به روزرسانی شده

۱۴۰۳-۰۲-۰۷ ۶:۳۸ بعد از ظهر

saba-logo-lab.png

این محتوا در دسته بندی / قرار گرفته است.

آزمایش هموگلوبین / A1c (HbA1c)

آزمایش A1C چیست؟

هموگلوبین مولکولی است که در گلبول‌های قرمز قرار دارد و وظیفه حمل اکسیژن در خون را به عهده دارد. درصورتی که سطح قند خون بالا برود، مقداری از آن به هموگلبین می‌چسبد. هموگلوبینی که گلوکز به آن می‌چسبد، «هموگلوبین A» نام دارد. ترکیب نهایی حاصل، «هموگلوبین گلیکه» نام دارد. با نام اختصاری هموگلوبین( A1C). آزمایش A1C هموگلوبین دقیق است و در لحظه انجام می‌شود.

افراد دیابتی برای اندازه‌گیری سطح قند خون خود تنها به آزمایش ادرار یا خراش روزانه انگشت وابسته هستند.

آزمایش A1C دقیقاً چه چیزی را اندازه‌گیری می‌کند؟​

آزمایش A1C میزان هموگلوبین موجود در خون را که گلوکز به آن متصل است را اندازه‌گیری می‌کند. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود و اکسیژن را به بدن می‌رساند. سلول‌های حاوی هموگلوبین به طور مداوم در حال مرگ و بازسازی هستند. طول عمر این سلول‌ها تقریباً سه ماه است.

گلوکز به هموگلوبین متصل می‌شود (گلیکات‌ها)، به گونه‌ای که سابقه اتصال گلوکز به هموگلوبین به حدود سه ماه گذشته باز می‌گردد. اگر گلوکز زیادی به سلول‌های هموگلوبین دار متصل باشد، میزان A1C بالا خواهد بود. اگر مقدار گلوکز طبیعی باشد، میزان A1C نیز طبیعی خواهد بود.

این آزمایش به دلیل طول عمر سلول‌های هموگلوبین دار معتبر است. فرض کنید قند خون شما هفته گذشته یا ماه گذشته بالا بوده است، اما اکنون طبیعی است. هموگلوبین شما حامل «گزارشی» از قند خون بالا در هفته گذشته به شکل A1C بیشتر در خون است. با توجه به اینکه سلول‌ها تقریباً سه ماه زنده می‌مانند، گلوکزی که در سه ماه گذشته به هموگلوبین متصل شده بود، با آزمایش آزمایش می‌شود.

صفحه ی اینستاگرام ما را دنبال کنید.

نام آزمایش

آزمایش هموگلوبین

اسامی مترادف

cTNIهموگلوبین گلیکوزیله, A1c Hemoglobin, Glycated Hemoglobin, Glyco HGB (Glycosylated Hemoglobin), Glyco-Hb, HA1C B, HBA1c B, Glycosylated Hemoglobin

آزمایش هموگلوبین A1c یا Hb A1c برای کمک به تشخیص دیابت نوع ۱، ۲ و شرایط پیش دیابتیک درخواست داده می‌شود. این آزمایش به تشخیص خطر ابتلا به دیابت کمک می‌کند.
آزمایش Hb A1c همچنین در جهت نظارت بر بیماری دیابت و بررسی میزان تاثیر روش‌های کنترل و درمان دیابت انجام می‌‌شود.​

آزمایش هموگلوبین A1c گاهاً به عنوان یکی از آزمایش ‌های چکاپ انجام شود. در زمانی که فرد در خطر ابتلا به دیابت است یا علائم و نشانه های دیابت را نشان می‌دهد، پزشک این آزمایش را برای او درخواست می‌دهد. این علائم شامل:​
افزایش احساس تشنگی و نوشیدن زیاد مایعات​
افزایش ادرار​
افزایش اشتها​
خستگی​
تاری دید​
بهبود یافتن کند بیماری‌های عفونی و زخم‌ها​
بعد از تشخیص ابتلا فرد به دیابت، پزشک بطور منظم هر ۳ تا ۴ ماه (۱۲۰ روز)، آزمایش Hb A1c را برای او درخواست خواهد داد تا سطح هموگلوبین های گلیکوزیله شده را بررسی کند.
تست A1c همچنین ممکن است از سن ۴۵ سالگی در بزرگسالانی که دارای اضافه وزن هستند و در خطر ابتلا به دیابت هستند به عنوان یکی از آزمایش‌های مهم پایش سلامت انجام شود. اگر نتیجه A1c طبیعی باشد، آزمایش A1c باید حداقل در فواصل ۳ ساله تکرار شود.
افرادی که مبتلا به دیابت نیستند اما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت (پیش دیابت) هستند، باید حداقل سالانه یک بار A1c خود را آزمایش کنند.​

نمونه خون از رگ بازو​
یک قطره خون از سر انگشتان​

نیاز به آمادگی خاص و ناشتا بودن قبل از آزمایش نیست.
در صورت سابقه کم خونی (مانند فقر آهن) و یا در شرایطی که اخیرا انتقال خون انجام شده است، این مسئله حتما به پزشک و مسئولین آزمایشگاه اطلاع داده شود.​

نرمال: زیر 5.7 درصد
پره دیابتیک یا پیش دیابتی: 5.7 درصد تا 6.4 درصد
دیابت: 6.5 درصد و بالاتر

1 – A1C در چه محدوده‌ای باید حفظ شود؟

انتظار می‌رود سطح ای وان سی در فردی که دیابت ندارد، زیر 5.7 درصد باشد.
فردی که مبتلا به دیابت است، A1C 6.5 و بالاتر دارد؛ درمان‌های دردسترس دیابت تلاش می‌کنند که A1C را زیر 7 درصد حفظ کنند. با این حال محدوده هدف در افراد مختلف بسته به شرایط و داروهای مصرفی می‌تواند متفاوت باشد.

