تب گوجه فرنگی چیست و چگونه منتقل می‌شود؟

حالا جدیدترین بیماری که اسباب نگرانی مردم دنیا را فراهم کرد، آنفولانزا یا تب گوجه فرنگی نام دارد. طبق گزارش وب‌سایت لنست، بیش از ۱۰۰ کودک را در هند درگیر کرد. در این گزارش  اشاره شد که آنفولانزای گوجه‌فرنگی احتمالا یک بیماری ویروسی است، برای اولین بار در روز ششم ماه می سال ۲۰۲۲ در محله کولام در کرالای هند شناسایی شد.
​

علائم تب گوجه فرنگی شامل تب، بدن درد، درد مفاصل، ضایعات تاولی روی پوست بدن است.

​
علائم تب گوجه فرنگی​

وی می‌گوید: علائم شامل تب، بدن درد، درد مفاصل، ضایعات تاولی روی پوست بدن است. این بیماری عمدتاً کودکان یک تا ۵ سال را درگیر می‌کند و افراد بزرگسال در صورتی که دچار ضعف سیستم ایمنی باشند مبتلا می‌شوند.

این متخصص بیماری‌های عفونی تاکید می‌کند: نکته مهم این است این بیماری نه آنفلوآنزا است و نه ربطی به گوجه فرنگی دارد. در واقع از این جهت که کودک دچار قرمزی پوست میشود و تاول‌هایی روی بدنش ظاهر می‌شود، مردم محلی نام تب گوجه فرنگی را روی آن گذاشتند.چنین بیماری از قبل به این شکل وجود نداشت. بعید است این بیماری ویروس جدیدی هم باشد. چون در هندوستان بیماری‌هایی با چنین علائمی از قبل هم وجود داشت. بنظر می‌رسد بیماری که در حال حاضر با اسم تب گوجه فرنگی شناخته شد، شاخه‌ای از گروه خانواده انتروویروس‌ها باشد که الان بیماری «دست، پا و دهان» ایجاد می‌کند.
​

نکته مهم این است که این بیماری نه آنفلوآنزا است و نه ربطی به گوجه فرنگی دارد.

وی می‌افزاید: بیماری دست، پا و دهان یک شاخه از کوکساکی ویروس و انتروویروس است.این بیماری در بچه‌های کوچک سبب بروز ضایعات تاولی در دست، پا و دهان می‌شود. معمولاً از آنجایی که بچه‌های کوچک چهار دست و پا می‌روند و به محیط دست می‌زنند و ممکن است دست آلوده را داخل دهانشان کنند، معمولاً به اسم دست، پا و دهان شناخته می‌شود. با توجه به اینکه این بیماری ضایعت تاولی ایجاد می‌کند، احتمال دارد این تب گوجه فرنگی یک شاخه جدیدی از بیماری دست، پا و دهان باشد و خود یک بیماری مستقل نباشد.
​

تب گوجه فرنگی مسری است

تب گوجه فرنگی از طریق انسان به انسان منتقل می‌شود و بسیار مسری است​. عمادی با تاکید بر اینکه هنوز اطلاعات درباره تب گوجه فرنگی کم است، تصریح می‌کند: بیماری از طریق انسان به انسان منتقل می‌شود و بسیار مسری است. انتقال از دو طریق تنفسی و دفع مدفوع صورت می‌گیرد.
وی درباره راه‌های افتراق تب گوجه فرنگی از آبله میمونی می‌گوید: از نظر بالینی ممکن است دو بیماری مشابه یکدیگر باشند اما با توجه به اینکه آبله میمونی کیت تشخیصی دارد اگر بیماری با علائم پوستی مشابه آنچه که گفته شد به ما مراجعه کند، در تشخیص افتراقی باید آبله مرغان، آبله میمونی، بیماری دست، پا و دهان باشد. با در دسترس بودن کیت تشخیصی بیماری‌های مذکور کار تشخیص انجام می‌شود. اگر همه این موارد رد شد آن وقت می‌توان به تشخیص تب گوجه فرنگی رسید.

 این بیماری درمان حمایتی و علامتی دارد

عمادی تاکید می‌کند: این بیماری درمان حمایتی و علامتی دارد و بعد از پنج تا هفت روز بهبود می‌یابد. درمان بیماری‌های ویروسی علامتی است و بهترین کار این است مانع انتشار بیماری شویم و کودک مبتلا را در خانه نگه داریم.

این بیماری بدلیل ایجاد تاول‌های قرمز همراه با درد روی بدن، آنفلوآنزای گوجه فرنگی نام دارد و بسیار مسری است. کودکان بطور ویژه در برابر این ویروس آسیب پذیر هستند. زیرا براحتی از طریق تماس نزدیک از قبیل لمس سطوح آلوده یا گذاشتن اشیا در دهان پخش می‌شود. نشانه‌های اولیه این بیماری شبیه نشانه‌های سایر بیماری‌های ویروسی است.عبارت است از تب خفیف، کم‌اشتهایی، کسالت و اغلب گلودرد و به دنبال آن تب، زخم در دهان و بثورات پوستی .این زخم‌ها معمولاً روی زبان، لثه، داخل گونه‌ها، کف دست و کف پا دیده می‌شوند.

توصیه مقامات بهداشتی هند این است با توجه به اینکه در حال حاضر هیچ داروی خاصی برای درمان این بیماری در دسترس نیست، افراد می‌توانند برای درمان اثربخش از جمله مصرف مسکن پاراستامول برای تب و بدن‌درد با پزشک مشورت کنند. همچنین افراد مبتلا قرنطینه شوند، استراحت کافی کنند و برای بهبودی زودتر، مایعات بیشتری مصرف کنند. بر اساس دستور متخصصان همچنین می‌توان از اسفنج‌های آب گرم برای تسکین سوزش و بثورات استفاده کرد.
​

به نظر می‌رسد بیماری که در حال حاضر با اسم تب گوجه فرنگی شناخته شد،‌ شاخه‌ای از گروه خانواده انتروویروس‌ها باشد که الان بیماری «دست،‌ پا و دهان» ایجاد می‌کند.

علت بروز بیماری همچنان ناشناس است

روبرت گلاتر، پزشک اورژانس بیمارستان لنوکس هیل در نیویورک گفت:«ما دقیقا نمی‌دانیم که چه چیز باعث ایجاد این بیماری می‌شود. ولی ممکن است نوعی بیماری دست، پا و دهان (HFMD) که یک بیماری ویروسی است باشد. یا اثر بعدی بیماری چیکونگونیا و تب دنگی که هر دو بر اثر نیش پشه منتقل می‌شوند.»

لنست در گزارش خود این نظریه را مطرح کرد که این بیماری حتی ممکن است نوع جدیدی از بیماری دست، پا و دهان (یا همان بیماری HFMD که نوعی بیماری ویروسی است) باشد. بیماری دست، پا و دهان، نتیجه ابتلا به نوعی انتروویروس‌ است که یکی از زیرشاخه‌های آن، coxsackievirus است که می‌تواند باعث ایجاد دانه‌هایی شبیه تاول شود.

نیومن در این رابطه هشدار داد آنفولانزای گوجه‌فرنگی، یک بیماری مسری است. این احتمال وجود دارد که این بیماری در خارج از کشور هند نیز گسترش یابد. دقیقا مشابه آنچه درمورد کووید ۱۹ و آبله میمونی شاهدش بودیم. جریان هوا می‌تواند پاتوژن جدید ویروس را به جاهای جدید حمل کند و حتی ممکن است افراد مسن را نیز درگیر کند.

در ادامه گزارش می‌خوانیم:« با توجه به شباهت‌های این بیماری با بیماری دست، پا و دهان، درصورتی که شیوع بیماری آنفولانزای گوجه‌فرنگی در کودکان کنترل و مهار نشود، انتقال آن ممکن است عوارضی جدی در انتشار این ویروس در بین بزرگسالان نیز داشته باشد.»
​

احتمال دارد این تب گوجه فرنگی یک شاخه جدیدی از بیماری دست، پا و دهان باشد و خود یک بیماری مستقل نباشد.

نحوه انتقال آنفولانزای گوجه‌فرنگی

گلاتر در مورد نحوه انتقال این بیماری گفت: « براین باور هستیم  این بیماری از طریق تماس با لباس، رختخواب، حوله، ملافه، اسباب‌بازی، کتاب و دیگر سطوح غیرقابل نفوذ فرد مبتلا، منتقل می‌شود. چیزی شبیه به آبله میمونی.»
او در عین حال تاکید کرد بیماری آنفولانزای گوجه‌فرنگی ممکن است یک واریانت، یا اثر بعدی بیماری دست، پا و دهان باشد. طبق گزارش لنست، هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که این بیماری از طریق هوا منتقل می‌شود و یا ممکن است از طریق قطرات مایع بدن انسان گسترش یابد.

گلاتر بر این باور است بیماری‌هایی مثل چیکونگونیا و تب دنگی که هر دو بیماری‌های اندمیک هستند، ممکن است هر دو گروه بزرگسالان و کودکان را در معرض ابتلا به آنفولانزای گوجه‌فرنگی قرار دهند:« به این دلیل که سیستم ایمنی افراد بعد از بهبود و رهایی از این دو بیماری ویروسی که توسط پشه به انسان منتقل می‌شود، هنوز کاملا قدرتمند نیست، این احتمال وجود دارد افراد بعد از ابتلا به این دو بیماری، به آنفولانزای گوجه‌فرنگی مبتلا بشوند.»

گلاتر در ادامه به این نکته اشاره کرد در حال حاضر هیچ واکسن یا داروی ضد ویروس خاصی برای درمان این بیماری در دسترس نیست. البته می‌توان اقدامات متعددی برای بهبود و رفع ناراحتی‌های بیمار انجام داد. تا زمانی که بیماری برطرف شود:« مراقبت‌های حمایتی از جمله استفاده از استامینوفن برای مهار تب و دردها، در کنار نوشیدن آب کافی به بیمار کمک می‌کند تا حال بهتری داشته باشد. کمپرس گرم هم ممکن است به کاهش برخی ناراحتی‌ها و دردهای مرتبط با ماهیت دردناک دانه‌ها و بثورات پوستی کمک کند.»
​

درمان بیماری‌های ویروسی علامتی است و بهترین کار این است که مانع انتشار بیماری شویم و کودک مبتلا را در خانه نگه داریم.

نحوه پیشگیری از این بیماری

نیومن در صحبت‌هایی اعلام کرد راهکارها برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزای گوجه فرنگی، شامل ایزوله کردن سریع فرد بیمار و رعایت مناسب بهداشت دستهاست.
او در عین حال بر ضدعفونی کردن مناسب محیط، سطوح، اسباب‌بازی‌ها، لباس‌ها و دیگر وسایلی که توسط فرد بیمار استفاده شده تاکید کرد. وی گفت:«باید استفاده مشترک از این وسایل بین کودکان با دیگر کودکان و بزرگسالان را محدود کرد.» بقل گلاتر، نگرانی این است که مشخص نیست در صورت شیوع این بیماری در بین بزرگسالان، ابتلای این افراد و کسانی که دچار نقص ایمنی هستنند، به چه ترتیب خواهد بود. او ادامه داد:« در شرایط فعلی ریسک شیوع این بیماری در جامعه واقعا کم است و مردم دنیا نباید بیش از حد نگران شوند.»

گلاتر از سوی دیگر هشدار داد که در سطح جهانی، با توجه به آنچه در سال‌های اخیر با شیوع کووید ۱۹ و آبله میمونی تجربه کردیم، داشتن هوشیاری بسیار مهم است:« الان اولویت این است که مشخص شود که آیا آنفولانزای گوجه‌فرنگی اصلا یک ویروس است و یا نتیجه عفونت قبلی اخیر با ویروسی که قبلا شناخته شده بوده است؟»

به روز رسانی : ۸ شهریور ۱۴۰۱

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳

نوشته تب گوجه فرنگی را می شناسید؟ اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

تب کریمه کنگو (CCHF) چیست؟

تب کریمه کنگو (CCHF) یک نوع بیماری مشترک بین حیوان و انسان است که به صورت ناگهانی شروع می شود. چند سالی است تعدادی از هموطنان عزیز کشورمان در اثر ابتلا جان خود را از دست می دهند. بیشترین علت ابتلای بیماران، تماس با دام یا مصرف گوشت های آلوده حاصل از ذبح دامهای غیر مجاز می باشد. عامل بیماری ویروسی از خانواده آریوویروس ها است. کنه های سخت از جنس هیالوما ناقل بیماری است. این بند پا ویروس را از طرق تخم خود به نسل بعدی هم انتقال می دهد.
​

این تب از بیماریهای مشترک بین انسان وحیوان است که عمدتان توسط کنه منتقل می شود.

راههای انتقال تب کریمه کنگو

جالب است بدانید « تب کریمه کنگو چگونه منتقل میشود؟» و « آیا تب کریمه کنگو واگیردار است؟».
بیماری تب کریمه کنگو از دو طریق انتقال پیدا می‌کند:

فرد می تواند بطور مستقیم با نیش کنه آلوده به ویروس به این بیماری مبتلا شود. با له کردن پشه روی پوست و تماس پوست با خون و مایعات لاشه‌ی پشه‌ی آلوده هم امکان آلوده شدن به این ویروس حتمی است.

کنترل تب کریمه کنگو در حیوانات دشوار است زیرا چرخه‌ی ورود ویروس از کنه تا حیوانات بدون هیچ علامتی بوجود می‌آید، عفونت در حیوانات اهلی مشهود نیست و در حال حاضر هیچ واکسنی برای استفاده در حیوانات توصیه نشد. از این‌رو تماس با بافت‌های آلوده مانند خون یا مایعات خروجی از افراد، حیوانات اهلی یا وحشی آلوده به این ویروس هم سبب انتقال سریع بیماری به فرد سالم خواهد شد. و جالب است بدانید موارد میزبانی ویروس این بیماری در پرندگان (بجز شتر‌مرغ‌ها) گزارش نشد.

پس بجز بیمارانی که توسط نیش کنه درگیر می‌شوند، افرادی که در تماس مستقیم با حیوانات اهلی یا وحشی هستند مانند دامداران، کارگران کشتارگاه‌ها، پرستاران، پزشکان و کارمندانی که در بیمارستان‌های کم توجه به مسائل بهداشتی مشغول هستند، در خطر آلودگی قرار می‌گیرند.
​

دراین بیماری ۳۰درصد احتمال مرگ ومیروجود دارد.

علایم تب کریمه کنگو

۱ – دوره کمون: معمولا ۳-۱ روز و حداکثر ۹ الی ۱۳ روز
۲ -قبل از خونریزی : ۷-۱ روز طول می کشد شامل: تب، ضعف، سردرد شدید، لرز، درد شدید در قسمت پشت، کمر و پاها، گیجی، کوفتگی و بی اشتهایی، تهوع و استفراغ بدون ارتباط با غذا خوردن ، اسهال، درد شکم و …( تذکر: ممکن است فقط بعضی علائم را در یک فرد دید).
۳ – خونریزی دهنده: معمولا در روز ۳ تا ۵ بیماری شروع می شود و ۱۰-۱ روز طول می کشد. خونریزی در مخاط ها و پتشی در پوست، هماتوم، و سایر پدیده های خونریزی دهنده مثل ملنا، هماتوری و خونریزی از بینی ، لثه و .. دیده می شود ( لازم به ذکر است در بعضی موارد خونریزی قابل دید مراقبین بیمار نیست که یکی از علل تاخیر در تشخیص می باشد.)​

تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری حاد تب‌دار و خونریزی‌دهنده است.

چرا بیماری تب کریمه کنگو خطرناک است؟

برای پاسخ ابتدا باید بدانیم علائم تب کنگو بعد از چند روز مشخص میشود. علائم تب کریمه کنگو پس از نیش کنه، ۱ الی ۳ روز و در بعضی موارد تا ۹ روز طول می‌کشد تا ظهور یابد. این زمان برای شخص، ۵ الی ۶ روز و در بعضی افراد تا ۱۳ روز طول می‌کشد.
احتمال مرگ‌و‌میر حاصل از بیماری ۳۰ درصد است و در صورت تشخیص سریع و بموقع و درمان، از کشندگی بیماری کم خواهد شد. علت مرگ هم اختلال شدید در انعقاد خون و خونریزی شدید در کل قسمت‌های بدن است . در چنین شرایطی در اثر تزریق خون هم خونریزی غیر قابل کنترل در بسیاری از موارد موجب مرگ بیمار مبتلا خواهد شد.

