• اخبار
• ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

بیماری هپاتیت چیست؟

احتمالاً تا حالا اسم بیماری هپاتیت را شنیده‌اید. به التهاب و تورم کبد، هپاتیت می‌گویند. هپاتیت ویروسی بر اثر ویروس‌های مختلفی ایجاد شده که باعث تورم کبد می‌شوند. مهمترین انواع هپاتیت ویروسی، هپاتیت B, Aو C هستند. بیماری هپاتیت، مشکل التهاب کبدی است که از طریق عفونت ویروسی ایجاد می‌شود. هپاتیت از علل مختلف عفونی و غیر عفونی ناشی می‌شود. اما دلایل دیگر مانند مصرف برخی از داروها ، آلودگی به باکتری و سموم هم می‌توانند باعث ابتلای فرد به این بیماری شوند.

بیماری هپاتیت، هنگامی رخ می‌دهد که بدن در مقابل بافت کبد، شروع به تولید آنتی ‌بادی می‌کند. هنگامی که ویروس‌هپاتیت (HCV) وارد جریان خون می‌شود و به سلول ‌های کبد حمله می‌کند، سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با آن پاسخ می‌دهد و در نتیجه التهاب بوجود می‌آید. در صورتیکه التهاب مدت زیادی طول بکشد، کبد ممکن است آسیب جدی ببیند یا حتی امکان نابودی سلول‌های کبدی وجود دارد. حال از کجا بدانیم که مبتلا به هپاتیت هستیم؟

انواع هپاتیت

عفونت‌های ویروسی کبد که به‌عنوان هپاتیت دسته‌بندی می‌شوند، پنج نوع هستند: هپاتیت A، B، C، D، و E. در هرکدام از انواع آن، ویروس متفاوتی عامل ایجاد هپاتیت‌های ویروسی هستند. برای مثال هپاتیت A یک بیماری کوتاه‌مدت حاد است.

درحالی‌که هپاتیت B، C و D بیشتر مزمن هستند. هپاتیت E معمولاً حاد است و در زنان باردار به‌شدت خطرناک است.
علاوه بر هپاتیت عفونی که در نتیجه ویروس ایجاد می‌شود، انواعی از هپاتیت غیرعفونی را هم داریم. یکی از عوامل ایجاد کننده هپاتیت غیرعفونی استفاده از الکل است. استفاده افراطی یا اوردوز دارو و مواد سمی از دیگر عوامل مسمویت هپاتیتی هستند.

گاهی سیستم ایمنی بدن، کبد را به اشتباه جسم خارجی در نظر گرفته و به آن حمله می‌کند. این حمله باعث التهاب کبدی خفیف تا شدید شده و عمدتا در فرآیند کارکرد کبد اختلال ایجاد می‌کند. این معضل معمولا در زنان سه برابر بیشتر از مردان مشاهده می‌شود.

هپاتیت A

هپاتیت A از طریق غذای آلوده و دستگاه گوارش یا تماس با فرد مبتلا به ویروس هپاتیت ایجاد می‌شود. انواع خفیف هپاتیت A به درمان نیاز ندارد و بیشتر افراد مبتلا بدون اینکه کبد آنها آسیب ببیند، بهبود پیدا می‌کنند. بنابراین، انجام زودهنگام آزمایش هپاتیت، به تشخیص به موقع بیماری کمک کرده و در روند بهبودی تاثیر بسزایی دارد. علائم هپاتیت A تا چند هفته پس از ابتلا به ویروس مشاهده نمی‌شود.

برخی از علائم ویروس هپاتیت A عبارتند از:

تهوع و استفراغ
کاهش اشتها
خستگی
تب خفیف
درد عضلانی
آزمایش‌های تشخیصی

برای تشخیص ابتلای فرد به هپاتیت A، از آزمایش خون استفاده می‌شود. معمولاً نمونه خون را از ورید دست میگیرند و مورد بررسی قرار می‌دهند. در این آزمایش‌ها، دو نوع آنتی بادی برای ویروس مشخص می‌شود. آنتی بادی lgM ، دو تا سه هفته پس از اولین باری که فرد به این عفونت مبتلا شده ظاهر می‌شود و به مدت دو تا شش ماه باقی می‌ماند.
​

عفونت‌های ویروسی کبد که به‌عنوان هپاتیت دسته‌بندی می‌شوند، پنج نوع هستند: هپاتیت A، B، C، D، و E.