بین 5.7 و 6.4 به عنوان «پره دیابتیک یا پیش دیابتی» شناخته می‌شود؛ این افراد گرچه دیابت ندارند، اما بیش از سایرین درمعرض ابتلا به دیابت هستند. به همین دلیل لازم است که سبک زندگی خود را اصلاح کنند، رژیم غذایی سالم را رعایت کنند، به طور منظم ورزش کنند و سیگار نکشند.

2 – افراد مبتلا به دیابت هر چند وقت یک بار لازم است تست A1C انجام دهند؟

حداقل سالانه دوبار در افرادی که قند خونشان در محدوده هدف، ثابت است؛

بیش از دو بار در سال در کسانی که برنامه درمانی‌شان تغییر می‌کند و یا قند خون‌شان هنوز به محدوده هدف نرسیده است.

ADA برای کسانی که دیابت ندارند، دستورالعمل زیر را توصیه می‌کند:

افراد بالای 45 سال

و افراد زیر 45 سال که دارای ریسک فاکتوهای ابتلا به دیابت از قبیل چاقی هستند، یک تست پایه بدهند؛ براساس نتایج آزمایش ممکن است تست‌های بیشتری لازم باشد.

3 – چه عواملی می‌تواند نتایج آزمایش A1C را تحت تأثیر قرار دهد؟

هر کسی که برای مدت زمان طولانی به دیابت ابتلا داشته باشد می‌داند که آزمایشات A1C تا همین اواخر قابل اعتماد نبوده‌اند. در گذشته، آزمایشات A1C مختلف بسته به آزمایشگاهی که آنالیز آن‌ها را انجام می‌داد، نتایج متفاوتی داشتند.

با این حال، برنامه ملی استاندارد سازی گلیکوهموگلوبین به بهبود دقت این آزمایشات کمک کرده است. تولید کنندگان آزمایشات A1C اکنون باید ثابت کنند تست‌های آن‌ها با تست‌های مورد استفاده در یک تحقیقات عمده دیابت مطابقت دارد. در حال حاضر کیت‌های تست خانگی دقیقی برای خرید در دسترس هستند.

در هر حال، دقت آزمایش A1C یا حتی آزمایش قند خون نسبی است. نتیجه آزمایش A1C می‌تواند تا نیم درصد بالاتر یا پایین‌تر از درصد واقعی باشد. این بدان معناست که اگر A1C شما ۶ باشد، ممکن است بازه ای از ۵.۵ تا ۶.۵ را در برگیرد.

ممکن است آزمایش گلوکز خون در برخی افراد نشان دهنده دیابت باشد اما A1C آن‌ها طبیعی باشد یا برعکس این حالت روی دهد. قبل از تأیید تشخیص دیابت، پزشک باید آزمایش دارای نتایج غیرطبیعی را در روز دیگری تکرار کند. در صورت وجود علائم مشخص دیابت (افزایش تشنگی، ادرار و کاهش وزن) و قند تصادفی بالای ۲۰۰، انجام این تست ضرورتی ندارد.​

 

4 – بالا بودن نتیجه آزمایشات A1C به چه معناست؟

سطح بالای A1C نشانگر دیابت کنترل نشده است که با افزایش خطر ابتلا به شرایط زیر همراه است:

  • بیماری‌های قلبی عروقی، مانند سکته و حمله قلبی
  • بیماری کلیوی
  • آسیب عصبی
  • آسیب چشم که ممکن است منجر به کوری شود
  • بی‌حسی، گز گز و بی حسی پا به دلیل آسیب عصبی
  • کند شدن روند ترمیم زخم و عفونت

 

اگر در مراحل ابتدایی ابتلا به دیابت نوع ۲ هستید، تغییرات اندک در سبک زندگی می‌تواند تغییرات چشمگیری ایجاد کند و حتی دیابت را بهبود بخشد. کاهش وزن به میزان چند پوند یا آغاز برنامه ورزشی نیز می‌تواند کمک کننده باشد. دیابت نوع ۱ به محض تشخیص به انسولین نیاز دارد.

در افرادی که برای مدت زمان طولانی به دیابت یا پیش دیابت ابتلا داشته‌اند، بالا بودن نتایج A1C می‌تواند نشانه نیاز به مصرف دارو یا تغییر داروهای پیشین است. پیش دیابت می‌تواند با نرخ ۵ تا ۱۰ درصد در سال به دیابت تبدیل شود. همچنین ممکن است لازم باشد تغییرات دیگری در سبک زندگی ایجاد کنید و با دقت بیشتری قند خون روزانه خود را کنترل کنید.​

واتساپ
تلگرام
اینستاگرام
پشتیبانی آزمایشگاه صبا