با اینکه در حال حاضر یک واکسن غیرفعال مشتق شده از مغز موش علیه بیماری تب کریمه کنگو در مقیاس کوچک در شرق اروپا تولید شد و بطور آزمایشی روی افراد مورد استفاده قرار گرفته است، هنوز هیچ واکسن ایمن و موثری برای آدمی در مقابل این بیماری توصیه نشد.

عوارض تب کریمه کنگو

در جریان پیشرفت این بیماری، بیمار با عوارض زیادی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند می‌توان موارد زیر را شمرد :

اختلالات ادراکی
تغییرات در خلق و خو
سردرگمی، خواب آلودگی و افسردگی
بزرگی شکم در قسمت بالای سمت راست آن به‌علت بزرگ شدن کبد
کبودی در قسمت‌های مختلف بدن به‌علت خونریزی‌های متعدد در قسمت‌های سطحی و داخلی بدن
خونریزی شدید بینی
خونریزی شدید هنگام تزریق
ضربان سریع قلب
بزرگ شدن غدد لنفاوی
نارسایی کلیه، کبد و ریه
ایجاد زردی (هپاتیت)

اما معمولاً تا ۵ ماه بعد از شروع بیماری، موارد حاد برطرف و در مجموع این بیماری بدون عوارض دائمی محسوب می‌شود.​

به‌طور متوسط ۴ روز بیماران درگیر این بیماری هستند.

راه های پیشگیری از تب کریمه کنگو

– حفاظت فردی هنگام کار در فضاهایی که احتمال وجود کنه هست ( استفاده از دستکش، لباس کار، چکمه)
– پرهیز از قرار دادن چاقوی آلوده به گوشت و احشای دام در دهان
– خرید دام مطمئن از مکانهای مورد تایید دامپزشکی ( برای ذبح و…)
– ذبح دام با هدف ادای نذورات و مراسم سنتی پسندیده مانند عقیقه و … در کشتارگاه ها
– عدم نگهداری از حیوانات مگر در مواقع ضروری
– رعایت اصول بهداشتی در نگهداری دام ( خود دام، محل نگهداری دام، تغذیه دام و…)
– حفاظت فردی در تماس با دام ( ذبح ، تمیز کردن و سایر تماس ها)
– عدم جداسازی کنه با دست از دام یا انسان ( روغن/ وازلین به سطح پشتی کنه مالیده شود تا تنفس وی قطع گردد، کم کم کنه پوست را رها می کند)
– بیماری در دام بیمار هیچ علامتی ندارد، لذا از ظاهر دام متوجه بیماری آن نخواهیم شد.
– مصرف گوشت و احشا کاملا پخته
– نگهداری گوشت و احشا دام به مدت ۲۴ ساعت پس از ذبح در سردخانه یا یخچال
– از مصرف جگر و سایر احشا و گوشت دام ها جدا پرهیز شود.
– رعایت حفاظت فردی در تماس با بیمار مشکوک ، محتمل و قطعی ( استفاده از ماسک، دستکش ، عینک ، گان و…)

روش‌های درمان دارویی بیماری تب کریمه کنگو

اگرچه این بیماری ویروسی مانند بیشتر بیماری‌های ویروسی درمان قطعی دارویی ندارد اما می‌توان از درمان‌های حمایتی استفاده کرد. ولی باید به خاطر بسپاریم که این درمان‌ها زمانی اثر بخش هستند که تشخیص به موقع صورت پذیرد و درمان هر چه سریعتر آغاز شود.
برای درمان تب کریمه کنگو با دارو به روش‌های زیر عمل می‌شود:

تقویت سیستم ایمنی بدن توسط تجویز ویتامین‌ها صورت می‌گیرد.
حفظ تعادل مایعات در بدن فرد بیمار و کمک به خروج ویروس انجام می‌شود.
تزریق سرم به‌منظور جلوگیری از تغییرات الکترولیتی بدن صورت می‌پذیرد.
با بررسی علائم حیاتی و هماتوکریت در صورت کاهش هموگلوبین یا پلاکت خون فرد بیمار، به تزریق خون و تجویز پلاکت اقدام می‌شود.
رساندن اکسیژن به بافت‌ها کمک بسیار خوبی برای بهبود بیماری خواهد بود.
با رعایت بهداشت و تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل عفونت‌های میکروبی که معمولاً در شرایط بیماری سبب افزایش مشکلات در روند بهبود بیماری می‌شوند، می‌توان به جلوگیری از تب کریمه کنگو کمک شایانی نمود.
داروی ضد ویروسی ریباویرین (ribavirin): ریباویرین به دو شکل خوراکی و تزریقی داخل وریدی ساخته شد. مدت درمان با ریباویرین ۱۰ روز است. دستور مصرف خوراکی آن به این صورت است که ۳۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بیمار یک‌جا مصرف می‌شود. سپس هر ۶ ساعت ۱۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار تجویز می‌شود. در صورت تزریق همین مقادیر به تدریج با فواصل زمانی به بیمار تزریق می‌شود. درصورت تشخیص درست و شروع درمان به‌موقع با این حمایت‌ها می‌توان بعد از گذشت ۱۰ روز از شروع بیماری به بهبود امیدوار بود.

به روزرسانی : ۶ شهریور ۱۴۰۱
منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳

نوشته مروری بر تب کریمه کنگو اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

آبله میمون چیست ؟

آبله میمون که این روزها زیاد در مورد آن می شنوید، اولین بار در سال ۱۹۵۸ کشف شد، درست زمانی که بیماری شبه آبله در میمون هایی مشاهده شد که برای تحقیق و مطالعه نگه داری می شدند و به همین خاطر آن را آبله میمون نام گذاری کردند. اولین مورد انسانی آبله میمون در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو و بعد از آن در سایر کشورهای آفریقای مرکزی و غربی گزارش شد.
​

آبله میمون بیماری نادر ویروسی و مسری است.

این بیماری نادر ویروسی و مسری است که در اثر آلودگی با ویروس مانکی پاکس (Monkeypox) یا آبله میمونی ایجاد می شود. این ویروس از خانواده اورتوپاکس (Orthopox virus) می باشد که شامل ویروس آبله و آبله گاوی نیز می شود. ابتلا به این ویروس عمدتا خارج از آفریقا و در افرادی که سفرهای بین المللی یا واردات حیوانات انجام می داند، اتفاق افتاده است و بیشترین میزان ابتلا در کشورهایی مانند ایالات متحده، سنگاپور، رژیم اشغال گر قدس و بریتانیا بوده است.
طی سال های گذشته موارد ابتلای بسیار کمی  در دنیا تشخیص داده شد، اما هم اکنون کشورهایی مانند بلژیک، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، سوئد، پرتغال، انگلیس، کانادا و آمریکا از موارد ابتلا به این بیماری گزارش داده اند و بعد از شناسایی بیش از صد مورد ابتلا به آبله میمون در اروپا، جلسه ای در سازمان بهداشت جهانی برگزار شد.

منبع اصلی بروز این بیماری هم چنان ناشناخته باقی است و به نظر می رسد جوندگان آفریقایی و میمون ها می توانند در انتقال ویروس و آلوده کردن انسان ها نقش داشته باشند. این بیماری در موارد شدید که معمولا در کودکان هم رخ می دهد، به میزان آلودگی اولیه و شرایط جسمانی کودک بستگی دارد و اگر فردی مبتلا به بیماری های ضعف سیستم ایمنی باشد، ممکن است درجات شدیدتری از بیماری را تجربه کند. میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری در حدود سه تا شش درصد می باشد.
​

منبع اصلی بروز آبله میمون هم چنان ناشناخته باقی مانده است.

​
علائم آبله میمون​

در انسان علائم آبله میمون مشابه علائم آبله است اما خفیف تر از علائم آن است. عفونت این بیماری معمولا با علائمی مانند تب، سردرد، درد عضلانی، کمردرد، لرز یا خستگی شروع می شود.
به دنبال آن راش چند روز بعد ظاهر می شود که ممکن است روی صورت، کشاله ران یا دست ها شروع شود و سپس به بقیه بدن گسترش یابد.
دوره کمون یعنی از زمان ابتلا به عفونت تا بروز علائم معمولا ۶ تا ۱۳ روز است اما می تواند بین ۵ تا ۲۱ روز باشد. این بیماری ۲ تا ۴ هفته طول می کشد.
تفاوت اصلی بین علائم آبله و آبله میمون در این است که آبله میمون باعث تورم غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی) می شود در حالی که آبله اینطور نیست.
​

در انسان علائم آبله میمون مشابه علائم آبله است اما خفیف تر از علائم آبله است.

​
آبله میمونی چگونه مشخص می‌شود؟​

طبق تحقیقات متخصص اپیدمیولوژی دقیق‌ترین و بهترین روش برای تشخیص این بیماری تهیه نمونه از تاول‌های پوستی است. این نوع آزمایش باید توسط پرسنل تخصصی و از طریق انجام تست PCR در آزمایشگاه انجام شود و ایمنی افراد به طور کامل رعایت شود. به این صورت که از سطح ضایعه نمونه برداشته می‌شود و آزمایش ویروس شناسی برای تشخیص آبله انجام می‌شود.
این ویروس برخلاف کرونا تشخیص اختصاصی چندانی ندارد؛ چرا که تست‌های مبتنی بر آنتی ژن و آنتی بادی برای تشخیص این ویروس کارساز نیست. بنابراین نمی‌توان از طریق نمونه خون راهی برای شناسایی این بیماری پیدا کرد.
​

راه های انتقال آبله میمون​

این بیماری زمانی منتقل می شود که شما از طریق انسان ها، حیوانات یا وسایل آلوده، با ویروس تماس داشته باشید که در چنین شرایطی، ویروس می تواند از راه منافذ باز موجود روی پوست، دستگاه تنفسی یا غشای مخاطی چشم ها، بینی و دهان وارد بدن شود. انتقال آبله میمون از حیوان به انسان نیز می تواند از طریق گزش یا خراشیدگی، به طور مستقیم و تماس با مایع ضایعات و یا غیر مستقیم و تماس با وسایلی مانند رختخواب و لحاف صورت بگیرد. توجه داشته باشید که این بیماری می تواند موش و خرگوش را نیز آلوده و درگیر کند.
​

آبله میمون زمانی منتقل می شود که شما از طریق انسان ها، حیوانات یا وسایل آلوده، با ویروس تماس داشته باشید.

​
پیشگیری از آبله میمون​

موارد ابتلاء به این بیماری در حالی رو به افزایش است که سازمان جهانی بهداشت اخیراً به دلیل شیوع این بیماری در سطح جهان «وضعیت اضطراری» اعلام کرده است. این بیماری به طور معمول بین دو تا چهار هفته طول می‌کشد؛ دوره پنهان بیماری پس از ابتلای افراد به ویروس بین پنج تا ۲۱ روز است.

متخصصان معتقدند که با رعایت شماری از نکات بهداشتی می‌توان خطر ابتلاء به بیماری آبله میمون را به میزان قابل توجهی کاهش داد. سرویس سلامت ملی بریتانیا و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا اعلام کرد، شست‌وشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون یا مایع ضدعفونی ، استفاده از تجهیزات ویژه حفاظتی هنگام پرستاری از افراد مبتلا به این بیماری، پرهیز از مصرف گوشت‌هایی که به خوبی پخته نشدند، فاصله‌گذاری با حیوانات وحشی و بیمار، پرهیز از لمس گوشت حیوانات وحشی، استفاده نکردن از وسایل افراد مشکوک به این بیماری و پرهیز از تماس نزدیک با افراد مبتلا به بیماری می‌تواند خطر ابتلاء را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
​

موارد ابتلاء به بیماری آبله میمون در حالی رو به افزایش است.

​
واکسن آبله میمون​

واکسن‌های موجود (انسانی) می‌توانند مؤثر باشند. این واکسن‌ها اگر مدت کوتاهی پس از در معرض قرارگیری به ویروس به افراد تزریق شوند حتی ممکن است از ابتلای افراد به بیماری جلوگیری کنند یا ظهور علائم آن جلوگیری کنند.
​

آیا آبله میمون کشنده است؟​

سازمان جهانی بهداشت در رابطه با میزان خطر این بیماری اظهار کرد خطر فعلی ابتلاء به این بیماری برای عموم مردم کم است، درصورتی‌که کارکنان بهداشتی بدون استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مناسب برای جلوگیری از انتقال بیماری با یک مورد در تماس باشند در معرض ابتلاء به بیماری قرار می‌گیرند.
متخصصان معتقدند اگر این بیماری در میان گروه‌های آسیب‌پذیرتر شیوع پیدا کند، ممکن است تأثیر بیشتری بر سلامت آن‌ها داشته باشد، زیرا خطر ابتلاء به نوع شدید بیماری و مرگ‌ومیر در میان افراد دارای نقص ایمنی، مانند افراد مبتلا به HIV که تحت درمان هستند بیشتر است.
​

آیا کودکان می توانند به آبله میمون مبتلا شوند؟​

آبله میمون باعث تب و ضایعات پوستی می شود.
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، کودکان ممکن است به آبله میمون مبتلا شوند که علائم آن شدیدتر از نوجوانان و بزرگسالان است.
این ویروس همچنین می تواند به جنین یا نوزاد «از طریق تولد و تماس فیزیکی اولیه» یعنی از مادر به جنین منتقل شود.
​

آبله میمون باعث تب و ضایعات پوستی می شود.

​
درمان آبله میمون چیست؟​

در حال حاضر، هیچ درمان خاصی برای این عفونت در دسترس نیست، اما شیوع آن قابل کنترل است.
واکسن آبله، سیدوفوویر، ST-246 و واکسینیا ایمونوگلوبولین(VIG) را می توان برای کنترل شیوع آبله میمون استفاده کرد.

به روز رسانی : ۲۷ مرداد ۱۴۰۱
منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳

نوشته آبله میمون و راه های انتقال اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

پیلونفریت یا عفونت کلیه چیست؟

عفونت کلیه (پیلونفریت) نوعی عفونت مجاری ادراری (UTI) است که به طور کلی از مجرای ادرار یا مثانه شروع شده و به یک یا هر دو کلیه منتقل می‌شود.
عفونت کلیه نیاز به مراقبت‌های سریع پزشکی دارد. اگر این عفونت به درستی درمان نشود، می‌تواند به کلیه‌های ما آسیب برساند یا در اثر آن، باکتری به جریان خونمان سرایت کرده و باعث ایجاد عفونتی شود که زندگی ما را تهدید کند.
درمان عفونت کلیه که معمولاً شامل آنتی بیوتیک است، ممکن است به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد.
​

درمان عفونت کلیه که معمولاً شامل آنتی بیوتیک است.

​
انواع عفونت کلیه​

پیلونفریت حاد​

پیلونفریت حاد یک عفونت ناگهانی و شدید در کلیه‌هاست. این عفونت باعث تورم کلیه‌ها شده و می‌تواند باعث تخریب دایمی کلیه‌ها شود. هر مشکلی که در جریان طبیعی ادرار اختلال ایجاد کند، خطر ابتلا به پیلونفریت حاد را افزایش می دهد. به عنوان مثال دستگاه ادراری که اندازه یا شکلی غیرمعمول دارد با احتمال بیشتری به پیلونفریت حاد مبتلا می‌شود.
​

پیلونفریت مزمن​

پیلونفریت مزمن ایجاد عفونت‌های مکرر یا مداوم در کلیه‌هاست که پدیده‌‌ی نادری است. مانند شکل حاد این بیماری، اشکال مزمن آن، در افرادی که در جریان طبیعی ادرار آنها اختلال وجود دارد بیشتر دیده می‌شود. این موارد می‌توانند در اثر عفونت ادراری، ریفلاکس وزیکواورترال (که مقدار کمی ادرار از مثانه به حالب و کلیه‌ها برمی‌گردد) یا ناهنجاری‌های آناتومیک ایجاد شوند. پیلونفریت مزمن در کودکان بیشتر از بزرگسالان دیده می‌شود.
​

علائم عفونت کلیه​

علائم و نشانه های عفونت کلیه معمولا شامل موارد زیر است:​

تب​
لرز​
درد پشت، پهلو (flank) یا کشاله ران​
درد شکم​
تکرر ادرار​
فشار شدید و مداوم برای ادرار کردن​
احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن​
تهوع و استفراغ​
چرک یا خون در ادرار (هماچوری)​
ادرار که بوی بدی دارد یا کدر است.​

پیلونفریت حاد یک عفونت ناگهانی و شدید در کلیه‌هاست.

