تب گوجه فرنگی چیست و چگونه منتقل می‌شود؟

حالا جدیدترین بیماری که اسباب نگرانی مردم دنیا را فراهم کرد، آنفولانزا یا تب گوجه فرنگی نام دارد. طبق گزارش وب‌سایت لنست، بیش از ۱۰۰ کودک را در هند درگیر کرد. در این گزارش  اشاره شد که آنفولانزای گوجه‌فرنگی احتمالا یک بیماری ویروسی است، برای اولین بار در روز ششم ماه می سال ۲۰۲۲ در محله کولام در کرالای هند شناسایی شد.
​

علائم تب گوجه فرنگی شامل تب، بدن درد، درد مفاصل، ضایعات تاولی روی پوست بدن است.

​
علائم تب گوجه فرنگی​

وی می‌گوید: علائم شامل تب، بدن درد، درد مفاصل، ضایعات تاولی روی پوست بدن است. این بیماری عمدتاً کودکان یک تا ۵ سال را درگیر می‌کند و افراد بزرگسال در صورتی که دچار ضعف سیستم ایمنی باشند مبتلا می‌شوند.

این متخصص بیماری‌های عفونی تاکید می‌کند: نکته مهم این است این بیماری نه آنفلوآنزا است و نه ربطی به گوجه فرنگی دارد. در واقع از این جهت که کودک دچار قرمزی پوست میشود و تاول‌هایی روی بدنش ظاهر می‌شود، مردم محلی نام تب گوجه فرنگی را روی آن گذاشتند.چنین بیماری از قبل به این شکل وجود نداشت. بعید است این بیماری ویروس جدیدی هم باشد. چون در هندوستان بیماری‌هایی با چنین علائمی از قبل هم وجود داشت. بنظر می‌رسد بیماری که در حال حاضر با اسم تب گوجه فرنگی شناخته شد، شاخه‌ای از گروه خانواده انتروویروس‌ها باشد که الان بیماری «دست، پا و دهان» ایجاد می‌کند.
​

نکته مهم این است که این بیماری نه آنفلوآنزا است و نه ربطی به گوجه فرنگی دارد.

وی می‌افزاید: بیماری دست، پا و دهان یک شاخه از کوکساکی ویروس و انتروویروس است.این بیماری در بچه‌های کوچک سبب بروز ضایعات تاولی در دست، پا و دهان می‌شود. معمولاً از آنجایی که بچه‌های کوچک چهار دست و پا می‌روند و به محیط دست می‌زنند و ممکن است دست آلوده را داخل دهانشان کنند، معمولاً به اسم دست، پا و دهان شناخته می‌شود. با توجه به اینکه این بیماری ضایعت تاولی ایجاد می‌کند، احتمال دارد این تب گوجه فرنگی یک شاخه جدیدی از بیماری دست، پا و دهان باشد و خود یک بیماری مستقل نباشد.
​

تب گوجه فرنگی مسری است

تب گوجه فرنگی از طریق انسان به انسان منتقل می‌شود و بسیار مسری است​. عمادی با تاکید بر اینکه هنوز اطلاعات درباره تب گوجه فرنگی کم است، تصریح می‌کند: بیماری از طریق انسان به انسان منتقل می‌شود و بسیار مسری است. انتقال از دو طریق تنفسی و دفع مدفوع صورت می‌گیرد.
وی درباره راه‌های افتراق تب گوجه فرنگی از آبله میمونی می‌گوید: از نظر بالینی ممکن است دو بیماری مشابه یکدیگر باشند اما با توجه به اینکه آبله میمونی کیت تشخیصی دارد اگر بیماری با علائم پوستی مشابه آنچه که گفته شد به ما مراجعه کند، در تشخیص افتراقی باید آبله مرغان، آبله میمونی، بیماری دست، پا و دهان باشد. با در دسترس بودن کیت تشخیصی بیماری‌های مذکور کار تشخیص انجام می‌شود. اگر همه این موارد رد شد آن وقت می‌توان به تشخیص تب گوجه فرنگی رسید.

