بروز زودهنگام سرطان پروستات
عاملی اصلی بیماری پروستات چیست؟
مردان به دلایل متفاوتی ممکن است دچار سرطان پروستات شوند. بی‌تحرکی، مصرف مواد پروتئینی، سالمندی، مقاربت بیش از حد، مصرف زیاد لبنیات از جمله دلایل بروز سرطان پروستات هستند. اما اصلی‌ترین علت بروز این بیماری و درگیری مردان به سرطان پروستات را می‌توان پروستات ژنتیکی دانست.
پروستات چیست؟
پروستات یک غده کوچک و بسیار مهم در مردان است. مایع منی در پروستات ساخته میشود، بنابراین سلامت پروستات رابطه مستقیمی با باروری در آقایان دارد. پروستات، در زیر مثانه در جلوی راست روده قرار گرفته است. با افزایش سن، پروستات بزرگتر میشود. اگر پروستات بیش از حد بزرگ شود ، می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در فرد شود.
هدف از معاینه پروستات چیست؟
معاینه پروستات عاملی موثر در تشخیص سرطان پروستات است.
کنترل عملکرد صحیح پروستات از سنین میانسالی.
معاینه مردان جوان به لحاظ ریسک ابتلا به سرطان پروستات که سابقه ابتلای ارثی دارند.
تشخیص بیماری و روند رشد آن.
اصلی‌ترین علت بروز این بیماری و درگیری مردان به سرطان پروستات را می‌توان پروستات ژنتیکی دانست.
اندازه و حجم پروستات سالم چقدر است؟
اندازه طبیعی پروستات ۴ سانتی متر عرض و ۳ سانتی متر ارتفاع با حجم ۲۵ میلی لیتر است.
۷۰ درصد تمام سرطان‌های پروستات در ناحیه محیطی، ۲۰ درصد در ناحیه بینابینی، ۱۰ درصد در ناحیه مرکزی بروز می‌دهند.
هنگامی که این غده بزرگ میشود، امکان دارد جریان ادرار مثانه به بیرون از میزراه مسدود شود. بزرگ شدن پروستات تقریباً در تمامی مردان همگام با افزایش سن اتفاق می افتد.
آلت تناسلی
مجرای ادرار
بیضه
کیسه بیضه
مثانه
کیسه منی
غده پروستات
مقعد
راست روده
ضرورت پیگیری معاینه پروستات چیست؟
ممکن است متخصص پس از بررسی آزمایشات و غربالگری، آزمایش دیگری در قالب آزمایش خون PSA، تصویربرداری یا بیوپسی و نمونه‌برداری پروستات را توصیه کند. تصویربرداری کاملا غیرتهاجمی است و در بیوپسی نیز تنها بخش بسیار ناچیزی از پروستات خارج میشود.
پس از این غربالگری کامل و انجام آزمایشات درصورتی که فرد سالم باشد، نوبت بعدی در ۵۰ سالگی خواهد بود. در این سن مردان یکبار دیگر مورد بررسی منظم پروستات قرار می‌گیرند. ممکن است به بعضی از مردان انجام آزمایش پروستات هر چهار سال یکبار غربالگری توصیه شود.
پزشک احتمالا نتایج معاینات جدید را با معاینات قبل مقایسه می‌کند.
در حالت طبیعی و نرمال حجم غده پروستات بین ۲ تا ۴ سانتیمتر است و شباهت به مثلث دارد.
پروستات در حالت نرمال انعطاف پذیر و نرم است.
پزشک نتایج DRE را ارزیابی می‌کند.
پزشک علاوه‌بر غربالگری پروستات از DRE برای شناسایی هیپرتروفی پروستات نیز استفاده می‌کند. هیپرتروفی سبب افزایش حجم پروستات و ازدیاد ادرار میشود و یا اینکه سبب بروز انسداد مقعد یا توده در راست روده میشود.
معاینه پروستات عاملی موثر در تشخیص سرطان پروستات است.
معاینه فیزیکی در تشخیص سرطان پروستات
اگر پزشک شما تشخیص دهد که شما به سرطان پروستات مبتلا شده اید، از شما در مورد مشکلاتی که دارید، پرس و جو می کند. نشانه های کانسر پروستات در هر فردی می تواند متفاوت باشد. از جمله دیده شدن خون در ادرار، مشکلات جنسی و درد در ناحیه لگن و کمر و…. همچنین، ممکن است در مورد سابقه خانوادگی شما که جز عوامل مبتلا شدن به این سرطان می باشد، سؤالاتی پرسیده شود. معاینه فیزیکی به این صورت انجام می پذیرد که دکتر به وسیله دستکش که به روغن مخصوص آغشته شده، انگشت خود را وارد مقعد بیمار کرده و هر گونه برآمدگی یا تغییرات غیر طبیعی روی غده پروستات بررسی می کند. به این معاینه یا آزمایش دیجیتال رکتوم (DRE) گفته می شود. پس از انجام این معاینه در صورت وجود تومورهای سرطانی، دکتر آزمایشات دیگر را برای تشخیص نهایی تجویز می کند.