​
چه زمانی برای پیلونفریت باید به پزشک مراجعه کرد؟​

در صورت داشتن علائم و نشانه‌های هشدار دهنده حتماً با پزشک دیدار کنید. اگر فرد برای عفونت مجاری ادراری تحت درمان قرار گیرد اما هنوز علائم و نشانه‌ها پا بر جا باشد، باید دوباره به پزشک مراجعه کند.
عفونت کلیوی شدید می‌تواند منجر به مشکلات مرگباری شود. در صورتی که فرد به همراه علائم و نشانه‌های عفونت کلیوی، خون در ادرار خود مشاهده کند و یا اینکه حالت تهوع و یا استفراغ داشته باشد باید هر چه سریع‌تر اقدامات درمانی لازم را انجام دهد.
​

علت عفونت کلیه​

باکتری‌ها از طریق میزراه که ادرار را از بدن خارج می‌کند می‌توانند وارد مجاری ادراری شده و سپس تکثیر پیدا کرده و از آن‌جا به سمت کلیه‌ها حرکت کنند. از این عامل به عنوان رایج‌ترین عامل بروز عفونت کلیوی یاد می‌شود.
باکتری‌های ناشی از عفونتی در جای دیگری از بدن هم از طریق جریان خون می‌توانند به کلیه‌ها راه پیدا کنند. با وجود اینکه در این شرایط امکان بروز عفونت کلیوی غیر معمول است ولی این اتفاق رخ می‌دهد. برای مثال اگر مفصل و یا دریچه قلب جایگزین شده عفونی شود، احتمال سرایت این عفونت به کلیه‌ها وجود دارد. در مواقع نادر بعد از جراحی کلیه هم فرد می‌تواند به عفونت کلیه دچار شود.

عوامل خطرزای عفونت کلیه

از عواملی که خطر ابتلا به عفونت کلیه را افزایش می‌دهند، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

عفونت کلیه در زنان

مجرای ادرار در خانم‌ها کوتاهتر از مردان است که باعث می‌شود باکتری‌ها از خارج از بدن به مثانه وارد شوند. نزدیک بودن مجرای ادرار به واژن و مقعد نیز فرصت بیشتری برای ورود باکتری به مثانه ایجاد می‌کند.
عفونت، با راهیابی به مثانه می‌تواند به کلیه‌ها سرایت کند. زنان باردار بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت کلیه هستند.

انسداد مجاری ادراری

انسداد مجاری ادراری شامل هر چیزی است که باعث کاهش سرعت ادرار یا کاهش توانایی ما در تخلیه مثانه هنگام دفع ادرار شود، از جمله سنگ کلیه یا هر شی غیر عادی در ساختار دستگاه ادراری. در مردان، بزرگ شدن غده پروستات نیز ممکن است خطرساز باشد.
سیستم ایمنی ضعیف: شرایطی که سیستم ایمنی بدن ما را مختل می‌کند، خطر ابتلا به عفونت کلیه را افزایش می‌دهد. دیابت و HIV در این دسته قرار می‌گیرند. برخی از داروها مانند داروهایی که در پیوند اعضا مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز، تأثیر مشابهی دارند.
​

در صورت داشتن علائم و نشانه‌های هشدار دهنده حتماً با پزشک دیدار کنید.

​
ریسک فاکتورهایی که به پیلونفریت منجر می‌شود​

عواملی که خطر ابتلا به عفونت کلیه را افزایش می دهند شامل موارد زیر است:​

زن بودن​

مجرای ادراری در خانمها از مردان کوتاهتر است. این امر نیز باعث می شود باکتری‌ها راحت تر از خارج از بدن به مثانه وارد شوند. نزدیکی مجرای ادرار به واژن و مقعد نیز فرصت های بیشتری را برای ورود باکتری ها به مثانه ایجاد می کند. هنگامی که عفونت در مثانه باشد، می‌تواند به کلیه ها نیز گسترش یابد. زنان باردار در معرض خطر عفونت کلیوی نیز قرار دارند.​

انسداد مجاری ادراری​

این مورد شامل مواردی است که جریان ادرار را کند می کند یا توانایی شما در تخلیه مثانه در هنگام ادرار کردن را کاهش می دهد. از جمله این موارد می‌توان به سنگ کلیه، چیزی غیر طبیعی در ساختار دستگاه ادراری یا در مردان به بزرگی غده پروستات.​

داشتن سیستم ایمنی ضعیف​

این مورد شامل بیماری هایی است که سیستم ایمنی شما را مختل می کنند مانند دیابت و HIV. البته برخی از داروها مانند داروهایی که برای جلوگیری از رد پیوند اعضای بدن داده می شوند نیز تأثیر مشابهی دارند.
​

آسیب دیدن اعصاب اطراف مثانه​

آسیب عصبی یا نخاع می تواند احساس عفونت مثانه را مختل و مسدود کند. به طوری که هنگام گسترش عفونت به سمت کلیه از آن بی‌اطلاع باشید.
​

استفاده از سوند ادراری برای یک مدت​

کاتترهای ادراری لوله هایی هستند که برای تخلیه ادرار از مثانه استفاده می شوند. ممکن است سوند در طی و بعد از انجام برخی اقدامات جراحی و آزمایش‌های تشخیصی قرار داده شود. اگر بستری باشید ممکن است لازم باشد که از یکی از آنها به طور مداوم استفاده کنید.
​

داشتن بیماری هایی که باعث می شوند ادرار به روش اشتباه جریان یابد

در ریفلاکس vesicoureteral ، مقادیر کمی ادرار از مثانه شما به مجاری ادراری و کلیه شما باز می گردد. مبتلایان به این بیماری در دوران کودکی و بزرگسالی بیشتر در معرض خطر عفونت کلیه هستند.​
​

باکتری‌ها از طریق میزراه که ادرار را از بدن خارج می‌کند می‌توانند وارد مجاری ادراری شده و سپس تکثیر پیدا کرده و از آن‌جا به سمت کلیه‌ها حرکت کنند.

آسیب به اعصاب اطراف مثانه

در بعضی از آسیب‌های عصبی یا نخاعی، علایم ناشی از عفونت مخفی شده و توسط بیمار حس نمی شوند، در نتیجه عفونت بدون آگاهی بیمار به سمت کلیه پیشرفت می‌کند.

استفاده از سوندهای ادراری

سوندهای ادراری لوله‌هایی هستند که برای تخلیه ادرار از مثانه استفاده می‌شوند. در حین انجام برخی جراحی‌ها و آزمایش‌های تشخیصی از سوند استفاده می‌شود. در بعضی از شرایط بیمار مجبور است برای مدت طولانی از این سوندها استفاده کند که خطر ابتلا به عفونت‌های ادراری و پیلونفریت را افزایش می‌دهد.

شرایطی که باعث جریان رو به عقب ادرار شود: در رفلاکس وزیکواورترال، مقدار کمی ادرار از مثانه به حالب و کلیه‌ها برمی‌گردد. افراد مبتلا به این بیماری بیشتر در معرض خطر عفونت کلیه در دوران کودکی و بزرگسالی قرار می‌گیرند.

عوارض عفونت کلیه

در صورت عدم درمان، عفونت کلیه می‌تواند به عوارض بالقوه جدی منجر شود، مانند:
اسکار کلیه: این مساله می‌تواند به بیماری مزمن کلیه، فشار خون بالا و نارسایی کلیه منجر شود.
مسمومیت خون (سپتی سمی): کلیه‌های ما مواد زائد خون را فیلتر می‌کنند و خون فیلترشده را به بقیه بدن برمی‌گردانند. ابتلا به عفونت کلیه می‌تواند باعث پخش شدن باکتری در جریان خون ما شود.
عوارض بارداری: خطر زایمان نوزادان کم‌وزن در زنانی که در دوران بارداری به عفونت کلیه مبتلا می‌شوند، بیشتر است.

پیشگیری از عفونت کلیه

می‌توان با انجام اقدامات پیشگیرانه از عفونت ادراری، خطر ابتلا به عفونت کلیه را کاهش داد. به ویژه زنان می توانند با انجام اقدامات زیر خطر ابتلا به عفونت ادراری را در صورت بروز کاهش دهند:​

مایعات بنوشید مخصوصاً آب​

مایعات می توانند هنگام دفع ادرار باکتری ها را از بدن شما خارج کنند.​

به محض احساس نیاز به دفع، ادرار کنید​

در صورت احساس نیاز به ادرار، از به تأخیر انداختن دفع ادرار خودداری کنید.​

مثانه را بعد از مقاربت خالی کنید​

ادرار در اسرع وقت پس از مقاربت به پاک شدن باکتری ها از مجرای ادراری کمک می کند و خطر ابتلا به عفونت را کاهش می دهد.​

با دقت پاک کنید​

پاک کردن از جلو به عقب بعد از ادرار کردن و بعد از حرکت روده به جلوگیری از انتشار باکتریها به مجرای ادراری کمک می کند.​

از استفاده از محصولات زنانه در ناحیه دستگاه تناسلی خودداری کنید​

استفاده از محصولاتی از قبیل اسپری های دئودورانت در ناحیه تناسلی یا شستشو با دوش های آب واژینال می تواند تحریک کننده باشد.
​

در صورت عدم درمان، عفونت کلیه می‌تواند به عوارض بالقوه جدی منجر شود.

​
درمان عفونت کلیه​

۱) آنتی بیوتیک ها برای عفونت های کلیوی​

آنتی بیوتیک ها اولین خط درمان عفونت های کلیوی هستند. اینکه کدام داروها را استفاده می کنید و برای چه مدتی، به وضعیت سلامتی شما و باکتری های موجود در آزمایش ادرار بستگی دارد.
معمولاً علائم و نشانه های عفونت کلیه در طی چند بعد روز از شروع درمان از بین می روند. اما ممکن است لازم باشد آنتی بیوتیک ها را برای یک هفته یا بیشتر ادامه دهید. مصرف کل دوره آنتی بیوتیک های توصیه شده توسط پزشک را بهتر است، ادامه دهید.
برای اطمینان از پاک شدن عفونت، پزشک ممکن است یک کشت ادرار را مجددا تجویز کند. اگر عفونت هنوز وجود دارد، باید دوره دیگری از آنتی بیوتیک را مصرف کنید.
​

۲) بستری برای عفونت‌های شدید کلیوی​

اگر عفونت کلیه شما شدید باشد، پزشک ممکن است شما را در بیمارستان بستری کند. درمان ممکن است شامل آنتی بیوتیک ها و مایعاتی باشد که از طریق ورید در بازوی خود دریافت می کنید. همه این موارد بستگی به شدت وضعیت بیماری شما دارد.
​

۳) درمان عفونت‌های عود کننده کلیه​

یک بیماری اساسی در پزشکی مانند یک ناهنجاری در دستگاه ادراری می تواند باعث شود که شما به عفونت های مکرر و عود کننده کلیه دچار شوید. در این حالت، شما ممکن است برای ارزیابی به یک متخصص کلیه (نفرولوژیست) یا جراح ادراری (اورولوژیست) مراجعه کنید. برای ترمیم ناهنجاری ساختاری نیز ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید.

به روزرسانی : ۲۰ فروردین ۱۴۰۱

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴
۵.منبع شماره ۵
۶.منبع شماره ۶

نوشته پیلونفریت یا عفونت کلیه اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

بیلی روبین

کبد یکی از مهمترین ارگان‌های بدن است که آنزیم‌های مهمی از جمله بیلی روبین را می‌سازد و ترشح می‌کند.
کبد بزرگ‌ترین ارگان بدن است. وزنی بین ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم دارد. اندازه و شکل کبد بر اساس شکل کلی بدن تغییر می‌کند برای مثال دراز و باریک یا چاق و مربعی شکل می‌شود. کبد در ربع فوقانی راست شکم درست در زیر قفسه سینه در مقابل دیافراگم قرار گرفته است و براساس اندازه آن به سمت ربع فوقانی چپ نیز گاها کشیده می‌شود.

کبد جزء معدود ارگان‌هایی است که خون‌رسانی دو گانه دارد. حدودا ۲۰ درصد جریان خون کبدی از خون اکسیژن‌دار شریان کبدی است و ۸۰ درصد مابقی از خون ورید پورت تامین می‌شود. ورید پورت حاوی خون سیاهرگی است که از معده، روده‌ها، پانکراس و طحال به کبد برمی‌گردد. این ورید سرشار از موادغذایی است.

هپاتوسیت‌ها

اکثر سلول‌های کبدی را سلول‌هایی به نام هپاتوسیت‌ها تشکیل می‌دهند. بقیه سلول‌های کبدی شامل سلول‌های کوپفر، سلول‌های ستاره‌ای، سلول‌های اندوتلیال و عروق خونی، سلول‌های مجاری صفراوی و ساختارهای حمایتی هستند.

هپاتوسیت‌ها اعمال بسیار مهم و حیاتی در راستای حفظ وضعیت و سلامت بدن انجام می‌دهند. این اعمال شامل موارد زیر هستند:
ساخت اکثر پروتئین‌های ضروری سرم (آلبومین، پروتئین‌های حامل، فاکتورهای انعقادی، بسیاری از فاکتورهای هورمونی و رشدی)
تولید صفرا و حامل‌های صفرا (اسیدهای صفراوی، کلسترول، لسیتین، فسفولیپیدها)
تنظیم موادغذایی (گلوکز، گلیکوژن،لیپیدها، کلسترول، اسیدهای آمینه)
متابولیسم و تجزیه ترکیبات لیپوفیلیک و دفع آنها از طریق صفرا یا ادرار (بیلی روبین، آنیون‌ها، کاتیون‌ها،داروها)
همان طور که می‌بینید کبد عملکردهای زیاد و پیچیده‌ای دارد. به همین دلیل ارزیابی عملکرد کبد اندکی دشوارتر از سایر ارگان‌های بدن است.
​

کبد جزء معدود ارگان‌هایی است که خون‌رسانی دو گانه دارد.

آزمایش سنجش عملکرد کبد

معمول‌ترین تست‌های آزمایشگاهی که برای سنجش عملکرد کبد استفاده می‌شوند شامل LFT، اندازه‌گیری سطح بیلی روبین سرم، آلبومین سرم، زمان پروترومبین (PT) است. LFT سطح سه آنزیم مهم کبدی یعنی آلکالین فسفاتاز (ALP)، آسپارتات ترنس آمیناز (AST) و آلانین ترنس آمیناز (ALT) را نشان می‌دهد. در ادامه ذکر خواهیم کرد که سطح هر کدام از این آنزیم‌ها در نوع خاصی از بیماری‌های کبدی اهمیت زیادی برای ما دارد. بیلی روبین سرم نشان‌دهنده میزان فعالیت کبد از نظر تجزیه مواد و دفع آنهاست. آلبومین سرم و تست پروترومبین نیز نشان‌دهنده میزان ساخت پروتئین توسط کبد را نشان می‌دهند به عبارتی نمایانگر میزان سنتز توسط کبد هستند.

بیلی روبین چیست؟

بیلی روبین یک پیگمان (رنگدانه) تتراپیرول (چهارحلقه‌ای) بوده که حاصل شکسته شدن هموگلوبین است. حدودا ۷۰ تا ۸۰ درصد بیلی روبین ساخته شده در روز، از شکستن هموگلوبین گلبول‌های قرمز فرسوده وپیر خون حاصل می‌شود. دو نوع بیلی روبین در بدن داریم: بیلی روبین کونژوگه و غیرگونژوگه.
پس از تخریب این سلول‌ها، هم موجود در آنها در داخل سلول‌های رتیکواندوتلیال کبد تجزیه می‌شود. زمانی که بیلی روبین با پروتئین آلبومین متصل شود به بیلی روبین غیرکونژوگه (نامحلول یا غیرمستقیم) تبدیل می‌شود. این نوع بیلی روبین همان طور که گفته شد در داخل آب نامحلول بوده و اغلب وارد خون و ادرار نمی‌شود.

