالات انعقادی، دیابت، بیماریهای کلیوی، یا بعضی بیماریهای اتوایمون نظیر لوپوس
سابقه خانوادگی ابتلا به پره اکلامپسی (مادر، خواهر، مادر بزرگ، خاله، عمه)
چاقی (اندکس جرم بدن ۳۰ یا بیشتر)
حاملگی دو قلو یا چند قلو
سن کمتر از ۲۰ سال یا بیشتر از ۴۰ سال
پره اکلامپسی به عنوان یکی از چهار اختلال فشار خون در بارداری شناخته می‌شود که احتمال ایجاد آن در بارداری وجود دارد.
عوامل افزاینده خطر پره اکلامپسی در بارداری
پره اکلامپسی صرفا یکی از عوارض بارداری است. عواملی که خطر ابتلا به پاین عارضه را افزایش می‌دهند، عبارتند از:
سابقه‌ی پره‌اکلامپسی: وجود سابقه‌ی شخصی یا خانوادگیِ ابتلا به این عارضه به‌طور چشمگیری خطر بروز آن را افزایش می‌دهد.
فشار خون مزمن: اگر مادر پیش از بارداری به فشار خون مزمن مبتلا باشد، احتمال ابتلای او به پره‌اکلامپسی نیز بالاتر خواهد بود.
بارداری اول: خطر ابتلا در نخستین بارداری بالاتر است.
سن: خطر ابتلا در زنان باردار بسیار جوان و همچنین زنان باردار بالای ۳۵ سال بیشتر است.
نژاد: خطر ابتلا در زنان سیاه‌پوست بیشتر از زنان سایر نژادهاست.
چاقی: خطر ابتلا در زنان چاق بیشتر است.
بارداری با بیش از یک جنین: پره اکلامپسی در زنانی که دوقلو، سه‌قلو یا چندقلو باردار هستند، شایع‌تر است.
فاصله‌ی زمانی میان بارداری‌ها: اگر فاصله‌ی میان بارداری‌ها کمتر از ۲ سال یا بیشتر از ۱۰ سال باشد، خطر ابتلا بیشتر می‌شود.
سابقه‌ی مشکلات خاص: وجود مشکلات خاصی پیش از بارداری (مانند فشار خون مزمن، میگرن، دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲، بیماری های کلیوی، تشکیل لخته خون یا لوپوس) موجب افزایش خطر ابتلا می‌شود.
لقاح آزمایشگاهی: اگر مادر ازطریق لقاح آزمایشگاهی باردار شده باشد، خطر ابتلا افزایش می‌یابد.
پره‌اکلامپسی اغلب پس از تولد کودک و زایمان جفت برطرف می‌شود.
درمان پره‌اکلامپسی
پره‌اکلامپسی اغلب پس از تولد کودک و زایمان جفت برطرف می‌شود. با این حال، ممکن است ادامه یابد یا تازه پس از زایمان شروع شود.
اغلب اوقات، در هفته ۳۷، جنین به اندازه کافی رشد کرده تا در خارج از رحم بتواند زندگی کند. در نتیجه، پزشک احتمالاً برای زایمان برنامه‌ریزی کند تا پره‌اکلامپسی شدیدتر نشود. ممکن است داروهایی برای کمک به تحریک زایمان طبیعی دریافت کنید، یا به شیوه سزارین وضع حمل کنید.
اگر رشد جنین کامل نشده و پره‌اکلامپسی خفیف است، می‌توان بیماری را تا زمان تکامل کودک در خانه کنترل کرد.
در حین آن موارد زیر حتما اجرا شود:
ویزیت مکرر پزشک برای اطمینان از اینکه شما و نوزادتان از وضعیت خوبی برخوردار هستید.
مصرف داروهایی برای کاهش فشار خون در صورت لزوم
شدت پره اکلامپسی ممکن است به سرعت تغییر کند، بنابراین شما نیاز به پیگیری بسیار دقیق دارید. استراحت کامل در رختخواب دیگر توصیه نمی‌شود.
گاهی اوقات ، لازم است زن باردار مبتلا به پره‌اکلامپسی در بیمارستان بستری شود. این امر به تیم درمانی امکان می دهد کودک و مادر را از نزدیک کنترل کنند.
درمان در بیمارستان شامل موارد زیر است:
نظارت دقیق بر مادر و جنین
تجویز داروهایی برای کنترل فشار خون و جلوگیری از تشنج و سایر عوارض
تزریق استروئید به مادران زیر ۳۴ هفته بارداری برای کمک به سرعت رشد ریه‌های جنین
در صورت وجود علائم پره‌اکلامپسی شدید، جنین باید در اسرع وقت زایمان شود.
این شامل:
آزمایشاتی که نشان می‌دهد جنین رشد خوبی ندارد یا خون و اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند.
فشار خون دیاستولیک بیش از ۱۱۰ میلی متر جیوه در یک اندازه‌گیری یا بیشتر از ۱۰۰ میلی متر جیوه در یک دوره ۲۴ ساعته
نتایج آزمایش عملکرد غیر طبیعی کبد
سردردهای شدید
درد در ناحیه شکم
تشنج یا تغییر در عملکرد ذهنی (اکلامپسی)
تجمع مایع در ریه مادر
سندرم HELLP (نادر)
کاهش تعداد پلاکت یا خونریزی
کاهش حجم ادرار، مقدار زیادی پروتئین در ادرار و سایر علائم عدم عملکرد صحیح کلیه‌ها.
به روز رسانی : ۱۸ فروردین ۱۴۰۱
منابع :