هپاتیت B

هپاتیت B یک عفونت کبدی خطرناک است. این بیماری رایج‌تر و بسیار مسری‌تر از بیماری ایدز است. عفونت هپاتیت B مزمن باعث نارسایی کبد یا سرطان کبد می‌شود. هرچند درمانی برای هپاتیت B وجود ندارد، تزریق واکسن باعث پیشگیری از بروز بیماری می‌شود. ویروس این نوع هپاتیت می‌تواند از مادر به نوزاد، هنگام تولد یا حتی زمان جنینی منتقل شود.
با استفاده از تست هپاتیت در منزل هومکا، به موقع بیماری هپاتیت مشخص می‌شود. اگر فردی به هپاتیت B مبتلا باشد، باید اقدامات لازم را انجام دهد تا مانع از انتقال بیماری به دیگران شود. هپاتیت B حاد، کمتر از ۶ ماه طول می‌کشد. در این نوع هپاتیت B، سیستم ایمنی بدن می‌تواند ویروس را نابود کند، بنابراین، بیمار در عرض چند ماه بهبود پیدا می‌کند.
هپاتیت B می‌تواند باعث بروز بیماری‌ و نارسایی کلیوی شود.

علائم هپاتیت ب عبارتند از:

درد مفاصل
کاهش اشتها
یرقان یا زردی
درد شکم
تهوع و استفراغ
احساس ضعف و خستگی

هپاتیت C

هپاتیت C یک عفونت ویروسی است که به کبد حمله می‌کند و باعث بروز التهاب در کبد می‌شود. اکثر افراد مبتلا به ویروس هپاتیت C علائمی ندارند. اغلب افراد مبتلا به هپاتیت C نمی‌دانند که بیمار هستند تا وقتی که از طریق انجام تست هپاتیت از بیماری خود آگاه شوند. هپاتیت C خطرناک‌ترین نوع این بیماری است.
هپاتیت C از طریق خون آلوده، تزریق مواد مخدر و تماس جنسی با فرد آلوده انتقال پیدا می‌کند. این نوع هپاتیت واگیردار است و می‌تواند باعث بروز آسیب جدی در کبد شود، حتی اگر فرد متوجه علائم بیماری نشود. اگر هپاتیت C درمان نشود، باعث بروز بیماری سیروز کبدی یا سرطان کبد می‌شود. بنابراین، انجام تست هپاتیت باعث تشخیص به موقع بیماری می‌شود و به تسریع پروسه‌ی درمان کمک زیادی می‌کند. برای درمان انواع حاد و مزمن هپاتیت c، داروهای ضد ویروسی برای استفاده می‌شوند. افرادی که به بیماری سیروز کبدی یا بیماری کبدی مزمن مبتلا می‌شوند، ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشند.

علائم هپاتیت C عبارتند از:

تب
خستگی
یرقان
حالت تهوع
کاهش اشتها.
آنتی بادی هپاتیت نوع C

راه های انتقال این ویروس شامل موارد زیر می باشد:

مصرف غذا های آلوده به ویروس
نوشیدن آب آلوده
خوردن صدف های خام آلوده با آب به فاضلاب
انتقال از طریق رابطه جنسی

ویروس هپاتیت A معمولا از طریق مواد غذایی و آب آلوده وارد دستگاه گوارش می شود و در سلول های روده تکثیر می کند. سپس از طرق خون وارد کبد می شود و روند تکثیر خود را ادامه می دهد تا جایی که موجب تورم، التهاب، اختلال در عملکرد کبد می شود. در ادامه ویروس وارد صفرا می شود و از آن طریق خود را دوباره به روده می رساند. در روده با مدفوع از بدن دفع می شود. مدفوع آلوده به این ویروس ممکن است موجب آلوده کردن آب آشامیدنی شود.
در برخی موارد در مزارع گیاهان با آب فاضلاب کاشت می شوند. خوردن این مواد غذایی بدون ضد عفونی صحیح موجب ابتلا به هپاتیتA می شود. به همین دلیل به راه انتقال ویروس هپاتیت A روش انتقال دهانی- مدفوعی گفته می شود. بهترین روش برای پیشگیری به ابتلا هپاتیت A انجام واکسیناسیون می باشد. در افرادی که با مراکز نگهداری کودکان در تماس مستقیم هستند توصیه به تزریق واکسن هپاتیت نوع A می شود.

منابع:
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