زمانی که بیلی روبین از پروتئین آلبومین جدا شود تبدیل به نوع کنژوگه یا محلول یا مستقیم می‌شود. در این صورت بیلی روبین، محلول در آب خواهد بود. این نوع بیلی روبین می‌تواند وارد خون شود یا از طریق ادرار دفع شود و رنگ زرد ادرار را ایجاد کند.
​

صفرا مایعی است که توسط کبد ترشح می شود.

زرد شدن پوست صورت و افزایش بیلی روبین

افزایش بیلی روبین یا همان یرقان شرایطی است که در آن پوست، اسکلرا (سفیدی چشم ها) و غشاهای مخاطی به رنگ زرد درمی آیند.این رنگ زرد ناشی از سطح بالای بیلی روبین، رنگ دانه ای زرد و نارنجی است. صفرا مایعی است که توسط کبد ترشح می شود. بیلی روبین از تفکیک سلول های قرمز خون تشکیل شده است و یرقان ناشی از تجمع بیلی روبین، موادی زائد در خون است.

کبد و یا مجاری صفراوی ملتهب می توانند منجر به یرقان و یا دیگر مشکلات اساسی شود.علایمش این است که پوست و سفیدی چشم ها زرد می شوند و ادرار تیره و خارش ، خستگی، درد شکمی، کاهش وزن، استفراغ، تب و مدفوع قهوه ای روشن است. تشخیص یرقان می تواند شامل گستره ای از آزمایش ها باشد و یرقان با مدیریت علت اصلی درمان می شود.

چرا آزمایش بیلی روبین انجام می شود؟

آزمایش بیلی روبین معمولاً به عنوان بخشی از یک گروهی از آزمایش ها برای بررسی سلامت کبد شما انجام می شود.

پزشک شما ممکن است در شرایط زیر انجام آزمایش بیلی روبین را برای شما توصیه کند:

بررسی زردی – افزایش بیلی روبین می تواند باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم شما (زردی) شود. یکی از استفاده های متداول این آزمایش اندازه گیری میزان بیلی روبین در نوزادان است.
بررسی وجود انسداد در مجاری صفراوی کبد شما.
کمک به تشخیص یا نظارت بر پیشرفت سایر بیماری های کبدی مانند هپاتیت.
تشخیص تخریب گلبول های قرمز که در بیماری های مختلف رخ می دهد.
کمک به ارزیابی روش درمانی که برای شما صورت گرفته است.
کمک به ارزیابی سمیت داروها

برخی از آزمایشات متداول که ممکن است همزمان با آزمایش بیلی روبین انجام شود، شامل موارد زیر است:

آزمایش عملکرد کبد: گروهی از آزمایش های خون که آنزیم ها یا پروتئین های خاصی را در خون شما اندازه گیری می کنند.
آلبومین و پروتئین تام: سطح آلبومین – پروتئین ساخته شده توسط کبد – و پروتئین تام نشان می دهد که کبد شما به چه میزان پروتئین هایی را تولید می کند که بدن شما برای مبارزه با عفونت ها و انجام سایر عملکردها به آنها نیاز دارد.
شمارش کامل سلول های خونی: این آزمایش چندین مؤلفه و ویژگی خون شما را اندازه گیری می کند.
زمان پروترومبین: این آزمایش مدت زمان لخته شدن پلاسما را اندازه گیری می کند.
​

آزمایش بیلی روبین معمولاً به عنوان بخشی از یک گروهی از آزمایش ها برای بررسی سلامت کبد شما انجام می شود.

میزان نرمال و بحرانی Total Bilirubin

مقادیر نرمال برای کودکان / بالغین / افراد مسن

بیلی‌روبین توتال: ۰/۳-۱/۰ mg/dl
غیر مستقیم: ۰/۲-۰/۸ mg/dl
مستقیم: ۰/۱-۰/۳ mg/dl
بیلی‌روبین توتال نوزاد: ۰/۱-۱۲/۰ mg/dl
ادرار: ۰-۰/۰۲ mg/dl

مقادیر بحرانی

نوزادان: > ۱۵ mg/dl (برای جلوگیری از کرن ایکتروس باید فورا درمان شود)
بالغین: > ۱۳ mg/dl

یادآوری ۱: اگر بعد تست بیلی‌روبین، میزان بیلی‌روبین کلی را از میزان بیلی‌روبین مستقیم در خون کم کنیم، میزان بیلی‌روبین غیر مستقیم در خون به دست می‌آید. این نکته را نیز نباید فراموش کنیم که مرجع رنج نرمال در هر آزمایشگاه متغیر است و به شدت به دو فاکتور سن و جنس بستگی دارد.

یادآوری ۲: بالا بودن میزان بیلی‌روبین در نوزادان به دلیل استرس تولد طبیعی است. میزان طبیعی بیلی‌روبین غیر مستقیم ظرف ۲۴ ساعت اول تولد کمتر از ۵.۲ (mg/dL) است؛ اما بعضی از نوزادان دچار نوعی یرقان هستند و میزان بیلی‌روبین ظرف چند روز اول بعد از تولد به بیشتر از ۵ (mg/dL) می‌رسد. در این شرایط باید رسیدگی‌های پزشکی به موقع انجام شود تا وضعیت نوزاد بحرانی نشود.
معمولا در ۱۰ روز اول تولد میزان بیلی‌روبین در نوزادان نوسان بسیار زیادی دارد. لذا انجام آزمایش بیلی روبین در روز اول و سوم تولد ضرورت دارد؛ چنانچه آزمایش روز سوم روند صعودی میزان بیلی‌روبین در خون را نشان دهد، حتما باید پیگیری‌های پزشکی لازم انجام شود تا مشکلات نوزاد حاد نشود و عواقب خطرناک و بد حاصل نشود.
​

اگر بعد تست بیلی‌روبین، میزان بیلی‌روبین کلی را از میزان بیلی‌روبین مستقیم در خون کم کنیم، میزان بیلی‌روبین غیر مستقیم در خون به دست می‌آید.

تفسیر آزمایش Total Bilirubin

از آزمایش Bilirubin Total برای بررسی عملکرد کبد استفاده می‌شود و بخشی از بررسی بالغین مبتلا به آنمی‌های همولیتیک و نوزادان مبتلا به یرقان است. یرقان به علت تغییر رنگ بافت‌های بدن در اثر سطوح خونی بالا و غیر طبیعی بیلی‌روبین ایجاد می‌شود. این تغییر رنگ به زردی زمانی شناسایی می‌شود که بیلی‌روبین توتال سرم به میزان بالاتر از ۲/۵ mg/dl برسد. سطوح بالای بیلی‌روبین خون در نوزادان معمولا با نور درمانی بر طرف می‌شود.

افزایش بیلی‌روبین غیرکونژوگه یا بیلی‌روبین تام می‌تواند به علت آنمی همولیتیک، آنمی داسی شکل، آنمی پرنیشز (Pernicious anemia) یا در اثر واکنش به تزریق خون باشد.
افزایش بیلی‌روبین کونژوگه (بیلی روبین مستقیم) ممکن است به دلیل انسداد در مجاری صفراوی، التهاب کبد-هپاتیت، آسیب کبد، سیروز کبدی، واکنش‌های دارویی یا در اثر مصرف طولانی مدت الکل باشد.

پایین بودن سطح بیلی‌روبین، معمولا از نظر بالینی حائز اهمیت نیست.
سطح بیلی‌روبین به طور طبیعی در مردان کمی بالاتر از زنان است.
ورزش شدید می‌تواند موجب افزایش سطح بیلی‌روبین شود.

بیلی‌روبین در حالت طبیعی در ادرار یافت نمی‌شود، اما بیلی‌روبین کونژوگه محلول در آب بوده و در صورت افزایش از طریق ادرار از بدن دفع می‌شود.
وجود بیلی‌روبین کونژوگه (بیلی روبین مستقیم) در ادرار معمولا نشان دهنده انسداد مجاری صفراوی، هپاتیت یا دیگر آسیب‌های کبدی است.

علائم بیلی روبین بالا چیست؟

اگر بیلی روبین بالایی دارید، علائم شما به علت اصلی آن بستگی دارد. ممکن است بیلی روبین کمی بالا باشد و اصلاً علامتی نداشته باشید. با بیلی روبین نسبتاً بالا، ممکن است فقط زردی داشته باشید که رنگی مایل به زرد در چشم و پوست است. زردی علامت اصلی سطح بالای بیلی روبین است. سایر علائم عمومی بیماری هایی که باعث بیلی روبین بالا می شوند می توانند شامل موارد زیر باشند:

درد یا تورم شکم
لرز
تب
درد قفسه سینه
ضعف
سبکی سر
خستگی
حالت تهوع
استفراغ
ادرار غیرمعمول تیره
​

مرجع رنج نرمال در هر آزمایشگاه متغیر است و به شدت به دو فاکتور سن و جنس بستگی دارد.

علت بیلی روبین بالا چیست؟

داشتن بیلی روبین بالا می تواند نشانه ای از چندین بیماری باشد. پزشک علائم شما و همچنین سایر نتایج آزمایش را در نظر می گیرد تا تشخیص درستی داشته باشد.

سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا زمانی اتفاق می افتد که موادی مانند کلسترول یا بیلی روبین در کیسه صفرا سخت شوند. کیسه صفرا مسئول ذخیره صفرا است، صفرا مایع گوارشی است که به تجزیه چربی ها قبل از ورود به روده کمک می کند.

علائم سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

درد در سمت راست بالای شکم یا درست زیر سینه
کمردرد بین شانه یا شانه راست
احساس بیماری
استفراغ

اگر بدن شما در حال حاضر به دلیل بیماری کبدی بیش از حد بیلی روبین تولید می کند یا اگر کبد شما کلسترول زیادی تولید می کند، ممکن است سنگ کیسه صفرا ایجاد شود. سنگ کیسه صفراهمچنین می تواند عارضه عفونت مجاری صفراوی یا یک اختلال خونی باشد. هنگامی که کیسه صفرا مسدود شده و نمی تواند به درستی تخلیه شود، بیلی روبین ایجاد می شود.

سندرم ژیلبرت

سندرم ژیلبرت یک بیماری ژنتیکی کبدی است که باعث می شود کبد بیلی روبین را به درستی پردازش نکند. این باعث می شود که بیلی روبین در جریان خون جمع شود. این وضعیت اغلب علائمی ایجاد نمی کند، اما زمانی که علائم ایجاد می کند، می توانند شامل موارد زیر باشد:

زردی
حالت تهوع
استفراغ
اسهال
ناراحتی جزئی شکم

اختلال عملکرد کبد هر شرایطی که بر عملکرد کبد تأثیر بگذارد می تواند باعث ایجاد بیلی روبین در خون شود. این نتیجه از دست رفتن عملکرد کبد برای حذف و پردازش بیلی روبین از جریان خون است.

چندین چیز می تواند بر عملکرد کبد تأثیر بگذارد، از جمله:

سیروز
سرطان کبد
اختلالات خود ایمنی درگیر کبد، مانند هپاتیت خودایمنی یا کلانژیت صفراوی اولیه

علائم شایع اختلال عملکرد کبد عبارتند از:

زردی
درد یا تورم شکم
تورم پاها یا مچ پا (ادم)
فرسودگی
حالت تهوع
استفراغ
کبودی آسان
ادرار تیره
مدفوع رنگ پریده، خونی یا سیاه رنگ
خارش پوست

هپاتیت

هپاتیت زمانی اتفاق می افتد که کبد ملتهب می شود، که این اغلب به دلیل عفونت ویروسی است. هنگامی که کبد ملتهب می شود، نمی تواند به راحتی بیلی روبین را پردازش کند و منجر به تجمع آن در خون می شود. هپاتیت همیشه علائمی ایجاد نمی کند، اما زمانی که این علائم ایجاد می شود، می توانند شامل موارد زیر باشند:

زردی
فرسودگی
ادرار تیره
درد شکم
حالت تهوع
استفراغ
​

هپاتیت زمانی اتفاق می افتد که کبد ملتهب می شود، که این اغلب به دلیل عفونت ویروسی است.

التهاب مجاری صفراوی

مجاری صفراوی کبد را به کیسه صفرا و دهانه روده کوچک که دوازدهه نام دارد متصل می کند. آنها به حرکت صفرا که حاوی بیلی روبین است از کبد و کیسه صفرا به روده کمک می کنند. اگر این مجاری ملتهب یا مسدود شوند،صفرا نمی تواند به درستی تخلیه شود. این می تواند منجر به افزایش سطح بیلی روبین شود.

علائم التهاب مجرای صفراوی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

مدفوع رنگ پریده
ادرار تیره
زردی
خارش
حالت تهوع
استفراغ
کاهش وزن غیر قابل توضیح
تب

کلستاز داخل کبدی بارداری

کلستاز داخل کبدی حاملگی یک وضعیت موقتی است که می تواند در سه ماهه آخر بارداری رخ دهد. این وضعیت باعث می شود تخلیه صفرا از بدن شما کند شود یا به طور کامل متوقف شود. این امر پردازش بیلی روبین خون را برای کبد دشوارتر می کند و منجر به افزایش سطح بیلی روبین می شود.
علائم کلستاز داخل کبدی بارداری عبارتند از:

خارش دست و پا بدون بثورات
زردی
علائم سنگ کیسه صفرا

کم خونی همولیتیک

کم خونی همولیتیک زمانی اتفاق می افتد که سلول های خونی خیلی سریع در جریان خون تجزیه می شوند. گاهی اوقات به صورت ژنتیکی منتقل می شود، اما شرایط خودایمنی، بزرگ شدن طحال یا عفونت نیز می تواند باعث آن شود.
علائم کم خونی همولیتیک عبارتند از:

فرسودگی
مشکل در تنفس
سرگیجه
سردرد
درد شکم
درد قفسه سینه
زردی
دست یا پاهای سرد
​

هنگام دریافت نمونه خون، لحظه‌ای احساس درد یا نیشگون خفیف خواهید داشت.

خطرات تست بیلی روبین چیست؟

هنگام دریافت نمونه خون، لحظه‌ای احساس درد یا نیشگون خفیف خواهید داشت. بعد از خارج شدن سوزن، ضربان و نبض ناحیه‌ی مورد نظر را احساس خواهید کرد.

از شما خواسته می‌شود روی این قسمت را فشار دهید و چسب زخم روی آن بگذارید. اجازه دهید چسب زخم به مدت حداقل ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی این قسمت باقی بماند.
تا پایان روز با دستی که از آن خون گرفته شده چیز سنگین بلند نکنید.

گرفتن نمونه خون خطرات بسیار نادری، مانند موارد زیر، به دنبال دارد:

سرگیجه یا غش
هماتوم، کبودی ناشی از تجمع خون زیر پوست
عفونت، که معمولا اگر قبل از انجام آزمایش پوست تمیز شود می‌توان از این مشکل دوری کرد.
خونریزی شدید یا خونریزی به مدت طولانی که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی یک اختلال خونی جدی‌تر باشد و باید به اطلاع پزشک برسد.

بیماری‌های تاثیر گذار بر نتیجه آزمایش Total Bilirubin

هپاتیت‌های ویروسی
سیروز ( التهاب شدید کبد)
مونونوکلئوز عفونی
واکنش به برخی داروها مانند کلروپرومازین (این دارو در درمان اختلالات روانی کاربرد دارد.)
یرقان
آنمی همولیتیک
سندروم کریگلر- نجار ( نوعی بیماری ژنتیکی نادر)
سندروم گیلبرت (نوعی بیماری ژنتیکی کبدی)
دوبین-جانسون ( نوعی اختلال مادرزادی نادر)‌

به روزرسانی : ۱۷ فروردین ۱۴۰۱
منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴

نوشته زرد شدن پوست وافزایش بیلی روبین اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

تیروئید هاشیموتو چیست؟

یکی از انواع کم‌کاری تیروئید که ناشی از حمله سیستم ایمنی بدن به این غده است، تیروئیدیت هاشیموتو نامیده می‌شود. می‌دانید که وظیفه این غده تولید و ترشح هورمون‌های تی۳ و تی۴ در خون است که با این عمل فرآیندهای متابولیک بدن، قلب، تنفس و اندام‌های دیگر را کنترل می‌کند. در این مطلب با ما همراه باشید تا با این نوع از کم‌کاری تیروئید و عوامل و عوارض آن کاملا آشنا شوید.
​

تیروئید بزرگ و متورم می‌شود (گواتر) که قابل احساس و دیدن است.