 این بیماری درمان حمایتی و علامتی دارد

عمادی تاکید می‌کند: این بیماری درمان حمایتی و علامتی دارد و بعد از پنج تا هفت روز بهبود می‌یابد. درمان بیماری‌های ویروسی علامتی است و بهترین کار این است مانع انتشار بیماری شویم و کودک مبتلا را در خانه نگه داریم.

این بیماری بدلیل ایجاد تاول‌های قرمز همراه با درد روی بدن، آنفلوآنزای گوجه فرنگی نام دارد و بسیار مسری است. کودکان بطور ویژه در برابر این ویروس آسیب پذیر هستند. زیرا براحتی از طریق تماس نزدیک از قبیل لمس سطوح آلوده یا گذاشتن اشیا در دهان پخش می‌شود. نشانه‌های اولیه این بیماری شبیه نشانه‌های سایر بیماری‌های ویروسی است.عبارت است از تب خفیف، کم‌اشتهایی، کسالت و اغلب گلودرد و به دنبال آن تب، زخم در دهان و بثورات پوستی .این زخم‌ها معمولاً روی زبان، لثه، داخل گونه‌ها، کف دست و کف پا دیده می‌شوند.

توصیه مقامات بهداشتی هند این است با توجه به اینکه در حال حاضر هیچ داروی خاصی برای درمان این بیماری در دسترس نیست، افراد می‌توانند برای درمان اثربخش از جمله مصرف مسکن پاراستامول برای تب و بدن‌درد با پزشک مشورت کنند. همچنین افراد مبتلا قرنطینه شوند، استراحت کافی کنند و برای بهبودی زودتر، مایعات بیشتری مصرف کنند. بر اساس دستور متخصصان همچنین می‌توان از اسفنج‌های آب گرم برای تسکین سوزش و بثورات استفاده کرد.
​

به نظر می‌رسد بیماری که در حال حاضر با اسم تب گوجه فرنگی شناخته شد،‌ شاخه‌ای از گروه خانواده انتروویروس‌ها باشد که الان بیماری «دست،‌ پا و دهان» ایجاد می‌کند.

علت بروز بیماری همچنان ناشناس است

روبرت گلاتر، پزشک اورژانس بیمارستان لنوکس هیل در نیویورک گفت:«ما دقیقا نمی‌دانیم که چه چیز باعث ایجاد این بیماری می‌شود. ولی ممکن است نوعی بیماری دست، پا و دهان (HFMD) که یک بیماری ویروسی است باشد. یا اثر بعدی بیماری چیکونگونیا و تب دنگی که هر دو بر اثر نیش پشه منتقل می‌شوند.»

لنست در گزارش خود این نظریه را مطرح کرد که این بیماری حتی ممکن است نوع جدیدی از بیماری دست، پا و دهان (یا همان بیماری HFMD که نوعی بیماری ویروسی است) باشد. بیماری دست، پا و دهان، نتیجه ابتلا به نوعی انتروویروس‌ است که یکی از زیرشاخه‌های آن، coxsackievirus است که می‌تواند باعث ایجاد دانه‌هایی شبیه تاول شود.

نیومن در این رابطه هشدار داد آنفولانزای گوجه‌فرنگی، یک بیماری مسری است. این احتمال وجود دارد که این بیماری در خارج از کشور هند نیز گسترش یابد. دقیقا مشابه آنچه درمورد کووید ۱۹ و آبله میمونی شاهدش بودیم. جریان هوا می‌تواند پاتوژن جدید ویروس را به جاهای جدید حمل کند و حتی ممکن است افراد مسن را نیز درگیر کند.

در ادامه گزارش می‌خوانیم:« با توجه به شباهت‌های این بیماری با بیماری دست، پا و دهان، درصورتی که شیوع بیماری آنفولانزای گوجه‌فرنگی در کودکان کنترل و مهار نشود، انتقال آن ممکن است عوارضی جدی در انتشار این ویروس در بین بزرگسالان نیز داشته باشد.»
​

احتمال دارد این تب گوجه فرنگی یک شاخه جدیدی از بیماری دست، پا و دهان باشد و خود یک بیماری مستقل نباشد.