آزمایش خون PSA در تشخیص سرطان پروستات
آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) پروتئینی است که توسط سلول های موجود در غده پروستات، هم سلول های طبیعی و هم سلول های سرطانی ساخته می شود. PSA بیشتر در مایع منی است و مقدار کمی از آن در خون موجود می باشد. آزمایش خون PSA به طور عمده برای غربالگری سرطان پروستات در مردان، بدون علائم کانسر پروستات استفاده می شود. این آزمایش جز اولین آزمایش هایی می باشد که برای فرد مبتلا به این سرطان تجویز می شود.
PSA در خون را با واحدی به نام نانوگرم در میلی لیتر اندازه گیری می کنند. با افزایش سطح PSA در خون احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش میابد، اما هیچ نظر قطعی وجود ندارد که با آنجام این آزمایش، بگوییم فرد به سرطان پروستات دچار است یا خیر. برخی از پزشکان نقطه شروع سرطان را از ۴ نانوگرم می سنجند، در حالی که برخی دیگر از سطح پایین تری مانند ۲.۵ تا ۳ نانوگرم را مد نظر می گیرند.
بیشتر مردانی که سطح PSA زیر ۴ نانوگرم در هر میلی لیتر خون آن ها باشد، به سرطان پروستات مبتلا نیستند ولی تضمینی نیست که فرد مبتلا به سرطان نباشد.
مردان با سطح PSA بین ۴ تا ۱۰ که اغلب محدوده مرزی نامیده می شود، حدود ۱ در ۴ احتمال ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد.
اگر PSA بیش از ۱۰ باشد، احتمال وجود کانسر پروستات بیش از ۵۰ درصد است.
اگر سطح PSA خون در بیمار زیاد باشد، ممکن است پزشک آزمایش های دیگری را برای تشخیص دقیق پیشنهاد کند.
چه کسانی باید تحت معاینه‌ی پروستات قرار بگیرند؟
تمام مردان باید از سن ۵۰ سالگی تحت معاینه‌ی سرطان پروستات قرار بگیرند. انجمن سرطان آمریکا (ACS) به مردانی که در معرض خطر بیشتر قرار دارند توصیه می‌کند از ۴۵ سالگی در این مورد با پزشک اورولوژی مشورت کنند.
اگر از نژاد آفریقایی-آمریکایی باشید یا یکی از اقوام درجه یک شما قبل از ۶۵ سالگی دچار سرطان پروستات باشد، بیشتر در معرض خطر قرار دارید. اگر بیشتر از یک نفر از اقوام درجه یک شما قبل از ۶۵ سالگی دچار سرطان پروستات شده باشد، بهتر است زودتر تحت معاینه قرار بگیرید.
طبق برآوردهای انجمن سرطان آمریکا، تعداد مبتلایان جدید به سرطان پروستات در سال ۲۰۱۶ در ایالت متحده ۱۸۰,۸۹۰ نفر بود. حدود ۲۶,۱۲۰ نفر جان خود را از دست می‌دهند.
چطور برای آزمایش پروستات آماده شویم؟
اگر دچار بواسیر، پارگی مقعد یا مشکلات دیگر در ناحیه‌ی مقعد هستید، باید با پزشک در میان بگذارید. باید طبیعی نفس بکشید و سعی کنید آرام باشید،آنوقت معاینه برایتان راحت‌تر خواهد بود.
اگر از دارو یا مکمل خاصی استفاده می‌کنید، قبل از انجام تست PSA به پزشک اطلاع دهید. به‌علاوه، اگر اخیرا دچار انزال شده باشید، روی میزان PSA تاثیر می‌گذارد. از پزشک بپرسید آیا لازم است قبل از انجام تست از فعالیت جنسی بپرهیزید یا خیر.
تمام مردان باید از سن ۵۰ سالگی تحت معاینه‌ی سرطان پروستات قرار بگیرند.
آیا التهاب پروستات خطرناک است؟
خوب است بدانید که التهابات ناشی از پروستات ممکن است بدلایل متعددی بروز کرده باشد. اما باید در مورد انتقال آن نگران بود؟ بله در صورتی که التهاب پروستات ناشی از عفونت باشد ممکن است حین آمیزش آن را به همسر و شریک جنسی خود انتقال دهید.
درصورتی که التهاب پروستات حاد باشد شما نمی‌توانید آن را با مصرف داروهای پیشنهادی رفع کنید و حتما باید درمان آنتی بیوتیک تحت نظر متخصص را شروع کنید.
این التهاب می‌تواند عملکرد جنسی مرد را مختل کند.
توانایی باروری را در برخی از مردان ازبین ببرد.
بر کیفیت زندگی فرد تاثیر خواهد داشت.
عدم تعادل و تمرکز کافی دیگر عوارضی هستند که التهاب پروستات بهمراه خواهد داشت.
به روزرسانی : ۸ اسفند ۱۴۰۰
منابع :
۱.منبع شماره ۱
۲.منبع شماره ۲
۳.منبع شماره ۳
۴.منبع شماره ۴