خود‌آزمایی

در بیشتر موارد بیماری هاشیموتو، تیروئید بزرگ و متورم می‌شود (گواتر) که قابل احساس و دیدن است.

میلیون‌ها نفر در دنیا بیماری تیروئید دارند و از این مسئله مطلع نیستند به همین علت سازمان‌های نظام پزشکی، مردم را به انجام معاینه تیروئید و گردن تشویق می‌کنند.

شما به کمک این معاینه می‌توانید برآمدگی‌ها، ندول تیروئید (گرهک) و تغییرات در سایز تیروئید را بررسی کنید. بهتر است بدانید که اگر چه این معاینه در تشخیص زود هنگام کمک بزرگی می‌کند ولی راهی مطمئن برای تشخیص بیماری مربوط تیروئید نیست. بسیاری از ندول‌ها و برآمدگی‌ها دیده و یا حس نمی‌شوند، ولی در صورت بزرگ و یا نزدیک بودن آن‌ها به سطح پوست، قابل تشخیص هستند.

در صورت داشتن علائم دیگری از بیماری هاشیموتو و یا این که فکر می‌کنید ممکن است بیماری تیروئیدی داشته باشید، به این توصیه‌ها برای بررسی اندازه ندول‌ها توجه کنید:

​
یک لیوان آب و یک آینه دستی تهیه کنید و یا در مقابل آینه بایستید.​
سر خود را به سمت سقف بالا ببرید و در آینه به غده تیروئید موجود در جلوی گردن، زیر حنجره و بالای استخوان‌های ترقوه توجه کنید.​
جرعه‌ای از آب را بنوشید.​
هنگام بلعیدن آب، به غده تیروئید توجه کنید. آیا متوجه برآمدگی، بزرگی و یا برجستگی شدید؟ اگر مطمئن نیستید دوباره این عمل را تکرار کنید.​
تیروئید خود را لمس کنید. آیا متوجه برآمدگی و یا تورم هستید؟ دقت کنید که غده تیروئید را با سیب گلو (جلو آمدگی حنجره در جلو گردن) اشتباه نگیرید.​
در صورت مشاهده و یا حس کردن موارد غیر‌عادی، به پزشک مراجعه کنید. ممکن است اختلالی در تیروئید و یا ندول‌های خود داشته باشید که باید بررسی شوند.
​

سازمان‌های نظام پزشکی، مردم را به انجام معاینه تیروئید و گردن تشویق می‌کنند.

دلایل بروز هاشیموتو​

آنچه باید گفت اینکه تا امروز هیچ علت قطعی برای ابتلا به این بیماری معرفی نشده و بعضی از متخصصان عامل آن را نوعی ویروس یا باکتری‌ها می‌دانند؛ اما محققان بامطالعه آن دلایلی را برای ایجاد هاشیموتو معرفی کرده‌اند که شامل:
​

هورمون‌های جنسی:​

جالب است بدانید که این بیماری در زنان هفت برابر مردان شیوع دارد و شاید این نشانگر نقش هورمون‌های جنسی در بروز هاشیموتو است. غالباً زنان بعد از زایمان به این عارضه دچار می‌شوند که اغلب آن‌ها به‌صورت موقت است و خودبه‌خود تا یک سال برطرف می‌شود اما در بیست درصد از موارد پایدار می‌ماند که نیاز به درمان دارد.
​

تشعشعات:​

قرار گرفتن در معرض اشعه‌ی درمانی احتمال ابتلا به کم‌کاری تیروئید و هاشیموتو را افزایش می‌دهد. بررسی بیمارانی که برای سرطان خون با اشعه تحت درمان قرارگرفته‌اند، نشان می‌دهد که بسیاری از آن‌ها به اختلالات این غده دچار شده‌اند.
​

وراثت و ژنتیک:​

ازآنجاکه دلایل دقیقی برای بروز این اختلال کشف نشده است، قوی‌ترین احتمال آن ژنتیک است و متخصصان عوامل وراثتی را شایع‌ترین علت بیماری هاشیموتو می‌دانند.
​

سن:​

بیماری هاشیموتو ممکن است در هر سنی رخ دهد اما بروز آن بیشتر در سنین میان‌سالی (۴۰ الی ۶۰ سالگی) رایج است.
​

ابتلا به سایر بیماری‌ها:​

سن، جنسیت و وراثت سه عامل اصلی در بروز بیماری هاشیموتو هستند؛ اما ابتلا به برخی بیماری‌ها ازجمله موارد زیر نیز می‌تواند خطر بروز بیماری هاشیموتو را در افراد افزایش دهد.
​
بیماری ادیسون: نارسایی غده فوق کلیه​
هپاتیت خود ایمنی: بیماری که در آن سیستم ایمنی بدن به کبد حمله می‌کند​
بیماری سلیاک: یک اختلال گوارشی​
لوپوس: نوعی بیماری خود ایمنی که پوست و اندام‌های داخلی بدن را درگیر می‌کند.​
آرتریت روماتوئید: روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی مزمن بوده که سبب التهاب مفاصل می‌شود.​
سندرم شوگرن: اختلال در عملکرد غدد درون‌ریز و بروز خشکی دهان و چشم​
دیابت نوع​ ۱
ویتیلیگ: نوعی بیماری خود ایمنی که در آن برخی قسمت‌های پوست فاقد رنگ‌دانه هستند.​

بعضی از متخصصان عامل آن را نوعی ویروس یا باکتری‌ها می‌دانند.

​
چگونه از ابتلا به هاشیموتو آگاه شویم؟​

بیماری هاشیموتو به‌طورمعمول باگذشت زمان و طی سالیان متمادی به‌آرامی پیشرفت می‌کند و باعث آسیب مزمن و افت سطح هورمون تیروئید در خون می‌شود. این بیماری نیز مانند سایر بیماری‌ها، باعث بروز علائمی در بدن می‌شود که از اولین نشانه‌های آن تورم قسمت جلوی گردن است. علائم و نشانه‌های بیماری هاشیموتو عمدتاً مشابه علائم کم‌کاری تیروئید است و از شایع‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
​

خستگی و سستی​
افزایش حساسیت به سرما​
یبوست​
پوست رنگ‌پریده و خشک​
صورت پف‌کرده​
ناخن شکننده​
ریزش مو​
تورم زبان​
افزایش وزن بدون دلیل​
درد عضلات و مفاصل​
ضعف عضلانی​
خونریزی قاعدگی شدید یا طولانی‌مدت​
افسردگی​
کاهش حافظه​
​

بیماری هاشیموتو به‌طورمعمول باگذشت زمان و طی سالیان متمادی به‌آرامی پیشرفت می‌کند.

​ عوارض ناشی از بیماری خودایمنی هاشیموتو چیست؟​

بیماری هاشیموتو در صورت عدم درمان، کم کاری تیروئید را به دنبال داشته که سبب بروز مشکلات و عوارض جدی و متعددی می‌شود. شایع‌ترین عوارض ناشی از این بیماری در ادامه مطرح شده اند:

گواتر: کم کاری تیروئید یکی از علل شایع گواتر است. تحریک مداوم تیروئید برای ترشح بیشتر هورمون‌ها ممکن است باعث بزرگ شدن غده و بروز گواتر شود. این معضل می‌تواند باعث بروز مشکلات بلع و تنفس شده و در ظاهر افراد نیز تاثیر منفی بگذارد.

مشکلات قلبی: در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، میزان کلسترول بد (LDL) افزایش می‌یابد. همچنین چنانچه کم کاری تیروئید درمان نشود، باعث بزرگ شدن ماهیچه قلب و نارسایی قلبی می‌گردد.

مشکلاتی سلامت روان: افسردگی یکی از عوارضی است که به دنبال ابتلا به بیماری هاشیموتو رخ می‌دهد و با گذشت زمان شدیدتر خواهد شد. همچنین افراد مبتلا به این بیماری ممکن است با کاهش میل جنسی مواجه شده و عملکرد ذهنی آنان نیز ضعیف شود.

کما میکسدم : این بیماری نادر و تهدید کننده زندگی می‌تواند به دلیل کم کاری تیروئید شدید و به دنبال بیماری هاشیموتو درمان نشده ایجاد شود. علائم و نشانه های آن شامل خواب آلودگی و به دنبال آن رخوت عمیق و بیهوشی است که ممکن است سبب مرگ بیمار شود.

نقص مادرزادی: چنانچه خانم بارداری به بیماری هاشیموتو و کم کاری تیروئید مبتلا باشد، احتمال بروز نقایص مادرزادی در نوزاد افزایش خواهد یافت. این کودکان بیشتر در معرض مشکلات ذهنی، نقص قلب، مغز و کلیه و اختلالات رشد هستند.
​

بیماری هاشیموتو در صورت عدم درمان، کم کاری تیروئید را به دنبال دارد.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟​

با مطالعه مطالب گفته شده ممکن است در ذهن خود با این سوال مواجه شوید که برای تشخیص و درمان بیماری هاشیموتو چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود؟

علی‌رغم اینکه علائم بیماری هاشیموتو به آرامی و با گذشت زمان پدیدار می‌شوند، اما درصورت مشاهده هریک از علائمی که در قسمت‌های قبلی مطلب ذکر شدند، مراجعه به پزشک ضروری است.

در شرایط زیر و در صورت مشاهده علائم مطرح شده، جهت بررسی عملکرد غده تیروئید به پزشک مراجعه کنید.​

خستگی بدون دلیل مشخص​
پوست خشک​
صورت رنگ پریده و پف کرده​
یبوست​
انجام جراحی تیروئید​
پرتو درمانی​
مصرف داروهای ضد تیروئیدی​
کلسترول بالا​

همچنین مراجعه مداوم و منظم به پزشک، زمانی که تحت درمان بیماری هاشیموتو و کم کاری تیروئید هستید نیز توصیه می‌شود. به این ترتیب می‌‎توانید اطمینان حاصل کنید که دوز مناسبی از داروها را دریافت می‌کنید. با گذشت زمان ممکن است دوز داروها برای عملکرد صحیح غده تیروئید تغییر کند.​

پیشگیری از ابتلا به هاشیموتو​

پیش‌بینی برای فرد مبتلابه تیروئیدیت هاشیموتو با درمان مناسب بسیار عالی است. ترمیم سطح هورمون تیروئید با درمان پزشکی علائم و نشانه‌های کم‌کاری تیروئید را برعکس می‌کند. بدون درمان، کم‌کاری تیروئید می‌تواند طی سال‌ها بدتر شود که به‌طور بالقوه منجر به آسیب به اعضای بدن و بیماری شدیدی خواهد شد. تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن بافت خود را به‌عنوان یک عامل خارجی می‌شناسد. هیچ راه شناخته‌شده‌ای برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد.
​

اطمینان حاصل کنید که دوز مناسبی از داروها را دریافت می‌کنید.

راه درمان هاشیموتو​

همه افراد مبتلابه بیماری هاشیموتو دچار کم‌کاری تیروئید نمی‌شوند. ازآنجاکه داشتن سطح آنتی‌بادی متناسب با هاشیموتو بیشتر در معرض خطر کم‌کاری تیروئید قرار دارد، ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی معمولاً وضعیت بیمار را کنترل کرده و مراقب هرگونه تغییر در سلامت تیروئید او هستند. اگر بیماری هاشیموتو به پیشرفت در کم‌کاری تیروئید منجر شود، درمان آن با نوعی هورمون تیروئیدی مصنوعی به نام لووتیروکسین است که عملکرد طبیعی تیروئید را بازیابی می‌کند. لازم است هرروز تا آخر عمر آن را مصرف کنید. خواهید فهمید که چگونه دوز خود را تنظیم کنید تا اطمینان حاصل کنید که کم‌کاری تیروئید تحت کنترل است.

به روز رسانی : ۱۲ دی ۱۴۰۰

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۳

نوشته هاشیموتو اصلی‌ترین علت کم‌کاری تیروئید اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

زردی در نوزادان

زردی در نوزادان یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که بیشتر نوزادان در چند روز اول زندگی خود به آن دچار می‌شوند. احتمال زردی در نوزادان نارس بیش از دیگر نوزادان است. اولین جای بدن که زردی در آن مشاهده می‌شود، چشم و صورت نوزاد است، و به تدریج سینه، شکم و پاهای نوزاد نیز ممکن است زرد شوند. باید هر نوزادی که زرد می‌شود را (حتی اگر حال او خوب باشد) در اولین فرصت به پزشک رساند و در صورت نیاز درمان کرد، زیرا زردی شدید می‌تواند باعث عقب‌ماندگی ذهنی و حتی مرگ نوزاد شود. در ادامه به معرفی این عارضه، تشخیص و روش‌های بهبود آن می‌پردازیم.

تغییر رنگ پوست و چشم نوزادان

زردی نوزادان باعث تغییر رنگ پوست و چشم نوزادان به رنگ زرد می‌شود. این بیماری در نوزادان بسیار شایع است و زمانی به وجود می‌آید که مقدار بیلی‌روبین خون آن‌ها زیاد می‌شود. بیلی‌روبین ماده زرد رنگی است که به طور معمول در خون انسان وجود دارد و محصول تخریب شدن گلبول‌های قرمز پیر و فرسوده خون است. بیلی‌روبین آزاد شده در خون به کبد می‌رسد و از آنجا برای دفع به دستگاه گوارش می‌رود و توسط مدفوع دفع می‌شود. در دوران بارداری بیلی‌روبین خون نوزاد توسط کبد مادر دفع می‌گردد، اما در نوزادان به دلیل این که هنوز کبد درحال کامل شدن است مدتی طول می‌کشد تا این عضو بدن کار خود را شروع کند و‌ توانایی دفع بیلی‌روبین را پیدا کند. این بیلی‌روبین‌ها در خون جمع و باعث تغییر رنگ پوست نوزاد به زرد می‌شوند.

خوشبختانه در اکثر موارد، زردی کودکان و نوزادان با شروع به کار کبد، خود به خود از بین می‌رود و بیلی‌روبین با غذا خوردن از بدن دفع می‌شود. در اکثر موارد زردی پس از ۲ تا ۳ هفته از بین می‌رود، اما در نوزادان زودرس ممکن است ۲ ماه طول بکشد. زردی بیشتر از صورت شروع می‌شود و بعد به جاهای دیگر بدن گسترش می‌یابد.
باقی‌ماندن مقدار زیاد بیلی‌روبین در بدن نوزاد می‌تواند خطر ایجاد ناشنوایی، فلج مغزی و یا دیگر آسیب‌های مغزی را در آن‌ها افزایش دهد. انجمن متخصصین اطفال آمریکا پیشنهاد داده است که پیش از ترخیص نوزادان از بیمارستان احتمال وجود زردی در تمام نوزادان بین ۳ تا ۵ روزه سنجیده شود.
​

زردی نوزادان باعث تغییر رنگ پوست و چشم نوزادان به رنگ زرد می‌شود.

علت زردی نوزادان چیست؟

بالا بودن سطح رنگدانه ای به نام بیلیروبین (bilirubin) در خون موجب زرد شدن پوست می شود. بیلیروبین در خون همه مردم صرفنظر از سن وجود دارد. بیلیروبین یکی از فراورده های جنبی است که در زمان تجزیه سلول های قرمز خون که پیر شده اند، حاصل می شود. معمولا کبد بیلیروبین را از خون جمع آوری کرده و از طریق مدفوع آن را از بدن دفع می کند.

در طی حاملگی کبد مادر بیلیروبین جنین را نیز دفع می کند. بعد از تولد مدت زمانی طول می کشد تا کبد بچه فعالیت خود را شروع کرده و بیلی روبین را از خون دفع کند. نتیجه آن تجمع این رنگدانه در خون نوزاد است که در زیر پوست و سفیدی چشم رسوب کرده و موجب زرد شدن پوست و سفیده چشم نوزاد می شود.

این نوع یرقان یا زردی را زردی فیزیولوژیک می نامند و معمولا در دومین یا سومین روز زندگی بچه تا حدود دو هفته بعد از تولد ظاهر می شود (در بچه های نارس اوج آن در ۵ تا ۷ روز پس از تولد شروع شده و ممکن است نهایتا تا دو ماه بعد کامل برطرف شود). روند شروع زردی پوست از صورت بچه است و به سمت پایین و گردن و قفسه سینه ادامه می یابد تا اینکه در موارد زردی شدید به نوک انگشتان پای بچه برسد و کل بدن را زرد کند.