نحوه انتقال آنفولانزای گوجه‌فرنگی

گلاتر در مورد نحوه انتقال این بیماری گفت: « براین باور هستیم  این بیماری از طریق تماس با لباس، رختخواب، حوله، ملافه، اسباب‌بازی، کتاب و دیگر سطوح غیرقابل نفوذ فرد مبتلا، منتقل می‌شود. چیزی شبیه به آبله میمونی.»
او در عین حال تاکید کرد بیماری آنفولانزای گوجه‌فرنگی ممکن است یک واریانت، یا اثر بعدی بیماری دست، پا و دهان باشد. طبق گزارش لنست، هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که این بیماری از طریق هوا منتقل می‌شود و یا ممکن است از طریق قطرات مایع بدن انسان گسترش یابد.

گلاتر بر این باور است بیماری‌هایی مثل چیکونگونیا و تب دنگی که هر دو بیماری‌های اندمیک هستند، ممکن است هر دو گروه بزرگسالان و کودکان را در معرض ابتلا به آنفولانزای گوجه‌فرنگی قرار دهند:« به این دلیل که سیستم ایمنی افراد بعد از بهبود و رهایی از این دو بیماری ویروسی که توسط پشه به انسان منتقل می‌شود، هنوز کاملا قدرتمند نیست، این احتمال وجود دارد افراد بعد از ابتلا به این دو بیماری، به آنفولانزای گوجه‌فرنگی مبتلا بشوند.»

گلاتر در ادامه به این نکته اشاره کرد در حال حاضر هیچ واکسن یا داروی ضد ویروس خاصی برای درمان این بیماری در دسترس نیست. البته می‌توان اقدامات متعددی برای بهبود و رفع ناراحتی‌های بیمار انجام داد. تا زمانی که بیماری برطرف شود:« مراقبت‌های حمایتی از جمله استفاده از استامینوفن برای مهار تب و دردها، در کنار نوشیدن آب کافی به بیمار کمک می‌کند تا حال بهتری داشته باشد. کمپرس گرم هم ممکن است به کاهش برخی ناراحتی‌ها و دردهای مرتبط با ماهیت دردناک دانه‌ها و بثورات پوستی کمک کند.»
​

درمان بیماری‌های ویروسی علامتی است و بهترین کار این است که مانع انتشار بیماری شویم و کودک مبتلا را در خانه نگه داریم.

نحوه پیشگیری از این بیماری

نیومن در صحبت‌هایی اعلام کرد راهکارها برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزای گوجه فرنگی، شامل ایزوله کردن سریع فرد بیمار و رعایت مناسب بهداشت دستهاست.
او در عین حال بر ضدعفونی کردن مناسب محیط، سطوح، اسباب‌بازی‌ها، لباس‌ها و دیگر وسایلی که توسط فرد بیمار استفاده شده تاکید کرد. وی گفت:«باید استفاده مشترک از این وسایل بین کودکان با دیگر کودکان و بزرگسالان را محدود کرد.» بقل گلاتر، نگرانی این است که مشخص نیست در صورت شیوع این بیماری در بین بزرگسالان، ابتلای این افراد و کسانی که دچار نقص ایمنی هستنند، به چه ترتیب خواهد بود. او ادامه داد:« در شرایط فعلی ریسک شیوع این بیماری در جامعه واقعا کم است و مردم دنیا نباید بیش از حد نگران شوند.»

گلاتر از سوی دیگر هشدار داد که در سطح جهانی، با توجه به آنچه در سال‌های اخیر با شیوع کووید ۱۹ و آبله میمونی تجربه کردیم، داشتن هوشیاری بسیار مهم است:« الان اولویت این است که مشخص شود که آیا آنفولانزای گوجه‌فرنگی اصلا یک ویروس است و یا نتیجه عفونت قبلی اخیر با ویروسی که قبلا شناخته شده بوده است؟»

به روز رسانی : ۸ شهریور ۱۴۰۱

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳

نوشته تب گوجه فرنگی را می شناسید؟ اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.