آیا تغذیه نوزاد با شیر مادر می تواند علت زردی باشد؟

تغذیه با شیر مادر زردی ایجاد نمی کند، اما زردی به احتمال بیشتری در نوزادانی وجود دارد که با شیر مادر تغذیه می شوند.

ناکافی بودن سطح مایعات بدن بچه می تواند موجب غلیظ شدن خون و بالا رفتن سطح بیلیروبین خون نوزاد شود. بنابراین اگر بچه با شیر مادر تغذیه می شود و هنوز شیر کافی ترشح نمی شود که بچه بخورد، احتمال دارد که زردی سریعتر و شدیدتر باشد (در بچه هایی که با شیر خشک تغذیه می شوند نیز زردی رخ می دهد اگر به اندازه کافی شیرخشک دریافت نکند).

تغذیه با شیر مادر

اگر فکر می کنید که شیر پستان تان برای تغذیه نوزاد کافی نیست، در مورد این مشکل با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید. ممکن است به مشاوره شیردهی و افزایش تولید شیر برای شیردهی کافی بچه نیاز داشته باشید.

زمانی که بچه شیر کافی از پستان مادر دریافت کند – مثلا با استفاده از تکنیک های افزایش ترشح شیر مادر – اکثر اوقات با افزایش دفعات شیر دهی به بچه، یا از طریق تغذیه بچه با مکمل شیر مادر؛ زردی رفع می شود. آکادمی متخصصان کودک آمریکا (The American Academy of Pediatrics (AAP)) توصیه کرده است که مادران زائو در چند روز اول حداقل روزی هشت تا ۱۲ بار بچه خود را شیر بدهند.

زردی شیر مادر

بعضی از بچه ها دچار اختلالی می شوند به نام “زردی شیر مادر (breast-milk jaundice)” که در چند هفته اول بعد از تولد رخ می دهد. این بیماری اغلب در روز های ۷ تا ۱۱ بعد از تولد تشخیص داده می شود.
​

بالا بودن سطح رنگدانه ای به نام بیلیروبین (bilirubin) در خون موجب زرد شدن پوست می شود.

بچه شما ممکن است شیر کافی خورده و افزایش وزن طبیعی داشته باشد، اما چیزی از شیر با توانایی پردازش و دفع بیلیروبین تداخل داشته باشد. این اغلب در زردی فیزیولوژیک رخ می دهد و هفته ها تا حتی یک ماه پس از تولد برطرف می شود.

زردی شیر مادر در بچه هایی که بطور کامل با شیر مادر تغذیه می شوند تقریبا شایع اس و عموما بی خطر محسوب می شود. اگر سطح بیلیروبین بچه خیلی بالا باشد، ممکن است پزشک تغذیه با شیر مادر را موقتا یکی دو روز قطع کند و زمانی که سطح بیلیروبین پایین آمد، دوباره شیردهی با پستان از سر گرفته شود.
​

علائم زردی در نوزادان چیست؟​

اولین علامت زردی در نوزادان زرد شدن پوست و چشم آن‌ها است. تغییر رنگ ممکن است در روز ۲ تا ۴ تولد نوزاد از صورت او شروع شود و به سمت دیگر نقاط بدن مثل دست، پا و شکم گسترش یابد. مقدار بیلی‌روبین معمولاً بین روزهای ۳ تا ۷ تولد به بالاترین مقدار خود می‌رسد.
روش ساده برای اینکه متوجه شویم نوزاد به زردی مبتلا شده است یا نه به این صورت است که اگر به آرامی روی پوست نوزاد فشار بدهید، پس از برداشتن فشار پوست نوزاد زرد دیده می‌شود.​

چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟​

در بیشتر مواقع ابتلا به زردی در نوزادان طبیعی است، اما در برخی نوزادان به وجود آمدن زردی ممکن است نشانه‌ای از مشکلات دیگری باشد. افزایش بیش از حد بیلی‌روبین ممکن است باعث نفوذ آن به مغز نوزاد و در نتیجه سبب آسیب دائمی به مغز شود.

اگر هر کدام از نشانه‌های زیر را در نوزاد خود دیدید به پزشک مراجعه کنید:
​
زردی در بدن نوزاد گسترش یافت یا شدیدتر شد​.
نوزاد دچار تب بالای ۳۸ درجه شد​.
رنگ زرد نوزاد عمیق‌تر یا پررنگ‌تر شد​.
نوزاد به سختی تغذیه می‌کند​.
بی‌حال یا بی‌انرژی است​.
نوزاد وزن نمی‌گیرد​.
وقتی با صدای زیرتر و بلندتر از معمول گریه می‌کند​.

تغذیه با شیر مادر زردی ایجاد نمی کند، اما زردی به احتمال بیشتری در نوزادانی وجود دارد که با شیر مادر تغذیه می شوند.

آیا شیر مادر سبب زردی می‌شود؟

تغذیه با شیر مادر باعث ایجاد زردی نمی‌شود، اما زردی بیشتر در نوزادانی رخ می‌دهد که از شیر مادر تغذیه می‌کنند. بعضی از نوزادان در چند هفته‌ی اول بعد از تولد دچار زردی به نام “زردی شیر مادر” می‌شوند. این مسئله معمولاً در حدود هفت تا یازده روزگی ایجاد می‌شود. کودک شما ممکن است به‌خوبی شیر بخورد و وزن طبیعی داشته باشد، اما بعضی مواد در شیر مادر وجود داشته که با توانایی کبد نوزاد برای دفع بیلی‌روبین تداخل دارند. این مسئله اغلب همراه با زردی فیزیولوژیک اتفاق می‌افتد و می‌تواند برای چندین هفته یا حتی چند ماه ادامه یابد.

زردی شیر مادر در نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه می‌کنند بسیار معمول است اما به‌طور کلی برای نوزادتان خطرناک نمی‌باشد. اگر میزان بیلی‌روبین نوزاد شما بیش از حد بالا باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که برای یک یا دو روز شیردهی را متوقف کنید. شما می‌توانید با دوشیدن پستان‌ها به حفظ شیر در طول این زمان کمک کنید و هنگامی که سطح بیلی‌روبین کاهش یافت، دوباره شیردهی را آغاز نمایید.
​

عوامل افزایش‌دهنده زردی در نوزاد​

برخی نوزادان بیشتر مستعد ابتلا به زردی هستند. برخی موارد زیر باعث بیشتر شدن احتمال و بروز زردی یا یرقان در نوزادان می‌شود:
​
اگر نوزاد خواهر یا برادری دارد که قبلاً زردی داشته است.​
نوزاد در زمان تولد، کبودی داشته باشد.​
نوزاد زودرس باشد، زیرا کبد نابالغ آنها نمی‌تواند سطح بیلی‌روبین را کنترل کند.​
نوزاد دچار یک اختلال ژنتیکی خاص باشد.​

زردی در طول ۲۴ ساعت اول تولد نوزاد نیز می‌تواند توسط عارضه‌های جدی مثل اختلالات کبد،‌ مثانه و روده،‌ یک عفونت،‌ ترومای شدید یا برخی آسیب‌های شدید نوزاد هنگام تولد و‌ برخی بیمای‌های خاص‌ ایجاد شود. ناسازگاری Rh خون جنین و ناسازگاری گروه خونی نیز می‌تواند باعث بروز زردی در روز اول زندگی نوزاد شود که جزء موارد جدی‌تر زردی است و نیاز به پیگیری دقیق پزشکی دارد.
​

اولین علامت زردی در نوزادان زرد شدن پوست و چشم آن‌ها است.

​
تشخیص زردی در نوزاد​

تیم پزشکی‌ در روز زایمان شما،‌ نوزاد را برای تشخیص وجود زردی معاینه خواهد کرد. زردی طی ۲۴ ساعت اول زندگی نوزاد زیاد شایع نیست و معمولاً ناشی از ناسازگاری گروه خونی بین مادر و نوزاد است که در طول اولین ویزیت و ملاقات پزشکی دورۀ بارداری،‌ پزشک شما معمولاً گروه خونی شما را بررسی کرده است تا ریسک ناسازگاری خونی شما را ارزیابی کند،‌ اما تا زمانی که نوزاد متولد نشده است و گروه خونی‌اش مشخص نیست،‌ هیچ روشی برای اطمینان قطعی وجود ندارد.

بعد از تولد نوزاد، اگر پزشک یا مامای شما نگران ناسازگاری گروه خونی باشد و لازم بداند، در زمان تولد یک نمونه خون برای تعیین گروه خونی از نوزادتان گرفته خواهد شد. برخی پزشکان آزمایش گروه خونی را زمانی می‌گیرند که نوزاد علائم شروع زردی را نشان دهد، ‌زیرا حتی اگر گروه‌های خونی شما و نوزادتان ناسازگار باشد، باز هم ممکن است مشکلی برای او پیش نیاید.

درخواست انجام تست کومبس

همچنین ممکن است پزشک درخواست انجام تست کومبس نیز بدهد تا از میزان و تأثیر ناسازگاری گروه‌های خونی بر گلبول‌های نوزادتان مطلع شود. اگر نوزاد،‌ ناسازگاری گروه خونی دارد یا نتیجه آزمایش کومبس مثبت شود،‌ کودک شما برای درمان زردی تحت نظارت قرار می‌گیرد.

همچنین در اولین مراقبت نوزاد بین روزهای سوم تا پنجم بعد از تولد،‌ یعنی زمانی که سطح بیلی‌روبین نوزاد احتمالاً در بالاترین میزان خود است نیز نوزاد را دوباره معاینه می‌کنند و اگر هر گونه نگرانی در مورد زردی نوزادتان وجود داشته باشد،‌ پزشک ممکن است یک آزمایش پوست یا آزمایش خون برای بررسی سطح بیلی‌روبین انجام دهد.

اما اگر پس از تولد نوزادتان به دلیل خاصی بیمارستان را ‌زودتر از موعد لازم ترک کرده‌اید،‌ ممکن است قبل از ظاهر شدن زردی به خانه برسید. در چنین مواقعی می‌توانید برای پیدا کردن نشانه‌های زردی نوزاد در خانه، نوزاد خود را به اتاقی با نور طبیعی یا فلورسنت ببرید و اگر پوست فرزندتان روشن است،‌ با ملایمت انگشت خود را به پیشانی،‌ بینی‌ یا سینه او فشار دهید و وقتی فشار را از روی پوست برمی‌دارید،‌ به دنبال ته‌رنگ زرد روی پوست باشید. اگر پوست فرزندتان تیره است،‌ لثه‌ها یا سفیدی چشمانش را بررسی کنید و در صورت مشاهدۀ هر گونه مشکلی با پزشک تماس بگیرید.

همچنین یادتان باشد در این مورد نه باید خیلی بترسید و زیاد حساس شوید و نه خیلی بی‌توجه باشید. بهتر است مراقب نوزادتان باشید ولی حدود سلامت روح و روان خود را نیز رعایت کنید.
​

روش درمان زردی در نوزادان چیست؟​

روش درمان زردی می‌تواند به واسطه درجه زردی نوزادان متفاوت باشد. زردی ملایم نوزاد گاهی پس از کامل شدن کبد نوزاد خود به خود برطرف شود. شیردهی مکرر (۸ تا ۱۲ بار در روز) می‌تواند به برطرف شدن زردی و دفع بیلی‌روبین کمک کند.

زردی شدیدتر نوزاد ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. نور درمانی روش بسیار معمول و موثری برای درمان زردی نوزادان است که طی آن با استفاده از نور آبی یا بلو لایت (Blue Light)، بیلی‌روبین موجود در بدن نوزاد در مجاورت نور تجزیه می‌شود. در فرآیند نور درمانی، نوزاد بر روی تخت مخصوصی زیر نور آبی قرار می‌گیرد و تنها پوشک و یک عینک محافظ چشم باید با بدن او در تماس باشد. یک پتوی مخصوص نیز ممکن است در زیر بدن نوزاد قرار بگیرد.

در موارد بسیار حاد شاید نیاز باشد خون بدن نوزاد با خون یک اهداکننده تعویض شود. با این کار سلول‌های آسیب‌دیده خون نوزاد با سلول‌های سالم جایگزین می‌شود، تعداد سلول‌های قرمز افزایش می یابد و مقدار بیلی‌روبین کاهش می‌یابد.

آیا می‌توان از ابتلای نوزاد به زردی جلوگیری کرد؟

هیچ روشی برای جلوگیری از ابتلای نوزاد به زردی وجود ندارد. در طی بارداری باید گروه خونی مادر مشخص شود و با گروه خونی نوزاد که پس از زایمان تعیین می‌گردد، مقایسه شود تا احتمال ناهمخوانی گروه خونی مادر و نوزاد بررسی گردد. شاید نتوانید جلوی زردی نوزاد خود را بگیرید ولی می‌توانید با انجام برخی کارها از شدیدتر و خطرناک شدن آن جلوگیری کنید:
​
مطمئن شوید نوزاد به خوبی از شیر مادر تغذیه می‌کند. برای تامین مایعات بدن نوزاد در چندین روز اول تولد، روزانه بین ۸ تا ۱۲ بار به او شیر بدهید. شیردهی به نوزاد دارای زردی، به دفع راحت‌تر بیلی‌روبین از بدن نوزاد کمک می‌کند​.

اگر نوزاد شما از شیر مادر استفاده نمی‌کند، در هفته اول هر ۲ تا ۳ ساعت نوزاد را با حدود ۳۰ تا ۶۰ میلی‌لیتر از ترکیب مورد استفاده برای تغذیه نوزاد (شیر خشک مناسب) تغذیه کنید. نوزادان نارس یا کم وزن ممکن است به مقدار کمتری از این ترکیب نیاز داشته باشند. اگر نوزاد بیش از حد یا خیلی کم از ترکیب می‌خورد یا کمتر از ۸ بار در ۲۴ ساعت برای تغذیه بیدار می‌شود، حتماً با پزشک مشورت کنید​.
برای سنجش رنگ پوست و چشم نوزاد، در ۵ روز ابتدای تولد با دقت نوزاد خود را بررسی کنید​.
اگر علائم زردی را در کودک خود مشاهده کردید،سریعاً با پزشک تماس بگیرید​.
​

در بیشتر مواقع ابتلا به زردی در نوزادان طبیعی است، اما در برخی نوزادان به وجود آمدن زردی ممکن است نشانه‌ای از مشکلات دیگری باشد.

موارد نیازمند تماس با پزشک

در صورت مشاهدۀ هر کدام از موارد زیر در رابطه با زردی و یرقان در نوزادان لازم است با پزشک اطفال یا پزشک خودتان تماس بگیرید:
​
اگر پوست نوزاد شما زرد رنگ  است.​
اگر سفیدی چشم،‌ پوست شکم یا دست‌ها و پاهای او زرد شده باشد.​
اگر نوزادتان زردی دارد و به سختی از خواب بیدار می‌شود.​
نوزاد مبتلا به زردی بهانه‌گیر میشود و نمی‌خواهد شیر بخورد.​
اگر نوزادتان موردی حتی خفیف از زردی را برای بیش از سه هفته داشته‌ است.​

به روزرسانی : ۱۱ دی ۱۴۰۰

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴

نوشته زردی در نوزادان چیست؟ اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

رفلاکس معده

محتویات معده شامل اسید کلریدریک است که به تجزیه غذا و محافظت در برابر عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‌ها کمک می‌کند. به جریان معکوس اسید معده از معده به مری، رفلاکس معده میگویند. مری لوله است که دهان و معده را بهم متصل می‌کند. بیماری رفلاکس معده به مری (Gastroesophageal reflux disease, GERD) زمانی اتفاق می‌افتد که اسید معده به طور مکرر به مری باز گردد. این فرآیند می‌تواند منجر به آسیب بافت سطحی مری شود.

در اطراف انتهای مری نوار عضلانی دایره‌ای به نام اسفنکتر تحتانی مری وجود دارد. به‌طور طبیعی هنگامی که فرد چیزی قورت می‌دهد، این نوار عضلانی شل می‌شود تا غذا و مایعات وارد معده گردد و سپس دوباره بسته می‌شود. اگر اسفنکتر به طور غیر طبیعی شل یا ضعیف شود، اسید معده می‌تواند به مری باز گردد و رفلاکس معده رخ دهد. جریان معکوس مداوم اسید از معده به مری، بافت سطحی مری را تحریک می‌کند و اغلب باعث التهاب آن می‌شود.
​

انواع رفلاکس معده کدامند؟​

اغلب افراد ممکن است هرازگاهی رفلاکس معده را تجربه کنند. رفلاکس معده ممکن است به‌صورت خفیف، متوسط و شدید بروز کند. در بسیاری از افراد، رفلاکس خفیف حداقل دو بار در هفته رخ می‌دهد، در حالی که موارد متوسط تا شدید آن ممکن است حداقل یک بار در هفته رخ دهد.
​

رفلاکس معده ممکن است به‌صورت خفیف، متوسط و شدید بروز کند.

دلایل رفلاکس معده و مری

Gerd در اثر رفلاکس مکرر اسید ایجاد می شود. هنگامی که شما غذا را فرو می برید، اسفنکتر تحتانی مری، گروهی از عضلات دایروی اطراف قسمت تحتانی مری شما، باز می شوند و به غذا و مایعات اجازه پایین رفتن به سمت معده شما را می دهند. سپس دوباره بسته می شود. با این حال چنانچه این دریچه ها غیرطبیعی باز شوند و یا ضعیف گردند، اسید معده می تواند به مری شما برگردد و منجر به سوزش سر دل به طور مکرر شود. گاهی اوقات این مسئله زندگی روزمره شما را مختل می کند. این برگردانده شدن ثابت اسید می تواند جداره مری شما را تحریک نماید و منجر به التهاب مری شود (ازوفاژیت). با گذشت زمان، التهاب می تواند تمام جداری مری را پوشش دهد و منجر به عوارضی چون خونریزی، تنگی مری و یا مری بارت ( یک بیماری پیش سرطانی) گردد.

شرایطی که می تواند خطر ابتلای شما به GERD را افزایش دهند عبارتند از:​

چاقی​
بارداری​
سیگار کشیدن​
خشکی دهان​
آسم​
دیابت​
تخلیه معده با تاخیر​
اختلالات بافت پیوندی مانند اسکلرودرمی​

چه افرادی مستعد رفلاکس معده هستند؟​

رفلاکس معده در هر سنی و گاهی به دلایل نامعلومی، ممکن است اتفاق بیفتد. علاوه بر فاکتورهای جسمی و ژنتیکی، عادت‌های فردی و نوع تغذیه نیز نقش بسیار مهمی در افزایش خطر ابتلا به رفلاکس معده دارند. برخی از کسانی که در خطر ابتلا رفلاکس اسید هستند عبارتند از:
​

افراد چاق​
سیگاری​ ها
افراد مبتلا به فتق هیاتال (برآمدگی بالای معده به سمت دیافراگم)​
زنان باردار​
داشتن سابقه اختلالات بافت همبند، مانند اسکلرودرمی​
تاخیر در تخلیه معده​
مصرف داروهای ضد آسم یا آسپرین​

اسید معده می تواند به مری شما برگردد و منجر به سوزش سر دل به طور مکرر شود.

علائم رفلاکس معده چه چیزهایی هستند؟

علائم رفلاکس معده ممکن است مختلف باشند. از رایج‌ترین علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
​

احساس سوزش در قفسه سینه (سوزش سر دل)، معمولاً بعد از غذا خوردن که ممکن است در شب شدیدتر شود​
درد قفسه سینه​
درد پشت کمر​
مشکل در بلع​
بازگشت غذا یا مایع ترش از معده به سمت مری و دهان​
افزایش ضربان قلب​
احساس یک توده در گلو​

در افرادی که مبتلا به رفلاکس اسید معده شبانه هستند، ممکن است هر یک از موارد زیر نیز مشاهده شود:
​
سرفه مزمن​
لارنژیت (التهاب حنجره که گاهی منجر به تغییر صدا می‌شود)​
ابتلا به آسم یا تشدید آسم​
اختلال در خواب​

روش‌های تشخیص رفلاکس معده چیست؟​

در ابتدا پزشک بر اساس معاینات بالینی و سابقه علائم و نشانه‌های بیمار، ممکن است بتواند GERD یا رفلاکس مکرر معده را تشخیص دهد. علاوه بر این، پزشک ممکن است برای تایید تخصصی تشخیص GERD و بررسی عوارض ناشی از آن، معاینات تخصصی‌تری را با استفاده از برخی از روش‌های دستگاهی پیشنهاد کند.
​

تست‌های آزمایشگاهی​

تست های آزمایشگاهی تخصصی برای تشخیص رفلاکس معده و عوارض ناشی از آن وجود ندارد و متاسفانه نتایج روش‌های آزمایشگاهی در اغلب موارد، علی‌رغم وجود رفلاکس، طبیعی هستند.
​

رفلاکس معده در هر سنی و گاهی به دلایل نامعلومی، ممکن است اتفاق بیفتد.

سایر روش‌های تشخیصی​

آندوسکوپی فوقانی:

پزشک یک لوله نازک و قابل انعطاف مجهز به نور و دوربین به نام اندوسکوپ را در گلوی فرد قرار می‌دهد تا داخل مری و معده را بررسی نماید. با روش آندوسکوپی معمولاً التهاب مری (ازوفاژیت) یا سایر عوارض ناشی از رفلاکس معده قابل تشخیص هستند. همچنین می‌توان از آندوسکوپی برای جمع‌آوری نمونه بافت (بیوپسی) و بررسی عوارضی مانند مری بارت و تغییرات بافت مری استفاده کرد.​

آزمایش پروب اسید سرپایی (pH):

در این آزمایش یک مانیتور در مری شما قرار داده می‌شود تا تشخیص دهد اسید معده چه زمانی و برای چه مدت در آنجا برگشت می‌کند. مانیتور با یک کامپیوتر کوچک به دور کمر یا با بند روی شانه بیمار بسته می‌شود. مانیتور ممکن است یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام کاتتر باشد که از طریق بینی به مری وارد می‌شود، یا گیره‌ای که در حین آندوسکوپی در مری قرار می‌گیرد و پس از حدود دو روز از طریق مدفوع دفع می‌شود.​

مانومتری مری:

این تست انقباضات ریتمیک عضلانی مری را هنگام بلع اندازه‌گیری می‌کند. مانومتری مری همچنین هماهنگی و نیروی اعمال شده توسط عضلات مری را اندازه‌گیری می‌کند.​

عکس‌برداری از دستگاه گوارش فوقانی:

عکس‌برداری با اشعه ایکس پس از نوشیدن مایع گچی که پوشش داخلی دستگاه گوارش را می‌پوشاند و پر می‌کند، گرفته می‌شود. این پوشش به پزشک اجازه می‌دهد تا تصویری از مری، معده و روده فوقانی فرد ببیند. همچنین ممکن است برای تشخیص تنگی مری از بیمار خواسته شود یک قرص باریم ببلعد و ایجاد اختلال در بلع او بررسی شود.​

درمان رفلاکس معده چیست؟​

اکثر افراد می‌توانند عوارض ناشی از رفلاکس معده را با تغییر سبک زندگی و داروهای بدون نسخه کنترل کنند. اما برخی از بیماران مبتلا به GERD ممکن است برای کاهش عوارض به داروهای قوی‌تر یا جراحی نیاز داشته باشند.

​
شروع نقطه درمان​

اگر فرد درد قفسه سینه داشته باشد، به خصوص اگر تنگی نفس یا احساس درد فک یا بازو، فوراً باید به مراقبت‌های پزشکی مراجعه نماید زیرا این علائم و نشانه‌ها ممکن است ناشی از حمله قلبی باشند.
با مشاهده علائم زیر نیز لازم است که فرد توسط پزشک معاینه شود:
​

علائم شدید یا مکرر GERD​

نیاز به استفاده از داروهای بدون نسخه برای تسکین سوزش و درد معده بیش از دو بار در هفته​
​

داروهای موثر در درمان رفلاکس معده​

درمان‌های دارویی رایج‌ترین روش درمان رفلاکس معده هستند و این داروها با نسخه و برخی بدون نسخه نیز در دسترس هستند و عبارتند از:
​

داروهای آلژینات، از جمله Gaviscon​

PPI ها، مانند امپرازول، رابپرازول، و اسموپرازول / مسدود کننده‌های H2، مانند سایمتیدین و فاموتیدین
گزینه‌های اصلی درمانی برای افرادی که به طور مکرر رفلاکس اسید یا GERD را تجربه می‌کنند، PPI یا مسدود کننده‌های H2 هستند. PPI ها و مسدودکننده‌های H2 تولید اسید را کاهش می‌دهند و احتمال آسیب ناشی از رفلاکس اسید را کاهش می‌دهند. این داروها به طور کلی بی‌خطر و مؤثر هستند، اما مانند هر داروی تجویزی، برای همه افراد مبتلا به رفلاکس مناسب نیستند و می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. به عنوان مثال، ممکن است در جذب مواد مغذی مشکل ایجاد کنند و منجر به سوء تغذیه شوند.​
​

تست های آزمایشگاهی تخصصی برای تشخیص رفلاکس معده و عوارض ناشی از آن وجود ندارد.

داروهای OTC برای رفلاکس اسید​

برای افرادی که به‌ندرت سوزش سر دل یا سوء هاضمه را تجربه می‌کنند، درمان‌های OTC برای کاهش اسیدیته محتویات معده در زمان مصرف محرک‌های غذایی یا نوشیدنی، گزینه مناسبی است. برندهای مختلفی از آن‌ها در دسترس هستند که همگی اثربخشی مشابهی دارند. این داروها ممکن است برای همه کارایی نداشته باشند و علاوه بر این، هرگونه نیاز به استفاده منظم باید با پزشک در میان گذاشته شود. داروهای OTC به صورت مایع و قرص می‌باشند و آنتی‌اسید نامیده می‌شوند. آنتی‌اسیدها با کاهش اسیدیته محتویات معده باعث تسکین سریع اما کوتاه‌مدت می‌شوند. این داروها حاوی ترکیبات شیمیایی مانند کربنات کلسیم، بی‌کربنات سدیم، آلومینیوم و هیدروکسید منیزیم هستند. باید توجه داشت داروهای OTC می‌توانند جذب برخی از مواد مغذی را مهار کنند و از اینرو در طول زمان منجر به کمبود آن‌ها می‌شود.
​

داروهای آلژینات مانند گاویسکون (Gaviscon)

گاویسکون احتمالاً شناخته شده‌ترین درمان سوزش سر دل است. این دارو عملکرد متفاوتی نسبت به داروهای ضد اسید دارد. داروهای آلژینات مانند گاویسکون از نظر ترکیب کمی متفاوت هستند، اما معمولاً حاوی یک آنتی‌اسید می‌باشند. ماده فعال گاویسکون آلژینات یا اسید آلژنیک است که به طور طبیعی در جلبک‌های قهوه‌ای یافت می‌شود. اسید آلژینیک با عنوان یک سد مکانیکی در برابر اسید معده عمل می‌کند. این ماده یک ژل کف آلود در بخش بالای معده تشکیل می‌دهد و اثر رفلاکس را نسبتاً خنثی می‌کند.​

سایر روش‌های درمانی دارویی که ممکن است جهت درمان رفلاکس مکرر معده به مری یا GERD توسط پزشک تجویز شوند عبارتند از:
​

سرکوب‌کننده‌های اسید سوکرالفیت​
مسدودکننده‌های اسیدی رقابتی با پمپ‌های پتاسیم برای کنترل ترشح اسید معده​
شل کننده‌های خودبه‌خودی موقتی اسفنگتر تحتانی مری (TLESR) و موثر در خارج کردن گاز معده​
آنتاگونیست گلوتامات mGluR5​
عوامل پروکینتیک موثر در افزایش انقباضات و حرکات معده و در نتیجه سرعت بخشیدن به تخلیه معده، مانند متوکلوپرامید​
مسکن‌ها​
داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای​
مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)​
تئوفیلین، یک مهارکننده بازجذب سروتونین- نور اپی‌نفرین​

درمان‌های دارویی رایج‌ترین روش درمان رفلاکس معده هستند.

چگونه از رفلاکس معده پیشگیری کنیم؟

در اغلب موارد سبک زندگی فرد از مهم‌ترین علل ایجاد بیماری رفلاکس معده است. با تغییر در رژیم غذایی و روش زندگی می‌توان از این بیماری جلوگیری کرد. برای پیشگیری از رفلاکس معده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
​
حفظ وزن سالم​
ترک سیگار؛ سیگار کشیدن توانایی اسفنکتر تحتانی مری را برای عملکرد صحیح کاهش می‌دهد.​

بالا آوردن سر تخت؛ یکی از روش‌های از بین بردن سوزش مکرر سر دل در هنگام خواب، استفاده از بلوک‌های چوبی یا سیمانی در زیر پای تخت است، تا اندازه‌ای که انتهای سر بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر بالا بیاید. اگر نمی‌توانید تخت خود را بالا بیاورید، می‌توانید چیزی بین تشک و فنر تخت قرار دهید تا بدن را از کمر به بالا ببرید. بالا بردن سر با بالش‌های اضافی موثر نخواهد بود.​

اجتناب از دراز کشیدن یا خوابیدن بعد از غذا. حداقل سه ساعت بعد از خوردن غذا​

به آرامی غذا خوردن و جویدن کامل غذا​

اجتناب از خوردن غذاها و نوشیدنی‌هایی که باعث رفلاکس می‌شوند. محرک‌های رایج عبارتند از: غذاهای چرب یا سرخ شده، سس گوجه فرنگی، الکل، شکلات، نعناع، سیر، پیاز و کافئین​
خودداری از پوشیدن لباس‌های تنگ که به دور کمر محکم می‌شوند به شکم و اسفنکتر تحتانی مری فشار وارد می‌کنند.​

به روزرسانی : ۶ دی ۱۴۰۰

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴

نوشته رفلاکس معده چیست؟ اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

آشالازی چیست ؟

مری لوله ای است که غذا را از گلو به معده حمل می کند. آشالازی به عنوان یک عارضه جدی مری را درگیر می کند.
اسفنکتر تحتانی مری، یک حلقه عضلانی است که مری را از سمت معده می بندد. در آشالازی، اسفنکتر تحتانی مری طی بلع باز نمی شود.
این امر منجر به بالا رفتن غذا در مری می شود. ممکن است است این عارضه با آسیب اعصاب مرتبط باشد و گاهی نیز می تواند در اثر آسیب اسفنکتر تحتانی مری رخ دهد.
آشالازی هر ساله حدود ۳۰۰۰ نفر را در ایالات متحده درگیر می کند.
​

علت ایجاد بیماری آشالازی چیست؟​

در این بیماری هر دو نوع نورون های گانگلیونی تحریکی (کولینرژیک) و نورونهای گانگلیونی مهاری (نیتریک اکسید) درگیر می شوند.

عملکرد نورون های مهاری در شل شدن اسفنکتر تحتانی مری (Lower Esophageal Sphincter – LES) هنگام بلع و عبور امواج انقباضی پریستالتیک اهمیت دارد. نبود این نورون ها باعث اختلال در شل شدن LES هنگام بلع و نبود امواج پریستالتیک می شود و وقتی اسفنکتر تحتانی مری شل نشود، غذا در مری می ماند و وارد معده نمی شود.
​

مری لوله ای است که غذا را از گلو به معده حمل می کند.

شواهد حاکی از آن است که علت نهایی نابودی سلول های گانگلیونی در آشالازی، یک روند خودایمنی است که به عفونت مخفی با ویروس هرپس سیمپلکس ۱ (HSV-1) و حساسیت ژنتیکی افراد مربوط می باشد.

موارد طول کشیده آشالازی با گشاد شدن و اتساع مری و سیگموئید شکل شدن مری، همراه با ضخیم شدن دریچه تحتانی مری (LES) مشخص می شوند.
​

چه کسانی به آشالازی مبتلا می شوند؟​

آشالازی در ایالات متحده در حدود ۱ نفر از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر در سال ایجاد می شود. معمولاً در بزرگسالان بین ۲۵ تا ۶۰ سال تشخیص داده می شود، اما می تواند در کودکان نیز رخ دهد (کمتر از ۵٪ موارد در کودکان زیر ۱۶ سال است). هیچ نژاد یا گروه قومی خاصی بیش از سایرین تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد و این بیماری در خانواده‌ها دیده نمی‌شود (به جز در شکل نادری از اختلال). مردان و زنان به یک اندازه تحت تأثیر قرار می گیرند.

​
علائم آشالازی چیست؟​

افراد مبتلا به آشالازی، اغلب در بلع دچار مشکل هستند یا احساس می کنند غذا در مری گیر کرده است.

این وضعیت، اختلال بلع نیز نام دارد. این علامت می تواند باعث سرفه شود و خطر ورود غذا به مسیر تنفسی یا خفگی را افزایش دهد. سایر علائم عبارت اند از:
​
درد یا ناراحتی در قفسه سینه​
کاهش وزن​
سوزش قفسه سینه​
درد یا ناراحتی شدید پس از خوردن غذا​

ممکن است فرد دچار بازگشت غذا به سمت بالا نیز شود. اگرچه، این حالت می تواند نشانه عارضه های معده ای-روده ای دیگر مانند رفلاکس اسید باشد.

​
بیماری های مری که علائمی مشابه آشالازی دارند یا به عبارتی تشخیص افتراقی های آشالازی کدامند؟​

اسپاسم منتشر مری (DES)​
بیماری شاگاس​
بیماری شاگاس در برخی نواحی مرکزی برزیل، ونزوئلا و شمال آرژانتین به صورت اندمیک وجود دارد و با نیش ساس (Reduviid Bug – Kissing Bug) که تک سلولی یا تک یاخته تریپانوزوماکروزی را انتقال می دهد، انتشار می یابد.

مرحله مزمن بیماری شاگاس چندین سال پس از عفونت با این تک یاخته روی می دهد که باعث تخریب سلول های گانگلیونی اتونوم در سراسر بدن، از جمله در قلب، روده، مجاری ادراری و مجاری تنفسی می شود.
​

این وضعیت، اختلال بلع نیز نام دارد.

​
آشالازی کاذب​

ارتشاح سلولهای توموری که به طور شایع تر در سرطان معده یا قسمت دیستال مری دیده می شود، ممکن است علائم آشالازی را ایجاد کند.

آشالازی کاذب ناشی از این وضعیت، تا ۵٪ موارد را به خود اختصاص می دهد و در موارد با سن بالاتر، شروع ناگهانی علایم (کمتر از ۱ سال) و همراه با کاهش وزن شایع تر می باشد. بنابراین، آندوسکوپی حتما باید قسمتی از ارزیابی آشالازی باشد. هنگامی که شک بالینی به آشالازی کاذب بالا باشد و آندوسکوپی به تشخیص وضعیت کمک نکند، انجام CT اسکن یا آندوسکوپیک اولتراسوند (Endoscopic Ultrasound – EUS) ممکن است مفید باشد.

بندرت، آشالازی کاذب ممکن است به علت یک سندرم پارانئوپلاستیک همراه با آنتی بادی های ضد نورونی در گردش خون ایجاد گردد.

​
عوارض آشالازی چیست؟​

برخی از عوارض آشالازی نتیجه برگشت غذا (بازگشت) به مری و سپس کشیده شدن (اسپیره) نای است که به ریه شما منتهی می شود. این عوارض عبارتند از:​

پنومونی​
عفونت ریه (عفونت ریوی)​

سایر عوارض عبارتند از:

سرطان مری : ابتلا به آشالازی خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد.
​

مرحله مزمن بیماری شاگاس چندین سال پس از عفونت با این تک یاخته روی می دهد.

مری لوله ای است که غذا را از گلو به معده حمل می کند. آشالازی به عنوان یک عارضه جدی مری را درگیر می کند.

اسفنکتر تحتانی مری، یک حلقه عضلانی است که مری را از سمت معده می بندد. در آشالازی، اسفنکتر تحتانی مری طی بلع باز نمی شود.

این امر منجر به بالا رفتن غذا در مری می شود. ممکن است است این عارضه با آسیب اعصاب مرتبط باشد و گاهی نیز می تواند در اثر آسیب اسفنکتر تحتانی مری رخ دهد.

آشالازی هر ساله حدود ۳۰۰۰ نفر را در ایالات متحده درگیر می کند.
​

نحوه تشخیص آشالازی​

در صورت اختلال در بلع جامدات و مایعات، خصوصا زمانی که این اختلال با گذشت زمان تشدید می گردد، پزشک، مشکوک به آشالازی می شود.

گاهی پزشک از مانومتری مری برای تشخیص آشالازی استفاده می کند. این روش شامل قرار دادن یک لوله در مری در هنگام بلع است.

این لوله، فعالیت عضله را ثبت می کند و مطمئن می شود مری به درستی کار خود را انجام می دهد.

تست اشعه ایکس یا تست مشابه دیگر نیز می تواند در تشخیص این عارضه مفید باشد. برخی پزشکان ترجیح می دهند آندوسکوپی انجام دهند.

در این روش، پزشک، یک لوله دوربین دار را به داخل مری وارد می کند تا به جستجوی هرگونه مشکل بپردازد.

روش تشخیصی دیگر، بلع باریم است. در این تست، باریم مایع توسط فرد بلعیده می شود. پس از آن پزشک، حرکت باریم در مری را از طریق اشعه ایکس رصد می کند.
​

بندرت، آشالازی کاذب ممکن است به علت یک سندرم پارانئوپلاستیک همراه با آنتی بادی های ضد نورونی در گردش خون ایجاد گردد.

​
نحوه درمان آشالازی​

اغلب درمان های آشالازی، اسفنکتر تحتانی مری را تحت تاثیر قرار می دهد. بسیاری از درمان ها، یا موقتا علائم را کاهش داده یا فعالیت دریچه را به طور دائم تغییر می دهند.

در مرحله اول درمان، پزشک می تواند اسفنکتر را گشاد کرده یا آن را تغییر دهد. اتساع بادی معمولا شامل قرار دادن یک بالون در مری و باد کردن آن است.

این کار باعث کشیده شدن اسفنکتر شدهو به عملکرد بهتر آن کمک می کند. اگرچه، گاهی اوقات این اتساع، اسفنکتر را پاره می کند. در این صورت، ممکن است برای ترمیم نیاز به جراحی باشد.

ازوفاگومایوتومی، نوعی جراحی است که به مبتلایان به آشالازی کمک می کند.

پزشک از برشی بزرگ یا کوچک برای دسترسی به اسفنکتر استفاده کرده، با احتیاط آن را تغییر داده تا به جریان بهتر مواد به داخل معده کمک کند.

اکثر عمل های ازوفاگومایوتومی موفقیت آمیز هستند. اگرچه، برخی افراد پس از عمل دچار بیماری رفلاکس معده-مری می شوند.

در این حالت، اسید معده به داخل مری بر می گردد و می تواند باعث سوزش قفسه سینه شود.

در صورت عدم امکان انجام جراحی یا اصلاح به کمک باد، پزشک از بوتاکس برای شل کردن اسفنکتر کمک می گیرد.

بوتاکس از طریق اندوسکوپ به داخل اسفنکتر تزریق می شود.

در صورتی که این گزینه ها در دسترس نبوده یا موفقیت آمیز نبودند، مسدودکننده های کانال نیترات یا کلسیم می توانند به شل کردن اسفنکتر کمک کرده تا غذا راحت تر بتواند از آن عبور کند.

پانوشت :

*اِسفَنکتِر (sphincter)
حلقه ای عضلانی در بدن. اسفتکترها ازجمله در نقاط گوناگون لولۀ گوارش قرار دارند و با انقباض و انبساط خود کانال را می بندند و باز می کنند، و حرکت غذا را نیز کنترل می کنند. اسفنکتر پیلور یا باب المعده، که در قاعدۀ معده قرار دارد، ورود محتوای معده به دوازدهه را کنترل می کند. پس از ورود غذا به دوازدهه، اسفنکتر منقبض می شود و راه خروجی معده را می بندد. اسفنکتر خارجی مقعد مقعد را می بندد و اسفنکتر داخلی مقعد راست روده را منقبض می کند. اسفنکتر مثانه، دهانۀ مجرای مثانه به میزراه را کنترل می کند. در چشم، اسفنکتر مردمک در واکنش به نور زیاد مردمک را منقبض می کند.
*ارتشاح : ترشح ، تراوش کردن

به روز رسانی : ۴ دی ۱۴۰۰

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳

نوشته بیماری آشالازی یا اختلال مری اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.

بیماری‌های کبد در دوران بارداری

عضو کبد یکی از اعضای حساس بدن می باشد که در دوران بارداری دچار تغییر و تحولاتی می‌شود و ممکن است سبب ایجاد بیماری‌های کبد در دوران بارداری شود.زیرا در طی دوران حاملگی هورمون های شخص به هم می‌ ریزد بنابراین با تغییرات هورمونی ، کبد هم تحول پیدا می‌ کند و دچار بیماری هایی می گردد. در دوران بارداری آنزیم های تشکیل دهنده کبد در یکسری از افراد باردار افزایش می یابد و در یک سری دیگر کاهش پیدا می‌کند.

هر چند کبد چرب بارداری خیلی نادر است . اما با این حال جمع شدن چربی در هنگام بارداری می تواند خطرات جدی برای مادر و جنین داشته باشد و این بیماری می تواند سبب نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید و یا خونریزی شود .

دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون های این دوره در ارتباط است . علائم این بیماری در سه ماه سوم رخ می دهد و شامل حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی می شود .

زنان باردار باید آزمایش های لازم را برای اطلاع از بیماری‌های کبد در دوران بارداری انجام دهند . اکثر زنان پس از زایمان شروع به بهبود می کنند .

​

با تغییرات هورمونی ، کبد هم تحول پیدا می‌ کند و دچار بیماری هایی می گردد.

​
کبد چرب چیست؟​

کبد چرب یک التهاب کبدی است که در اثر تجمع بیش از اندازه ی چربی در بافت کبد ایجاد می شود که می تواند سیر پیشروند پیدا کند و باعث نارسایی کبد یا سینوس کبدی گردد .
​
انواع کبد چرب​

۱.کبد چرب غیرالکلی​
۲.کبد چرب الکلی​
۳.کبد چرب حاد بارداری​
​

تشخیص بیماری های کبد در بارداری​

تشخیص یک اختلال عملکرد کبدی در دوران بارداری به واقع یک چالش است. این حالت معمولا وابسته به تحقیقات آزمایشگاهی می باشد.

​
علائم غیر اختصاصی بیماری کبد در طول بارداری​

حالت تهوع​
استفراغ​
احساس خستگی و سرگیجه​
از دست دادن اشتها​

تشخیص یک اختلال عملکرد کبدی در دوران بارداری به واقع یک چالش است.

علائم خاص و نشانه های بیماری های کبد در دوران بارداری​

درد شکم​
ادرار زرد رنگ​
مدفوع سفید و رنگ پریده​
زردی ملتحمه چشم (زردی قسمت سفید چشم)​
اریتم پالمر​
آنژیوم عنکبوتی​
خارش​
خشکی پوست​
بزرگی کبد​
​

پیشگیری از کبد چرب بارداری​

نکات تغذیه ای که برای پیشگیری از کبد چرب می توان رعایت کرد . کاهش مصرف قند های ساده، کربوهیدرات، چربی ها و روغن ها است و در عوض مصرف بیشتر فیبر، سبوس و سبزیجات می باشد .

پاکسازی به موقع کبد چرب از ابتلا به بسیاری از بیماری ها همچون: دیابت و سنگ کیسه صفرا پیشگیری کرده و به رفع بسیاری از مشکلات نظیر خستگی ها مزمن و لکه های پوستی کمک می کند .

مطالعات نشان داده که کاهش ده درصد از وزن بدن باعث کاهش آنزیم های کبدی و بهبود وضعیت کبد چرب می شود .
​

نحوه تشخیص بیماری آزمایش خون،تصویر برداری،آزمایش بافت های کبدی میباشد.

نحوه تشخیص بیماری‌های کبد در دوران بارداری

آزمایش ها و تست هایی که برای مشخص کردن ابتلا به کبد چرب استفاده می‌شوند، شامل:
​
آزمایش خون، که شامل تست عملکرد آنزیم های کبدی می‌شود.​
تصویر برداری، که از طریق روش های مختلف همچون CT اسکن و اولتراسوند و یا ام آر ای (MRI) انجام می‌شود.​
آزمایش بافت های کبدی، که با یک سوزن کوچک بخش کوچکی از کبد برای انجام آزمایش برای تشخیص ابتلا به کبد چرب برداشته می‌شود.​

اگر کبد چرب باشد احتمال اینکه کلسترول LDL و تری گلیسرید بالا باشه وجود دارد.

عوارض کبد چرب بارداری​

عملکرد ضعیف کبد در کبد چرب از طرق مختلف می تواند باعث فشار خون بالا شود . با مصرف داروهای فشار خون می توان عملکرد کبد را بهبود بخشید و لاغر شد . لازم ذکر است که ورزش کردن سبب می شود فشار خون پایین بیایید .

اگر کبد چرب باشد احتمال اینکه کلسترول LDL و تری گلیسرید بالا باشه وجود دارد . کبد سطح چربی خون را کنترل می کند . این چربی ها خون را غلیظ می کند و جریان خون را کندتر و چسبناک کرده است لذا فشار خون را بالا می برد .

هورمون آدرنالین، هورمون غده فوق کلیه بنام آلدوسترون در کبد شکسته می شود و این هورمون تعادل سدیم و پتاسیم را در بدن تنظیم می کند . افزایش مقدار آندسترون باعث نگه داشتن سدیم و از دست دادن پتاسیم می شود که این خود فشار خون را بالا می برد

درمان کبد چرب

درحال حاضر درمان خاصی برای کبدچرب وجود ندارد. برای درمان کبد چرب می‌بایست سایر مشکلات از جمله دیابت و یا کلسترول درمان گردد. درمان های معمول این بیماری شامل:​
ترک مصرف الکل​
مدیریت کلسترول​
کاهش وزن​
کنترل قندخون​

برای دریافت دارو و توصیه در مورد کنترل و مدیریت سایر بیماری ها و مشکلات که منجر به کبد چرب می‌شوند، باید به پزشک مراجعه نمود.

با رعایت موارد زیر، شما می‌توانید کبد چرب را کنترل و درمان کرده، این موارد شامل:
کاهش وزن. در صورتیکه شما اضافه وزن داشته و یا چاق هستید، میزان کالری مصرفی در روز و افزایش فعالیت بدنی، اقدام به کاهش وزن نمایید. همچنین با اتخاذ یک رژیم غذایی سالم نیز بخود کمک نمایید.
​

شایع ترین دلایل ابتلا به کبد چرب اعتیاد به الکل می‌باشد.

دلایل ابتلا به کبد چرب

یکی از شایع ترین دلایل ابتلا به کبد چرب اعتیاد به الکل می‌باشد. بعضی از داروهای خاص و اختلالات متابولیک نیز یکی دیگر از این دلایل هستند.

در بیشتر مواردیکه فرد الکلی نیست، پزشکان دلیل قطعی برای ابتلا به کبد چرب را نمی‌دانند، اما موارد زیر می‌تواند باعث کبد چرب و یا افزایش خطر ابتلا به آن شوند، این عوامل شامل:
​
چاقی​
دیابت نوع ۲​
فشار خون بالا​
مصرف داروهایی همچون آسپرین، داروهای استروئیدی، تاموکسیفن و تتراسیکلین​
باداری​
مسمومیت​
ویروس هپاتیت A و سایر ویروس ها​
سوءتغذیه​
کلسترول خون بالا​
سندرم تخمدان پلی کیستیک​
کم کاری تیروئید (hypothyroidism)​
جراحی بای پس معده​

روش های تشخیصی بیماری های کبد در دوران بارداری​ ،آزمایش ادرار و خون و تصویربرداری و نمونه برداری از کبد میباشد.

​
روش های تشخیصی بیماری کبد در دوران بارداری​

آزمایش ادرار برای بررسی بیلی روبین ادرار​
آزمایش خون برای بررسی افزایش بیلی روبین سرم، افزایش سطح آنزیم های کبدی، SGOT و SGPT​
بررسی خون برای تشخیص بیماری خود ایمنی​
مطالعات تصویربرداری مانند CT اسکن و MRI برای بررسی هپاتومگالی کبد بزرگ و علائم التهاب و زخم​
بافت برداری و نمونه برداری از کبد برای ارزیابی علت بیماری کبدی​

به روزرسانی : ۱۰ آذر ۱۴۰۰

منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴

نوشته بیماری‌های کبد در دوران بارداری اولین بار در آزمایشگاه پاتوبیولوژی صبا. پدیدار شد.